10.11.2010

Wyrok SN z dnia 10 listopada 2010 r., sygn. IV KK 315/10

Należy (…) przyjąć, iż niezależnie od podstawy wymierzenia kar grzywny, kary te zawsze podlegają połączeniu, jeżeli spełnione są warunki do orzeczenia kary łącznej.

Z uzasadnienia:

„Skarga ta jest zasadna w oczywistym stopniu, stąd też rozpoznanie jej na posiedzeniu, o jakim mowa w art. 535 § 5 k.p.k. W sprawie tej doszło rzeczywiście do obrazy wskazanych w kasacji przepisów art. 85 k.k. oraz art. 440 k.p.k. Wprawdzie w doktrynie wyrażany jest na gruncie art. 86 § 1 k.k., przyjęty przez sąd odwoławczy w tej sprawie, pogląd o braku podstaw do łączenia kar grzywien orzeczonych na podstawie art. 71 § 1 k.k. oraz grzywien wymierzonych w oparciu o inne przepisy, jakoby z uwagi na odmiennie określone górne ich granice [przywołany przez Sąd Apelacyjny pogląd z A. Zoll (red.) Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze 2004, s. 1130], ale prezentowane jest w niej także stanowisko odmienne, o możliwości takiego łączenia i to z odwoływaniem się także do orzecznictwa jeszcze spod rządów Kodeksu karnego z 1969 r. (zob. A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2004, s. 294 i Warszawa 2010, s. 261), czego Sąd Apelacyjny nie wziął już pod uwagę. Co więcej sąd ten w swych rozważaniach nie uwzględnił stanowiska prezentowanego w orzecznictwie zarówno na gruncie poprzedniego, jak i - co istotniejsze - obecnego Kodeksu karnego. W przywołanej w kasacji uchwale Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2005 r., I KZP 31/05 (OSNKW 2005, z. 11, poz. 104) stwierdzono słusznie, że rozwiązania kwestii możliwości łączenia kar grzywien orzeczonych w oparciu o art. 33 § 1 i 2 k.k. oraz art. 71 § 1 k.k., a więc na różnych podstawach prawnym nie można szukać jedynie w art. 86 § 1 k.k., gdyż dotyczy on tylko granic i wymiaru kary łącznej grzywny, a warunki, jakie muszą być spełnione, aby orzeczenie kary łącznej było możliwe, określa art. 85 k.k. Ten zaś wymaga tylko, by wszystkie przestępstwa objęte wyrokiem popełnione były zanim zapadł pierwszy wyrok, choćby nieprawomocny co do któregokolwiek z nich i aby wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Przywołując orzecznictwo spod rządów poprzedniej kodyfikacji karnej Sąd Najwyższy wskazał, że przyjmowano wówczas, iż nie negując specyfiki kary grzywny orzekanej przy warunkowym zawieszeniu wykonania kary i jej swoistej funkcji, należy jednak przyjąć, iż niezależnie od podstawy wymierzenia kar grzywny kary te zawsze podlegają połączeniu, jeżeli spełnione są warunki do orzeczenia kary łącznej oraz że na jednorodzajowy charakter kary grzywny, niezależnie od podstawy prawnej jej orzekania wskazuje też doktryna już po wejściu w życie obecnej kodyfikacji. Podniesiono też słusznie w omawianej uchwale, że pogląd o niemożności łączenia kar grzywien orzeczonych na różnych podstawach prawnych pozostaje w sprzeczności z wyraźnym brzmieniem art. 32 k.k., który zawiera wyczerpujący katalog kar i wymieniona jest w nim kara grzywny bez zróżnicowania jej rodzajów, co musi prowadzić do wniosku o jednorodzajowości tej kary. Tych wszystkich argumentów Sąd Apelacyjny w tej sprawie w ogóle nie wziął od pod uwagę. W konsekwencji doszło w tej sprawie do wadliwej wykładni art. 85 k.k. w zakresie rozumienia pojęcia kary tego samego rodzaju, a przy tym i do obrazy art. 440 k.p.k., jako że kwestia ta była nawet podnoszona na rozprawie odwoławczej, a bez wątpienia nieobjęcie wyrokiem łącznym wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 29 sierpnia 2003 r. w sprawie sygn. II K 1302/01, za czyn z 1999 r. i orzeczonej tak kary grzywny, która została wykonana w drodze zastępczej kary pozbawienia wolności w okresie grudnia 2009 r. i stycznia 2010 r. bez podejmowania wykonania zawieszonej kary pozbawienia wolności, było rażąco niesprawiedliwe. W powyższej sytuacji niezrozumiały jest też wysuwany przez sąd odwoławczy argument, że przecież kara grzywny orzeczona w oparciu art. 71 § 1 k.k. ma charakter akcesoryjny i przestaje istnieć w razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności, nie może zatem podlegać połączeniu z grzywną orzeczono na podstawie art. 33 k.k., skoro in concreto do zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności, w związku z którym ją orzeczono w sprawie tej nie doszło, a sama grzywnę wykonano już przed wydaniem w pierwszej instancji wyroku łącznego.”

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty