Akt prawny obowiązujący na dzień 19-06-2024
Dziennik Ustaw rok 2023 poz. 1251 Wersja aktualna od  2024-01-01  do  2024-06-30

    USTAWA

    z dnia 17 grudnia 1998 r.

    o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

    z dnia 17 grudnia 1998 r. (Dz.U. z 1998 r., Nr 162, poz. 1118)

    t.j. z dnia 11 marca 2004 r. (Dz.U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353)

    t.j. z dnia 18 września 2009 r. (Dz.U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227)

    t.j. z dnia 4 grudnia 2013 r. (Dz.U. z 2013 r., poz. 1440)

    t.j. z dnia 1 czerwca 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 748)

    t.j. z dnia 22 czerwca 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 887)

    t.j. z dnia 17 lipca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r., poz. 1383)

    t.j. z dnia 29 czerwca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r., poz. 1270)

    t.j. z dnia 13 stycznia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 53)

    t.j. z dnia 15 lutego 2021 r. (Dz.U. z 2021 r., poz. 291)

    t.j. z dnia 2 marca 2022 r. (Dz.U. z 2022 r., poz. 504)

    t.j. z dnia 30 czerwca 2023 r. (Dz.U. z 2023 r., poz. 1251)

    (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2023 r., poz. 1429)  

    Art. 104. [Osiąganie przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego] 1. Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, na zasadach określonych w ust. 3-8 oraz w art. 105, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 2 oraz z tytułu służby wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6.

    1a. [11] Dla emerytów i rencistów prowadzących pozarolniczą działalność za przychód, o którym mowa w ust. 1, przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.

    2. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, z uwzględnieniem ust. 3.

    3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do emerytów i rencistów osiągających przychód z tytułu działalności wykonywanej za granicą.

    4. Przepisy ust. 1, 1a i 2 stosuje się również do osób wyłączonych z obowiązku ubezpieczenia społecznego z tytułu ustalenia prawa do emerytury i renty lub wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.

    5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się do honorariów z tytułu działalności twórczej i artystycznej.

    6. Za przychód, o którym mowa w ust. 1, uważa się również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, i kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

    7. Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

    8. W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:

    1) 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. - dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

    2) 18% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;

    3) 20,4% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

    9. Kwoty maksymalnych zmniejszeń, o których mowa w ust. 8, podlegają podwyższeniu, przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w kolejnych terminach waloryzacji.

    10. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”:

    1) w terminie do 14 dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego - kwoty przychodu, o których mowa w ust. 7 i 8, z zaokrągleniem w górę do pełnych 10 groszy;

    2) w terminie do 14 roboczego dnia listopada - kwoty graniczne przychodu dla mijającego roku kalendarzowego.

    [11] Utracił moc 15 marca 2005 r. w zakresie, w jakim z mocą wsteczną uniemożliwił przyjęcie rzeczywistego przychodu emerytów i rencistów, osiągniętego w okresie od 1 stycznia do 26 sierpnia 1999 r., z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, w kwocie niższej od przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 marca 2005 r. (Dz.U. Nr 41, poz. 401).