Osoby objęte zreformowanym w 1999 r. systemem emerytalnym mogą przejść na emeryturę po osiągnięciu wieku 60 lat - kobiety lub 65 lat - mężczyźni. Reforma systemu emerytalnego nie objęła jednak wszystkich ubezpieczonych.
Normy unijne dotyczące czasu pracy służą przede wszystkim ochronie zdrowia pracowników. W sporze między związkiem zawodowym lekarzy Simap a hiszpańskim ministerstwem zdrowia Trybunał Sprawiedliwości badał, w jakim zakresie przepisy te stosuje się do lekarzy dyżurujących w zespołach podstawowej opieki zdrowotnej (sprawa C-303/98).
Pracownik jest zobowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. W szczególności dotyczy to przestrzegania czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy, regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku, przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów
Systemy wynagradzania często są tak skonstruowane, aby motywować pracowników do bardziej wydajnej pracy. W zależności od rodzaju składnika wynagrodzenia oraz uregulowań wewnętrznych w przedsiębiorstwie, przy ustalaniu wysokości świadczenia z tytułu choroby lub macierzyństwa należy je wziąć pod uwagę albo pominąć.
Jeśli w zakładzie pracy wystąpi przestój, pracownicy nie mają możliwości świadczenia pracy. Zasadniczo wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, ale pracodawca ma obowiązek je wypłacić także w okresach nieświadczenia pracy, jeżeli tak stanowią przepisy. Dotyczy to m.in. przestoju w przedsiębiorstwie. To pracodawca ponosi bowiem ryzyko prowadzenia działalności.
Przepisy wspólnotowe zobowiązują państwa członkowskie, by wszelkie regulacje, które nie są zgodne z zasadą równego wynagradzania kobiet i mężczyzn, były uznawane za nieważne. Oznacza to, że zabroniona jest zarówno bezpośrednia, jak i pośrednia dyskryminacja pracowników różnych płci ze względu na stan rodzinny i cywilny. Zasada ta nie przeciwstawia się jednak przepisom o ochronie kobiet w okresie ciąży
Przepisy prawa pracy zawierają liczne postanowienia szczególnie chroniące pracowników przed możliwością dokonania przez pracodawcę wypowiedzenia umowy o pracę. Dotyczą one zarówno pewnych grup pracowników (np. pracowników młodocianych), jak i pracowników znajdujących się w danym momencie w określonej sytuacji (choroba, urlop, inna usprawiedliwiona nieobecność w pracy).
Od 27 sierpnia 2005 r. obowiązuje nowe rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas i drgania mechaniczne. Określono w nim wymagania nałożone na pracodawców w zakresie bhp przy wykonywaniu takich prac. Ich znajomość pomoże pracodawcom w zapewnieniu pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Zapewnienie profilaktycznej opieki zdrowotnej pracowników jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy. Nie może się on od niej w żaden sposób zwolnić, nawet na prośbę pracownika. Obejmuje ona przede wszystkim obowiązek kierowania pracowników (na koszt pracodawcy) na badania lekarskie: wstępne, okresowe i kontrolne.
Pracodawcy często mają problem z ustaleniem, czy sklep należy traktować jako wyodrębnioną jednostkę organizacyjną, a kierującą nim osobę jak kierownika wydzielonej komórki organizacyjnej. Kierownik sklepu w zakresie swoich obowiązków ma bowiem podobne zadania jak sprzedawca. Rozbieżne interpretacje w tym zakresie utrudniają ustalenie, czy kierownicy sklepów mają prawo do wynagrodzenia oraz dodatku
Jedną z form zabezpieczenia się przed niepożądanymi działaniami pracownika godzącymi w interesy pracodawcy jest umowa o zakazie konkurencji. Ważne jest prawidłowe skonstruowanie takiej umowy. Pozwala ono na zminimalizowanie zagrożeń wynikających z podjęcia przez pracownika zatrudnienia u innych pracodawców.
Ustalanie podstawy wymiaru świadczeń z ubezpieczenia chorobowego sprawia pracodawcom najwięcej problemów. Reguły zawarte w przepisach są ogólne i nie zawsze dają odpowiedź na szczegółowe pytania, które pojawiają się w trakcie ich stosowania.
Kogo zatrudnić: pracownika czy zleceniobiorcę? Dla pracodawców jest to istotna różnica zarówno pod względem ekonomicznym, jak i prawnym. Przedmiotem zainteresowania są koszty, jakie trzeba będzie ponosić w związku z utrzymaniem pracobiorcy. Ich wysokość zależy od rodzaju umowy łączącej obie strony, ale nie tylko. Znaczenie ma również np. wysokość wynagrodzenia, status pracobiorcy, liczba źródeł utrzymania
Prawa i obowiązki wynikające z umów o pracę i układów zbiorowych zawartych przez dotychczasowego pracodawcę obowiązują również nabywcę przedsiębiorstwa. Okres obowiązywania układu zbiorowego może, w świetle przepisów unijnych, zostać ograniczony do jednego roku od momentu przejęcia zakładu pracy. Zasady te nie dotyczą nowego pracodawcy w zakresie dodatkowych uprawnień m.in. związanych z wiekiem pracowników
Każde państwo członkowskie Unii ma obowiązek realizować zasadę równego wynagrodzenia i zapewnić jednakowe warunki zatrudnienia dla kobiet i mężczyzn wykonujących tę samą pracę. Prawo wspólnotowe nie ogranicza jednak swobody państw członkowskich w ustaleniu wieku emerytalnego pracowników, z którym wiąże się prawo do określonych świadczeń. W sprawie C-207/04 Paolo Vergani kwestionował włoską regulację
Wynikający z przepisu art. 66 § 2 Kodeksu pracy obowiązek ponownego zatrudnienia pracownika nie jest uzależniony od możliwości zakładu pracy. Zakład pracy obowiązany jest ponownie zatrudnić pracownika na dotychczasowym, równorzędnym lub innym zgodnym z jego kwalifikacjami stanowisku, odpowiadającym w zasadzie poprzednim warunkom wynagrodzenia, jeżeli szczególne okoliczności nie stoją temu na przeszkodzie
Odstąpienie przez pracodawcę od wykonania obowiązku zapewnienia pracownikom odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach pracy może być usprawiedliwione względami technologicznymi, a nie jego sytuacją ekonomiczną (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 września 2001 r., SA/Bk 75/01, Pr. Pracy 2002/3/35).
Obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i nieszkodliwych dla ich zdrowia warunków pracy obejmuje przestrzeganie nie tylko ogólnie obowiązujących norm w tym zakresie, lecz także indywidualnych przeciwwskazań związanych ze stanem zdrowia lub osobniczymi skłonnościami pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 12 grudnia 1974 r., II PR 262/74, PiZS 1976/3/67).
Rozwiązanie umowy o pracę stanowi zakończenie stosunku pracy. Nie oznacza to jednak, że z tą chwilą gasną wzajemne zobowiązania finansowe stron. Nie chodzi tu tylko o wypłatę pensji, ale i innych świadczeń związanych z pracą (ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, dodatków do wynagrodzenia, odpraw itp.).
Zgodnie z najnowszym stanowiskiem Ministerstwa Gospodarki i Pracy, miejscem pracy pracownika ustalonym w jego umowie o pracę może być teren całego kraju, gdy potrzeba takiego określenia miejsca pracy wynika z rodzaju bądź charakteru świadczonej pracy. Dotyczy to m.in. kierowców oraz przedstawicieli handlowych. Państwowa Inspekcja Pracy ma odmienne zdanie.