Wyrok SN z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. I PK 20/12
Ocena, czy przywrócenie pracownika do pracy (uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne) jest niemożliwe lub niecelowe musi być dokonywana przy uwzględnieniu stanu rzeczy istniejącego w chwili wydawania wyroku (dokonywania oceny).
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Iwulski (przewodniczący)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J.B. przeciwko Gminnemu Ośrodkowi Kultury w R. z siedzibą w R. o przywrócenie do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 lipca 2012 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w T. z dnia 27 września 2011 r., sygn. akt […] oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 3 czerwca 2011 r. Sąd Rejonowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w T. w pkt I zasądził od strony pozwanej Gminnego Ośrodka Kultury w R. na rzecz powódki J.B. kwotę 12.276,00 zł brutto tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 3 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty, w pkt II w pozostałej części oddalił powództwo. W pkt III nadał wyrokowi w pkt I rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 4.092,00 zł, w pkt IV koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie zniósł. Sąd Rejonowy stwierdził, że rozstrzygnięcie sprawy zależało od ustalenia rzeczywistej podstawy zatrudnienia powódki u strony pozwanej oraz oceny prawidłowości zastosowanego przez pracodawcę sposobu rozwiązania łączącego strony stosunku pracy. Powódka domagała się przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach, a Wójt Gminy R. zarządzeniem Nr […] z dnia 25 listopada 2010 r. odwołał ją z zajmowanego stanowiska Dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury w R.z siedzibą w R., ponieważ powołano ją na to stanowisko uchwałą Rady Gminy. W oparciu o poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy przyjął, że powódka od 15 grudnia 1978 r. była zatrudniona u strony pozwanej na podstawie umowy o pracę na okres próbny, następnie zaś przyjęto ją do pracy na to samo stanowisko na czas nieokreślony. Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. Nr 114, poz. 493) obowiązująca od dnia 26 grudnia 1991 r., przewiduje w art. 15 ust. 1 i 3 w związku z art. 9 ust. 1 i 10 ust. 1 wymóg, aby dyrektora komunalnej instytucji kultury powoływała gmina na czas określony lub nieokreślony, po zasięgnięciu opinii właściwych związków zawodowych działających w tej instytucji kultury oraz stowarzyszeń zawodowych i twórczych, jak również opinii Ministra Kultury i Sztuki w wypadkach ściśle przez niego określonych. Natomiast zgodnie z treścią art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. Nr 16, poz. 95 ze. zm.), zarząd gminy zatrudnia i zwalnia kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, a zatem również dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury. Po wejściu w życie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej powódka została powołana na stanowisko dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury w R. z siedzibą w R. Uchwałą Nr […] Rady Gminy w R. z dnia 27 października 1992 r. Stało się tak, choć było to sprzeczne z treścią zapisu § 10 ust. 2 Statutu Gminnego Ośrodka Kultury w R., zgodnie z którym dyrektora Ośrodka powołuje i odwołuje zarząd gminy. Wojewoda T. rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 18 grudnia 1992 r., znak: […] stwierdził nieważność tej uchwały, ale gmina nie podjęła żadnych działań w związku z rozstrzygnięciem. W ocenie Sądu pierwszej instancji powódkę na stanowisko dyrektora GOK powołał niewłaściwy organ, zatem de facto nie została skutecznie powołana na zajmowane stanowisko. W tej sytuacji podstawą zatrudnienia powódki u strony pozwanej była umowa o pracę, nie zaś powołanie, chociaż było to wbrew obowiązującym przepisom ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, jak również zapisom statutu GOK. Sąd Rejonowy uznał, że nie można domniemywać powołania, jeżeli nie dokonano takiego powołania. Bezwzględnie obowiązujący charakter prawidłowo ustanowionych przepisów przewidujących zatrudnienie na danych stanowiskach w trybie aktów pozaumownych wyłącza możliwość zastosowania w tych wypadkach umów o pracę, jako czynności kreujących ten stosunek. Stosownie do treści art. 30 § 3 k.p. oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. W myśl przepisu art. 30 § 4 k.p. w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy zawartej na czas nieokreślony powinna być zawarta przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy. Wymaganie to jest skorelowane z treścią art. 45 k.p., zgodnie z którym pracownik może poddać sądowej kontroli dokonane wypowiedzenie zarówno pod kątem prawidłowości formalnej, jak i jego merytorycznej zasadności. Powódka domagała się przywrócenia do pracy na dotychczasowym stanowisku, ale Sąd pierwszej instancji zasądził w to miejsce odszkodowanie uznając, że przywrócenie do pracy jest niemożliwe. Miał tutaj na uwadze, że w myśl ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 ze zm.), podstawą nawiązania stosunku pracy z dyrektorem instytucji kulturalnej jest powołanie, co przewiduje art. 15 tej ustawy, a powódka była zatrudniona w oparciu o umowę o pracę.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
