Opiekun osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli zakres opieki faktycznie uniemożliwia podjęcie zatrudnienia, niezależnie od możliwości wspomagania opieki przez inne osoby lub usługi publiczne.

W sprawach dotyczących umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne istotne jest uprzednie wyjaśnienie kwestii przedawnienia tych należności, a sąd administracyjny może uchylić decyzje organu w przypadku stwierdzenia niewyjaśnienia takich okoliczności w toku postępowania.

W przypadku braku pewności co do doręczenia decyzji administracyjnej, przywrócenie terminu do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy jest przedwczesne, a uchylenie decyzji o przywróceniu terminu może być konieczne dla zapewnienia zgodności działań z procedurą administracyjną.

Do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego konieczne jest ustalenie bezpośredniego związku przyczynowego między rezygnacją z zatrudnienia a koniecznością sprawowania stałej lub długotrwałej opieki nad osobą niepełnosprawną. Samo posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności nie przesądza o istnieniu tego związku.

Na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych decyzja uchylająca przyznanie świadczenia rodzinnego ma charakter konstytutywny; organ powinien określić przyczyny oraz daty wpływające na decyzję w uzasadnieniu. Teza od Redakcji

Złożenie kolejnego wniosku o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego nie implikuje odmienności stanu faktycznego sprawy, jeśli okoliczności faktyczne nie uległy zmianie, zgodność sprawy ze stanem rozstrzygniętym stwierdza identyczność podstaw prawnych decyzji. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie faktycznie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, niezależnie od możliwości innych dzieci do podjęcia tej opieki, o ile opieka ta uniemożliwia podjęcie zatrudnienia. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne powinno być przyznawane wtedy, gdy opieka nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie jakiejkolwiek pracy zarobkowej; samo posiadanie rodzeństwa nie wyklucza możliwości uzyskania tego świadczenia, o ile wnioskodawca spełnia wszystkie ustawowe przesłanki. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane tylko wtedy, gdy wnioskodawca nie posiada prawa do konkurencyjnego świadczenia na ten sam okres, co oznacza, że muszą być spełnione wszystkie materialnoprawne przesłanki przed wydaniem decyzji przyznającej nowe świadczenie. Teza od Redakcji

Warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobom, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny względem niepełnosprawnej osoby wymagającej opieki, jest legitymowanie się przez osoby zobowiązane do alimentacji w pierwszej kolejności (rodziców, dzieci, małżonka) orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (NSA, sygn. akt I OPS 2/22).

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, gdy brak aktywności zawodowej wnioskodawcy jest bezpośrednio i ściśle spowodowany koniecznością sprawowania opieki, a wymiar tej opieki obiektywnie wymusza rezygnację z pracy lub wyklucza jej podjęcie.

Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane dopiero od miesiąca następującego po ostatnim miesiącu, w którym przysługiwało konkurencyjne świadczenie, takie jak specjalny zasiłek opiekuńczy.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego konieczny jest bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy, w którym to konieczność stałego sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną wyklucza możliwość podjęcia lub kontynuowania zatrudnienia przez opiekuna.

Osoba sprawująca opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny może być uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego, jeżeli zakres czynności opiekuńczych wypełnia ustawowe kryteria opieki koniecznej, stałej i długotrwałej, wykluczającej możliwość podjęcia zatrudnienia. Czynności dnia codziennego mogą być uznane za część opieki, jeśli są związane z bezpośrednią pomocą niepełnosprawnemu.

Osoba spokrewniona w drugim stopniu z osobą niepełnosprawną nie może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jeśli rodzic osoby niepełnosprawnej, będący żyjącym, nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wymagana jest rezygnacja z prowadzenia działalności gospodarczej, w tym gospodarstwa rolnego, spowodowana koniecznością stałej opieki nad osobą niepełnosprawną, a nie jedynie formalne oświadczenie o takim zaprzestaniu. Teza od Redakcji

Przy ocenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nie można odmówić jego przyznania osobie faktycznie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny wyłącznie z powodu istnienia innych uprawnionych do opieki członków rodziny, jeśli to właśnie ona zrezygnowała z pracy w celu jej sprawowania. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, która ze względu na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, rezygnuje z zatrudnienia, niezależnie od istnienia innych członków rodziny mogących potencjalnie uczestniczyć w sprawowaniu tej opieki. Teza od Redakcji