Do niedawna emeryci i renciści mieli zagwarantowaną coroczną waloryzację swoich świadczeń. Lipcowa nowelizacja przepisów emerytalnych umożliwia przeprowadzenie waloryzacji świadczeń od 1 marca w roku kalendarzowym następującym po roku, w którym wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych, liczony od roku kalendarzowego, w którym przeprowadzana była ostatnia waloryzacja, osiągnął poziom 105%.

Od 8 lutego 2005 r. obowiązują przepisy znowelizowanej ustawy zasiłkowej. Wprowadziły one wiele zasadniczych zmian dotyczących ustalania prawa do świadczeń, ich wysokości oraz okresu, przez który przysługują. Zasady te mają zastosowanie przy wypłacie świadczeń, do których prawo powstało po 7 lutego br. Pracownikom, którzy prawo do zasiłku nabyli przed wejściem w życie nowelizacji ustawy, należy je

Osoba, której ZUS wypłacił świadczenie z systemu ubezpieczeń społecznych, w przypadku utraty uprawnień do tego świadczenia lub która nigdy takiego prawa nie posiadała, jest zobowiązana do jego zwrotu. Jeśli jednak prawo do świadczenia zostało przyznane pracownikowi na podstawie nieprawdziwych danych przekazanych przez pracodawcę, to brak jednolitej interpretacji, czy nienależnie wypłacone świadczenie

Od stycznia 2005 r. stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 8,5%. Składka zdrowotna w tej wysokości powinna być naliczana od wszystkich wypłaconych lub postawionych do dyspozycji pracownika po 31 grudnia 2004 r. wypłat, stanowiących podstawę wymiaru składek, bez względu na okres, którego wypłata dotyczy (po uprzednim pomniejszeniu tego przychodu o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne

Uprawnienie ubezpieczonego do płacenia niższej składki na ubezpieczenie zdrowotne ze względu na wysokość zaliczki, która jest niższa od tej składki, rodzi obowiązki ze strony pracodawcy. Jednym z nich jest obowiązek informowania Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) o ubezpieczonych, wobec których takie obniżenie zostało zastosowane, oraz o kwocie obniżenia.

Wśród przepisów prawnych, które weszły w życie 1 stycznia 2005 r., znajdują się również uregulowania dotyczące dwuinstancyjnego postępowania orzeczniczego w ZUS oraz zmian wprowadzonych w kodach stosowanych przy wypełnianiu dokumentów ubezpieczeniowych składanych w ZUS.

Przedmiotem kontroli ZUS jest m.in. wywiązywanie się płatników składek z obowiązku zgłaszania do ubezpieczeń osób pracujących na jego rzecz. W wyniku kontroli może okazać się, że osoba, która zdaniem płatnika składek była w pewnym okresie zwolniona z obowiązku ubezpieczeń, powinna tym ubezpieczeniom podlegać. Do uregulowania zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek inspektor kontroli wzywa wówczas

Płatnicy składek w deklaracji rozliczeniowej składanej w ZUS muszą wykazywać w bloku III pola 01 i 02 tego dokumentu liczbę ubezpieczonych oraz liczbę pracowników w przeliczeniu na pełny etat. W zależności od okresu inne były zasady uwzględniania niektórych osób w tych obliczeniach. Ze względu na nieprawidłowości w tym zakresie wykazane w czasie kontroli ZUS inspektor prowadzący kontrolę zobowiązuje

Osoby z tzw. średniej grupy wiekowej (tj. urodzone w latach 1949-1968) mogą nabyć prawo do wcześniejszej emerytury w przypadku spełnienia dodatkowych warunków. Jednym z nich jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego (dalej: OFE). Gdy podpisanie umowy z OFE nastąpiło pod wpływem wprowadzenia danej osoby w błąd, w pewnych okolicznościach istnieje możliwość ubiegania się o unieważnienie

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą nabywają prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia społecznego, jeżeli, obok spełnienia innych warunków, przez okres choroby nie będą wykonywały tej działalności. Rozumienie pojęcia „zaprzestanie wykonywania działalności” nie jest jednoznaczne i budzi wątpliwości. Nie ma również obecnie możliwości formalnego zawieszenia prowadzonej działalności

Płatnik składek przekazuje do ZUS imienne raporty składkowe ZUS RCA lub RZA i raporty świadczeniowe ZUS RSA po upływie każdego miesiąca kalendarzowego, którego raporty te dotyczą, w terminie ustalonym do rozliczania składek. Wszystkie informacje, które były zawarte w imiennych raportach miesięcznych złożonych za danego ubezpieczonego, płatnik składek jest zobowiązany przekazać ubezpieczonemu na piśmie

Zasady wypełniania dokumentów rozliczeniowych są powszechnie znane. Zdarzają się jednak sytuacje rodzące wątpliwości, na przykład które z dokumentów są właściwe do rozliczenia składek, na ilu drukach należy się rozliczyć i jak je prawidłowo wypełnić.

