Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje wyłącznie osobom obciążonym obowiązkiem alimentacyjnym wobec osoby niepełnosprawnej, zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (NSA 2024).

Z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie wynika, aby przeszkodą do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego była okoliczność istnienia, oprócz wnioskodawcy, rodzeństwa należącego do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie i uprawnionych do złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tylko tym opiekunom osoby niepełnosprawnej, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny, co wyklucza rodziny zastępcze niespokrewnione, które nie mają obowiązku alimentacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje jedynie tym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny wobec osoby niepełnosprawnej, zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych. Fakt sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny nie stanowi wystarczającej podstawy do przyznania prawa do tego świadczenia, jeśli opiekun nie jest zobowiązany do alimentacji.

Dla przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego istotne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia a sprawowaniem opieki nad osobą niepełnosprawną. Opieka ta powinna być codzienna oraz wymagająca ciągłej gotowości niesienia pomocy, nawet jeśli część wykonywanych czynności mieści się w zakresie zwykłych czynności dnia codziennego.

Przesłanka negatywna przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, określona w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, nadal obowiązuje, co uniemożliwia równoczesne pobieranie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz świadczenia pielęgnacyjnego; osoba uprawniona musi dokonać wyboru jednego z tych świadczeń.

Dla skutecznego wniesienia skargi kasacyjnej konieczne jest precyzyjne wskazanie naruszenia przepisów procedury sądowoadministracyjnej oraz prawidłowe sformułowanie zarzutów dotyczących błędnej wykładni lub niewłaściwego zastosowania przepisów prawa materialnego.

Organ administracyjny jest zobowiązany na podstawie art. 79a k.p.a. do wskazania stronie przesłanek, których niespełnienie uniemożliwia wydanie decyzji zgodnej z żądaniem strony. Działanie to obejmuje także konieczność informowania o wymaganych dokumentach potwierdzających zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego przez rolnika. Teza od Redakcji

Aby przyznać świadczenie pielęgnacyjne na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, konieczne jest wykazanie, że sprawowana opieka wyklucza całkowicie możliwość podjęcia jakiejkolwiek pracy zarobkowej.

Dla ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie ma znaczenia, od kiedy utrzymuje się rezygnacja z zatrudnienia, a istotne jest, czy na dzień złożenia wniosku opieka nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie zatrudnienia.

Posiadanie ustalonego prawa do emerytury nie stanowi przeszkody w przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli emerytura jest zawieszona. Wykładnia przepisu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych powinna uwzględniać dyrektywy celowościowe, funkcjonalne, systemowe oraz kontekst konstytucyjny. Teza od Redakcji

Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego zależy od rzeczywistego braku zatrudnienia spowodowanego rezygnacją lub niepodejmowaniem pracy zarobkowej, co wymaga szczegółowego ustalenia, czy zakres opieki nad osobą niepełnosprawną wyklucza możliwość podjęcia stałego zatrudnienia (art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Zawieszenie prawa do emerytury eliminuje negatywną przesłankę określoną w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., co pozwala na przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która ma ustalone prawo do emerytury. Teza od Redakcji

Zakres sprawowanej opieki nad osobą niepełnosprawną powinien być adekwatny do jej potrzeb i może wykluczać możliwość podjęcia pracy zarobkowej przez opiekuna. Fakt posiadania rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji względem osoby niepełnosprawnej nie stanowi negatywnej przesłanki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli rzeczywisty opiekun faktycznie sprawuje pełną opiekę.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie jest konieczne, aby opieka nad osobą niepełnosprawną była sprawowana przez 24 godziny na dobę. Kwestia, czy zakres opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny eliminuje możliwość podjęcia zatrudnienia, musi być oceniana na podstawie stanu faktycznego istniejącego w chwili rozpoznawania wniosku o świadczenie. Teza od Redakcji

Zarzuty skargi kasacyjnej muszą być prawidłowo skonstruowane i oparte na konkretnej błędnej wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu przepisu prawa materialnego, a nie na kwestionowaniu ustaleń faktycznych sprawy (art. 174 ppsa).

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub jego niepodejmowania w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawną osobą, kluczowe jest ustalenie, czy na dzień złożenia wniosku zakres opieki naprawdę uniemożliwia podjęcie zatrudnienia, niezależnie od wcześniejszych przyczyn niepodejmowania pracy. Obowiązek alimentacyjny innych członków rodziny nie stanowi negatywnej

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie niepodejmującej zatrudnienia lub rezygnującej z niego w związku z koniecznością stałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, a zakresem opieki objęte są również codzienne czynności życiowe oraz gotowość do niesienia pomocy.

Warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w sytuacji, gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, jest legitymowanie się przez współmałżonka tej osoby orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; faktyczna niemożliwość sprawowania opieki przez współmałżonka nie eliminuje negatywnej przesłanki uzyskania tego świadczenia.

Aby uzyskać świadczenie pielęgnacyjne zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, konieczne jest wykazanie, że zakres opieki nad osobą niepełnosprawną jest na tyle szeroki, iż obiektywnie uniemożliwia podjęcie jakiegokolwiek zatrudnienia. Samo wydanie orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu znacznym nie jest wystarczające do przyznania tego świadczenia.

Warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osobie innej niż współmałżonek jest legitymowanie się przez współmałżonka osoby wymagającej opieki orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, niezależnie od faktycznej możliwości sprawowania przez niego opieki.

Do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie wystarcza sama obecność w rodzinie innych osób spokrewnionych, jeśli te osoby nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego z wymagającym opieki.