30 sierpnia 2023 r. prezydent RP podpisał ustawę z 7 lipca 2023 r. o Centralnej Informacji Emerytalnej. Na jej podstawie powstanie nowy system, który zapewni dostęp do informacji o wszystkich posiadanych produktach emerytalnych oraz wysokości zgromadzonych składek w ZUS, KRUS, IKE, IKZE, PPE, PPK oraz OFE. Użytkownik systemu będzie mógł także do sprawdzić symulację przyszłego świadczenia emerytalnego
Przepisy Kodeksu pracy dopuszczają możliwość zdalnego, poza miejscem prowadzenia działalności przez pracodawcę, wykonywania pracy przez pracownika. Takim miejscem jest najczęściej adres zamieszkania pracownika, ale może to być również inne miejsce uzgodnione z pracodawcą. Świadczenie pracy w tym trybie nie eliminuje ryzyka wystąpienia wypadku i uznania go za wypadek przy pracy. Uznanie zdarzenia za
Praca zdalna może być wykonywana z obszaru znajdującego się poza Polską. Ustalenia w tym zakresie mogą nastąpić zarówno przy zawieraniu umowy o pracę, jak i w trakcie zatrudnienia. Jednak świadczenie pracy zdalnej spoza Polski może powodować komplikacje w obszarze prawa imigracyjnego, ubezpieczeń społecznych, rozliczeń podatkowych, a także RODO. Ponadto transgraniczna praca zdalna pozbawia pracodawcę
Kalendarium wydarzeń wrzesień 2023 r.
Obowiązkiem płatnika składek – zleceniodawcy, jest dokonanie zgłoszenia zleceniobiorcy do odpowiednich ubezpieczeń w zależności od jego sytuacji ubezpieczeniowej, tj. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego albo tylko do ubezpieczenia zdrowotnego. W niektórych przypadkach obowiązek ubezpieczeń społecznych jest wyłączony – dotyczy to m.in. studentów do 26 roku życia wykonujących umowę
Ustawa z 7 lipca 2023 r. o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym (OIPE) wprowadza do polskiego porządku prawnego produkt emerytalny zaliczany do III filaru. Jest to nowe rozwiązanie umożliwiające obywatelom Unii Europejskiej dodatkowe długoterminowe oszczędzanie na przyszłą emeryturę. Oszczędzanie w OIPE będzie dobrowolne i uzupełni funkcjonujące już formy oszczędzania w III filarze
W wyniku nowelizacji rozporządzenia składkowego została podwyższona miesięczna kwota zwolnienia ze składek ZUS wartości finansowanych przez pracodawcę posiłków – z 300 zł do 450 zł. Zmiany te obowiązują od 1 września 2023 r.
W pewnych okolicznościach ZUS może uznać samozatrudnienie za stosunek pracy. W ramach kontroli ZUS może bowiem badać, czy w określonym przypadku dana osoba powinna być faktycznie zgłoszona do ubezpieczeń jako osoba prowadząca działalność gospodarczą czy jako pracownik. Jeśli ZUS stwierdzi, że współpraca dwóch podmiotów odbywa się na innej podstawie, niż wynika to ze zgłoszenia do ubezpieczeń, i w konsekwencji
Od 19 sierpnia 2023 r. weszły w życie nowe przepisy regulujące zasady oskładkowania i opodatkowania wynagrodzeń kierowców realizujących przewozy międzynarodowe. Po zmianach wolna od podatku jest kwota w wysokości stanowiącej równowartość 20 euro za każdy dzień ich przebywania poza granicami Polski. Natomiast z podstawy oskładkowania obecnie należy wyłączyć równowartość 60 euro za każdy dzień zagranicznego
Od 1 września 2023 r. zwiększono limit zwolnienia ze składek ZUS wartości posiłków udostępnianych pracownikom bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu z 300 zł do 450 zł miesięcznie. Ponadto zmodyfikowany został sposób przeliczania wynagrodzeń stanowiących podstawę wymiaru składek, z waluty obcej na PLN. Takie zmiany wprowadziło rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad
