Posiadanie prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wyklucza możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, chyba że osoba dokonuje zawieszenia prawa do renty – wówczas wyeliminowana jest negatywna przesłanka wyłączająca prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, która nie podejmuje zatrudnienia lub rezygnuje z niego w celu sprawowania opieki nad członkiem rodziny, jeśli opieka ta ma charakter stały lub długotrwały i jest adekwatna do potrzeb zdrowotnych osoby niepełnosprawnej, niezależnie od tego, czy są inne osoby zobowiązane alimentacyjnie.

W sytuacji, gdy uprawniony wyraża wolę skorzystania ze świadczenia korzystniejszego i deklaruje chęć rezygnacji z wcześniej pobieranego świadczenia, przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego powinno nastąpić od daty złożenia wniosku, nawet jeśli w tym okresie pobierane było świadczenie wykluczające możliwość otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego.

Niepodejmowanie zatrudnienia przez osobę sprawującą całodobową i stałą opiekę nad członkiem rodziny z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności jest wystarczającą przesłanką do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, nawet jeśli wcześniej opiekun rezygnował z pracy z innych przyczyn, a konieczność sprawowania takiej opieki uniemożliwia skarżącemu podejmowanie jakiejkolwiek pracy zarobkowej.

Decyzje organów właściwych w sprawach świadczeń rodzinnych są decyzjami konstytutywnymi, tworzą prawa na przyszłość, ze skutkiem ex nunc. W konsekwencji powyższego art. 24 ust. 2 u.ś.r. wyklucza możliwość przyznania świadczenia za okres sprzed daty złożenia wniosku.

Osoba sprawująca opiekę nad niepełnosprawnym, mająca ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne wyłącznie pod warunkiem zawieszenia pobierania tej renty.

Sprawowanie opieki nad osobą niepełnosprawną, aby uprawniało do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego, musi mieć charakter ciągły i stały oraz wykluczać możliwość podjęcia przez opiekuna zatrudnienia nawet w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Świadczenie pielęgnacyjne, zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Organ administracyjny nie może uzależniać przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od obecności innych osób zobowiązanych do alimentacji wobec osoby niepełnosprawnej, a jedynie od faktu, czy osoba ubiegająca się o świadczenie może faktycznie podjąć zatrudnienie, wykonując jednocześnie czynności opiekuńcze.

W świetle art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, osoba sprawująca opiekę, która ma ustalone prawo do emerytury, może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne tylko wtedy, gdy zawiesi prawo do emerytury, ponieważ posiadanie prawa do emerytury wyłącza możliwość pobierania świadczenia pielęgnacyjnego.

Ustalenie przez wojewodę, że w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, obliguje organ gminy do uchylenia decyzji przyznającej świadczenia rodzinne od dnia, w którym osoba podlega ustawodawstwu państwa, w którym mają zastosowanie te przepisy.

Przyznanie renty rodzinnej w drodze wyjątku na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wymaga łącznego spełnienia przesłanek całkowitej niezdolności do pracy lub wieku uniemożliwiającego podjęcie zatrudnienia oraz braku niezbędnych środków utrzymania. Brak spełnienia którejkolwiek z tych przesłanek wyklucza możliwość przyznania świadczenia. Teza od Redakcji

Ustawa o świadczeniach rodzinnych uniemożliwia pobieranie równocześnie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i świadczenia pielęgnacyjnego; konieczność dokonania wyboru między tymi świadczeniami wynika z zasady równości i unikania faworyzującego traktowania.

Termin 30 dni na wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego przez Wojewodę jest terminem prekluzyjnym. Przekroczenie tego terminu powoduje wygaśnięcie uprawnienia nadzorczego. Akt nadzoru wydany po tym terminie jest rozstrzygnięciem zapadłym z naruszeniem przepisów o właściwości i jako taki podlega uchyleniu.

Osoba uprawniona do renty rolniczej może zawiesić prawo do tego świadczenia, aby ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jeżeli spełnia wszystkie pozostałe warunki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje osobie pełniącej funkcję rodziny zastępczej niespokrewnionej nad niepełnosprawnym dzieckiem, jeżeli przed złożeniem wniosku nie wystąpiła o przysposobienie dziecka i w związku z tym nie ciąży na niej obowiązek alimentacyjny względem dziecka.

Odmowa przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie może być oparta na istnieniu innych osób zobowiązanych alimentacyjnie, ani na ogólnej ocenie, że sprawowana opieka mieści się w standardowych obowiązkach domowych i nie wymaga rezygnacji z zatrudnienia.

Organ administracji publicznej powinien zawiadomić stronę o uchybieniu terminu do złożenia wniosku o przyznanie pomocy finansowej w związku z COVID-19 i wyznaczyć nowy termin do złożenia wniosku o przywrócenie uchybionego terminu, jeśli uchybienie to miało miejsce w okresie obowiązywania stanu epidemii.