Możliwość dorabiania osoby pobierającej emeryturę lub rentę jest w znaczący sposób ograniczona przez określenie progów zarobkowych, których przekroczenie bezpośrednio wpływa na wysokość wypłacanego świadczenia. W związku z tymi ograniczeniami ustawodawca zobligował emerytów i rencistów do powiadamiania o podjęciu działalności zarobkowej, o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu, a - po zakończeniu

Po zakończeniu roku podatkowego podatnicy są obowiązani w terminie do 31 stycznia 2005 r. złożyć w urzędzie skarbowym roczną deklarację (według wzoru PIT-16A) o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego.

Stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na rok składkowy, obejmujący okres od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku. Do 31 marca 2006 r. wszyscy płatnicy składek muszą samodzielnie ustalić stopę procentową składki. Natomiast począwszy od roku składkowego rozpoczynającego się 1 kwietnia 2006 r., płatnikom składek zgłaszającym do ubezpieczenia wypadkowego więcej niż

Osoby, których stan zdrowia uległ pogorszeniu, mogą ubiegać się o skierowanie na rehabilitację leczniczą w ramach tzw. prewencji rentowej, której koszty w całości pokrywa ZUS. Z drugiej strony wszyscy ubiegający się o rentę z tytułu niezdolności do pracy muszą liczyć się z tym, że zanim lekarz orzecznik stwierdzi niezdolność do pracy, oceni, czy ich stan zdrowia rokuje poprawę wskutek przeprowadzenia

Osoba prowadząca działalność, która ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym dobrowolnie. Jeśli nie zgłosi się do tych ubezpieczeń, obowiązkowo podlega jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Gdy rencista nie zgłosi się również do tego ubezpieczenia, powstaje wątpliwość, czy ZUS może w tej sprawie wszcząć postępowanie kontrolne.

Składanie imiennych raportów za pracowników stanowi obowiązek pracodawcy, który jest płatnikiem składek za te osoby. Ich prawidłowe wypełnienie jest ważne z uwagi na to, że informacje zawarte w tych dokumentach są zapisywane na indywidualnych kontach ubezpieczonych i w przyszłości mają stanowić podstawę przyznania uprawnień do świadczeń emerytalno-rentowych.

W praktyce często zdarza się, że pracownicy używają prywatnych samochodów do celów służbowych. Zwracane pracownikowi koszty poniesione z tego tytułu są wyłączone z podstawy wymiaru składek po spełnieniu warunków określonych stosownymi przepisami, odrębnymi dla jazd lokalnych i jazd poza miejscowość, w której jest wykonywana praca.

1 września 2004 r. w ramach nowego systemu oszczędzania na przyszłe emerytury uruchomione zostały Indywidualne Konta Emerytalne (IKE). Ustawa o IKE stanowi ważne uzupełnienie zreformowanego systemu emerytalnego.

Na pracodawcy, który jest płatnikiem składek, ciąży obowiązek składania za zatrudnione osoby comiesięcznych imiennych raportów, w których są wykazywane m.in. takie informacje, jak: podstawa wymiaru składek, ewentualne okresy przerw w ubezpieczeniu pracowniczym oraz kwoty wypłaconych świadczeń.

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, obok ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i chorobowego, przewiduje ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, tzw. ubezpieczenie wypadkowe. Z tego tytułu, po spełnieniu określonych warunków, ubezpieczonym przysługują m.in. zasiłek chorobowy, zasiłek wyrównawczy i świadczenie rehabilitacyjne.

Do końca stycznia 2005 r. wiele zakładów pracy - płatników składek będzie zobowiązanych do złożenia w ZUS formularza ZUS IWA służącego do ustalenia składki wypadkowej. Pierwszą tego typu informację płatnicy składali w styczniu 2004 r. wykazując dane dotyczące 2003 roku. Informacje w tym trybie składane będą jeszcze dwa razy - do końca stycznia 2005 r. oraz do końca stycznia 2006 r. Ustalona przez ZUS

Zasady wypełniania druków ubezpieczeniowych składanych do ZUS są powszechnie znane. W praktyce zdarzają się jednak różne sytuacje, które stwarzają problemy. Aby obraz przebiegu ubezpieczenia był pełen, najważniejsze jest prawidłowe wypełnienie druków zgłoszeniowych (ZUS ZUA i ZUS ZZA) informujących o dacie i tytule objęcia ubezpieczeniami.