Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego kluczowy jest związek przyczynowy między brakiem możliwości podjęcia zatrudnienia a koniecznością świadczenia stałej opieki nad osobą niepełnosprawną, niezależnie od obecności innych osób zobowiązanych do alimentacji.

Naczelny Sąd Administracyjny postanawia o odmowie uwzględnienia skargi kasacyjnej, potwierdzając niezgodność równoczesnego pobierania świadczenia rentowego i pielęgnacyjnego z ustawą o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z interpretacją sądową i poglądami konstytucyjnymi.

Umowa o przeprowadzenie wykładów, przygotowanie materiałów dydaktycznych oraz opracowanie sylabusów zawierana przez podmiot naukowy z wykładowcą, stanowi umowę o świadczenie usług, a nie umowę o dzieło, co skutkuje obowiązkiem odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Umowa nazwana umową o dzieło, której przedmiotem jest cykl wykładów, stanowi w istocie umowę o świadczenie usług, podlegającą przepisom o zleceniu, i skutkuje obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej)

Umowy zawarte w ramach działalności dydaktyczno-szkoleniowej, które nie generują konkretnego i sprawdzalnego dzieła, należy traktować jako umowy o świadczenie usług, a nie umowy o dzieło, co uzasadnia obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego dla ubezpieczonego.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że świadczenia pielęgnacyjnego nie można odmówić na podstawie kryterium uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niekonstytucyjne, tym samym oddalając skargę kasacyjną Ministra.

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do pracy nie stanowi 'nowego orzeczenia' w rozumieniu art. 15h ustawy covidowej i nie unieważnia orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, którego ważność została przedłużona na mocy przepisów szczególnych związanych z COVID-19.

Umowy o prowadzenie zajęć dydaktycznych stanowią umowy o świadczenie usług, gdyż działania edukacyjne wymagają starannego działania, a nie osiągnięcia konkretnego rezultatu materialnego. W związku z tym osoba wykonująca takie umowy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego należy oceniać na moment składania wniosku o świadczenie; sąd potwierdził potrzebę weryfikacji faktycznego zaprzestania działalności przez organ administracyjny, w zgodzie z art. 17b ust. 1 uśr, oddalając skargę kasacyjną.

Świadczenie pielęgnacyjne nie może być przyznane od miesiąca złożenia wniosku, jeśli w tym okresie strona ma przysługuje specjalny zasiłek opiekuńczy. Możliwość przyznania takich świadczeń istnieje wyłącznie po wygaśnięciu poprzednich uprawnień.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, kluczowe jest zbadanie, czy niepodejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia są bezpośrednim wynikiem sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną - związek przyczynowy nie wymaga czasowej korelacji.

NSA oddalił skargę kasacyjną Prezesa ZUS, wskazując, że wznowienie postępowania w sprawie przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku było nieuzasadnione, gdyż nowe okoliczności nie istniały w dniu wydania decyzji ostatecznej.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż opieka nad osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną z powodu zaburzeń psychicznych, w szczególności z tendencjami autoagresywnymi i agresywnymi, uniemożliwia sprawcy opieki podjęcie jakiegokolwiek zatrudnienia, co uzasadnia przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Umowy o przygotowanie zajęć dydaktycznych i związane z nimi czynności należy kwalifikować jako umowy o świadczenie usług, podlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, a nie jako umowy o dzieło.

Umowy cywilnoprawne o charakterze edukacyjnym realizowane przez ubezpieczonych, nie spełniające wymogów dzieła, a zawierające czynności dydaktyczne, podlegają kwalifikacji jako umowy o świadczenie usług, wobec czego ubezpieczeni podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Brak spełnienia przesłanek określonych w art. 83 ustawy o FUS, w tym braku niezbędnych środków utrzymania oraz szczególnych okoliczności, uniemożliwia przyznanie renty rodzinnej w drodze wyjątku.

Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane, jeśli opieka nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie pracy, niezależnie od rezygnacji z zatrudnienia przed małżeństwem.

Skarżący nie wykazał istnienia związku przyczynowo-skutkowego wymagającego rezygnacji z zatrudnienia w celu opieki nad matką, co wyklucza prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 u.ś.r. nie może być uzależnione od faktu posiadania rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji. Istotne jest, by spełnione były ustawowe warunki, w tym związek opieki z niemożnością podjęcia zatrudnienia przez wnioskującego.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeśli zakres opieki nad osobą niepełnosprawną nie uniemożliwia podjęcia zatrudnienia; zasadnicze ustalenia faktyczne nie wykazały zbieżności opieki z rezygnacją z pracy.

Osobie posiadającej ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, chcącej pobierać świadczenie pielęgnacyjne, nie przysługuje takie świadczenie, o ile nie dokona zawieszenia pobierania renty, zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a) ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz z uwzględnieniem wyroku TK sygn. SK 2/17.

Osoba mająca prawo do emerytury może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jeżeli to świadczenie jest korzystniejsze, pod warunkiem zawieszenia emerytury. Interpretacja powinna uwzględniać prokonstytucyjną wykładnię zapewniającą równość wobec prawa oraz sprawiedliwość społeczną.

Oceniając związek przyczynowy między rezygnacją z pracy a koniecznością sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, należy uwzględnić obecne okoliczności uniemożliwiające zatrudnienie, pomijając wcześniejszą rezygnację. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, gdy opieka nad osobą niepełnosprawną obiektywnie wyklucza możliwość podjęcia pracy.

Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego nie powinno być wykluczone przez pobieranie specjalnego zasiłku opiekuńczego, jeśli wnioskodawca deklaruje gotowość zawieszenia zasiłku po przyznaniu świadczenia; organ winien umożliwić wybór. Uchybienie proceduralne w niewyjaśnieniu pełnego stanu faktycznego wymaga uchylenia decyzji.