11 sierpnia 2023 r. weszła w życie ustawa z 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023 (dalej: nowelizacja). Nowelizacja ustawy podwyższyła m.in. kwotę prognozowanego wynagrodzenia w gospodarce narodowej obowiązującego w 2023 r. z 6935 zł na 7104 zł. Wysokość tego wynagrodzenia wpływa na niektóre wskaźniki, np. limit 30-krotności, jak również na wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia
Nowelizacja ustawy – Karta Nauczyciela przywraca w pewnym zakresie wcześniejsze emerytury dla nauczycieli, które zostały zlikwidowane w wyniku reformy emerytalnej w 1999 r. Przewiduje ona możliwość skorzystania z wcześniejszej emerytury przez nauczycieli na szczególnych zasadach, tj. przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 września 2024 r.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą na mniejszą skalę, które z tego tytułu w 2023 r. korzystają z ulgi mały ZUS plus (bądź korzystały z niej co najmniej jeden miesiąc), mogą korzystać z tej ulgi przez kolejne 12 miesięcy. 1 sierpnia 2023 r. weszły w życie przepisy nowelizujące ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych, które wydłużyły okres opłacania niższych składek na zasadzie małego ZUS plus
Od 1 sierpnia 2023 r. został wydłużony okres korzystania z ulgi w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne w ramach tzw. małego ZUS plus o dodatkowe 12 miesięcy. Uprawnieni przedsiębiorcy będą więc mogli opłacać niższe składki łącznie przez 48 miesięcy.
Od 1 stycznia 2024 r. wejdą w życie zmiany, które przewidują m.in. uchylenie wygasającego charakteru emerytur pomostowych, nowe warunki przyznawania prawa do rekompensaty za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Ponadto nie będzie można uwzględniać dodatku za szczególne warunki pracy w kwocie minimalnego wynagrodzenia
W pierwszej połowie 2023 r. Sąd Najwyższy zajmował się m.in. kwestią podlegania ubezpieczeniom z tytułu działalności gospodarczej oraz tytułu do ubezpieczeń jedynego, a także mniejszościowego wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wypowiadał się również na temat ubezpieczeń osoby wykonującej pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz własnego pracodawcy. SN po raz kolejny zajął też
8 sierpnia 2023 r. weszła w życie ustawa z 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów, która wprowadza na stałe dodatkowe świadczenie pieniężne (tzw. 14 emeryturę). Świadczenie to będzie wypłacane co roku, począwszy od 1 stycznia 2024 r.
ZUS nie ma prawa kwestionować zadeklarowanej przez przedsiębiorcę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Tym bardziej jeśli nie podważa jednocześnie tytułu do ubezpieczeń. Nie wynika to jednak z przepisów prawa. Takie postępowanie potwierdza zaś jednolite orzecznictwo sądowe. Przedsiębiorca jest zatem uprawniony do zadeklarowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w dowolnej
Kalendarium wydarzeń lipiec–sierpień 2023 r.
Od 1 lipca 2023 r. podniesiono kwotę przychodów, do której możliwe jest prowadzenie tzw. działalności nierejestrowej (nieewidencjonowanej). Obecnie jest to 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, czyli 2700 zł. W artykule przedstawiamy podstawowe zasady i korzyści prowadzenia działalności w tej formie, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii ubezpieczeń społecznych.
Ojciec dziecka wykonujący pracę zarobkową ma prawo do opieki nad dzieckiem po jego urodzeniu, tak jak matka dziecka, przy czym ich uprawnienia w tym zakresie różnią się czasem trwania tej opieki oraz wysokością należnych z tego tytułu świadczeń. Oboje rodzice dziecka, którzy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu, mogą korzystać z urlopu rodzicielskiego (i zasiłku za ten czas) określonego w przepisach