07.01.2008

Postanowienie SN z dnia 7 stycznia 2008 r., sygn. III KK 246/08

Jeśli w postępowaniu przed sądem pierwszej (lub drugiej) instancji nie doszło do wydania orzeczenia w trybie art. 42 § 4 k.p.k., to w kasacji nie można skutecznie zarzucać naruszenia art. 41 § 1 k.p.k.

W razie gdy apelacja nie podnosiła w ogóle określonego zarzutu o charakterze względnym, a zaskarżony nią wyrok utrzymano w mocy, poczynienie takiego zarzutu dopiero w kasacji jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy będzie z nim powiązany zarzut obrazy art. 440 k.p.k.

Czynny żal, o którym mowa w art. 23 § 1 k.k., przy przestępstwach materialnych wchodzi w rachubę, gdy sprawca miał świadomość możliwości zapobiegnięcia skutkowi swoim zachowaniem.

Z uzasadnienia:

„Kasacja nie zasługuje na uwzględnienie. Choć sporządzona została przez podmiot kwalifikowany (adwokata, który został ustanowiony już przed Sądem pierwszej instancji), to przypomnieć należy, że ten nadzwyczajny środek zaskarżenia przysługuje stronie od wyroku sądu odwoławczego (art. 519 k.p.k.). Ustawodawca uznając rażące naruszenia prawa za postawę kasacji (art. 523 § 1 k.p.k.), miał na względzie naruszenia tego sądu, chyba, że chodzi o tzw. bezwzględne powody odwoławcze (art. 439 k.p.k.) albo uchybienia Sądu pierwszej instancji o charakterze względnym, które jednak „przeniknęły” do postępowania odwoławczego do tego stopnia, że mogły wywrzeć istotny wpływ na treść wyroku Sądu drugiej instancji. Nie wystarczy więc wskazać te uchybienia, choćby były rażące, ale należy też wykazać, że mogły one wywołać wyżej wymieniony skutek. Tymczasem kasacja ograniczyła się do podania, że przewodniczący składu orzekającego Sądu I instancji każdorazowo przewodniczył składom, które wcześniej wyrokowały w trybie art. 387 § 2 k.p.k., co do współoskarżonych współsprawców: J. D. - w dniu 15 grudnia 2003 r., W. G. - w dniu 7 września 2004 r. i W. U. - w dniu 22 marca 2005 r., ci sami ławnicy orzekali co do tego ostatniego oskarżonego, zaś jeden z ławników - w odniesieniu do pozostałych współoskarżonych, co dowodzi, że sędziowie ci mieli „wyrobiony pogląd w przedmiocie winy T. S.”, oraz do wskazania dwóch judykatów Sądu Najwyższego: uchwały z dnia 26 kwietnia 2007 r., I KZP 9/07 (OSNKW 2007, z. 5, poz. 39) i wyroku z dnia 29 sierpnia 2006 r., V KK 107/05 (OSNKW 2006, z. 10, poz. 96), świadczących o tym, że przed Sądem Rejonowym, orzekającym w sprawie T. S., doszło do naruszenia art. 41 § 1 k.p.k. Jeżeli chodzi o wiodącą myśl uchwały (tożsamość podstawy dowodowej orzeczenia powinna wykluczać sędziego ze składu później orzekającego również co do współsprawców), to oprócz faktu, że nie były sporządzane pisemne motywy wcześniejszych w/w wyroków, kasacja również i przede wszystkim pomija, iż podstawa dowodowa kwestionowanego wyroku Sądu I instancji uległa znacznemu poszerzeniu i wzbogaceniu (a zarazem pozytywnej weryfikacji) o dowody z wyjaśnień ze śledztwa współskazanego tym samym wyrokiem M. L., z zeznań A. K., K. J.-U. i pracowników Urzędów Skarbowych w G. oraz dokumentów, w szczególności wymienionych w opisach czynów. Natomiast w powołanym wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 2006 r., wyrażono nie tylko pogląd, że w analizowanej sytuacji branie udziału przez sędziego w rozpoznawaniu sprawy stanowi zazwyczaj okoliczność wywołującą uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego, a więc nie zawsze ona wystąpi, ale i wskazano, co także pozostało poza uwagą kasacji, że w przywołanej sprawie (V KK 107/05) obrońca przed Sądem pierwszej instancji wnosił o wyłączenie sędziego-przewodniczącego, ale postanowieniem nie uwzględniono żądania, a następnie podniósł w apelacji zarzut naruszenia art. 41 § 1 k.p.k. W niniejszej sprawie tak się nie stało. W rezultacie należało podzielić co do zasady zapatrywanie Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 6 marca 2008 r., III KK 421/07 (OSNKW 2008, z. 6, poz. 51), że jeśli w postępowaniu przed sądem pierwszej (lub drugiej) instancji nie doszło do wydania orzeczenia w trybie art. 42 § 4 k.p.k., to w kasacji nie można skutecznie zarzucać naruszenia art. 41 § 1 k.p.k.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty