Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego tylko w trybie art. 16 ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych, a w przypadku zbiegu tych świadczeń należy się zwrot nienależnie pobranych kwot zgodnie z art. 16 ust. 7 i ust. 8, co wyłącza zastosowanie art. 30 ust. 1 i ust. 2 tejże ustawy.

Ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wymaga wnikliwej analizy i wyjaśnienia okoliczności podlegania ubezpieczeniu społecznemu oraz rzeczywistej możliwości podjęcia zatrudnienia przez wnioskującego. Sam fakt złożenia oświadczenia o rezygnacji z zatrudnienia lub pracy zarobkowej nie jest wystarczający.

Nie można automatycznie przyjąć, że brak orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy we wcześniejszym okresie oznacza, iż nie zaistniały obiektywne przeszkody w podjęciu przez ubezpieczonego aktywności zawodowej.

Osoba pobierająca rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne w związku z opieką nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, musi zawiesić pobieranie renty. Przepisy wyłączające możliwość jednoczesnego pobierania renty i świadczenia pielęgnacyjnego są zgodne z Konstytucją RP i odpowiadają zasadzie równości obywateli wobec prawa.

W przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego, uprawnionemu przysługuje wyłącznie jedno z tych świadczeń, co wyklucza możliwość równoczesnego przyznania obu świadczeń za ten sam okres.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobom rezygnującym z zatrudnienia lub nie podejmującym pracy zarobkowej ze względu na konieczność sprawowania stałej lub długotrwałej opieki nad osobą niepełnosprawną, a taki związek przyczynowo-skutkowy musi być bezpośredni i ścisły oraz dotyczyć bezpośrednich potrzeb osoby wymagającej opieki. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje jedynie osobom zobowiązanym do alimentacji zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym; brak takiego obowiązku wyklucza możliwość przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, nawet jeśli faktycznie sprawują opiekę nad osobą niepełnosprawną. Teza od Redakcji

Rezygnacja z zatrudnienia lub niepodejmowanie pracy przez opiekuna osoby niepełnosprawnej, wynikająca z konieczności stałej i długotrwałej opieki, uprawnia do świadczenia pielęgnacyjnego, nawet jeśli niepełnosprawny nie jest całkowicie niesamodzielny.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje również wtedy, gdy wnioskodawca nie podejmuje zatrudnienia w związku z obiektywnie zaistniałą koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, niezależnie od uprzedniej rezygnacji z zatrudnienia z innych powodów. Teza od Redakcji

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje od momentu ustania pobierania konkurencyjnych świadczeń, a w przypadku świadczenia przyznawanego warunkowo na czas określony, również prawo do nowego świadczenia określa się na podstawie ważności orzeczenia o niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje osobie pobierającej rentę socjalną, chyba że osoba ta zawiesi wypłatę renty socjalnej i wówczas może uzyskać prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, pod warunkiem spełniania pozostałych kryteriów. Teza od Redakcji

Warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego innym osobom niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki jest legitymowanie się przez rodziców osoby wymagającej opieki orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; fakt sprawowania przez osobę spokrewnioną w pierwszym stopniu opieki nad innym członkiem rodziny nie znosi konieczności spełnienia tego warunku.

Osoba, która posiada ustalone prawo do emerytury, może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne od miesiąca, w którym przedstawi organowi decyzję o wstrzymaniu wypłaty emerytury. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje jedynie osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny wobec osoby niepełnosprawnej. Fakt faktycznego sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną nie jest wystarczający do nabycia prawa do świadczenia, jeśli osoba opiekuna nie spełnia kryterium obowiązku alimentacyjnego.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego istotne jest wyjaśnienie wszystkich okoliczności dotyczących zdolności do podjęcia pracy przez wnioskodawcę oraz zakresu czynności opiekuńczych, które mogą wykluczać możliwość jej podjęcia. Teza od Redakcji

Zawieszenie prawa do emerytury eliminuje negatywną przesłankę wyłączającą nabycie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Teza od Redakcji