Wyrok SN z dnia 5 października 2005 r. sygn. I PK 61/05
Pracodawca może wskazać kilka przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę, w tym przyczyny dotyczące pracownika i inne niedotyczące pracownika (dotyczące pracodawcy), a wypowiedzenie jest uzasadnione, gdy choćby jedna ze wskazanych przyczyn jest usprawiedliwiona.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Józef Iwulski (sprawozdawca)
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 października 2005 r. sprawy z powództwa Czesławy D. przeciwko „A.P.” SA w A. o przywrócenie do pracy, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 26 października 2004 r. [...]
oddalił kasację, nie obciążył powódki kosztami postępowania kasacyjnego
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2003 r.[...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Wadowicach oddalił powództwo Czesławy D. przeciwko „A.P.” SA w A. o przywrócenie do pracy. Sąd Rejonowy ustalił, że powódka była zatrudniona w okresie od 15 sierpnia 1977 r. do dnia 31 lipca 1978 r. na stanowisku konserwatora maszyn, a następnie od 1 sierpnia 1978 r. na podstawie umowy na czas nieokreślony na stanowiskach konserwatora maszyn, oczyszczacza, a ostatnio na stanowisku „skręcacz-pomoc”. Wykonywane przez powódkę czynności stanowiły element pracy zespołowej, na którą składały się czynności wykonywane łącznie przez 20 osób. Nieobecność powódki w pracy wywoływała dezorganizację procesu produkcji na skręcarkach, przędzalni właściwej i przewijarkach, gdyż nie wszystkie maszyny mogły być wówczas uruchomione. Już w 1993 r. powódka była wytypowana do zwolnienia z pracy ze względu na małą dyspozycyjność spowodowaną nieobecnością w pracy w wymiarze: 84 dni w 1991 r., 94 dni w 1992 r. i 26 dni w 1993 r. Ostatecznie jednak zarząd strony pozwanej odwołał oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę. W styczniu 2003 r. oraz w okresie od marca do lipca 2003 r. powódka otrzymała dobre oceny przełożonej jako pracownica sumienna i pracowita, choć jednocześnie zaznaczono, że często korzysta ze zwolnień lekarskich, co dezorganizuje plan produkcji. Absencja powódki w pracy z powodu choroby i sprawowania opieki wynosiła 33 dni w 1998 r., 23 dni w 1999 r., 18 dni w 2000 r., 107 dni w 2001 r., 57 dni, w tym 50 dni z powodu wypadku w drodze do pracy w 2002 r. oraz 35 dni w pierwszej połowie 2003 r. Powódka często korzystała z kilkudniowych zwolnień od pracy oraz z pojedynczych dni urlopu, co powodowało konieczność jej zastępowania i natychmiastowej reorganizacji procesu pracy. Strona pozwana postanowiła zwiększyć produkcję, ale przy jednoczesnym podniesieniu wydajności pracy i zmniejszeniu kosztów zmiennych i stałych, w tym kosztów zatrudnienia. W kwietniu 2003 r. zostały wytypowane do zwolnienia 4 osoby, a wśród nich powódka, która miała największą liczbę nieobecności. Pismami z dnia 16 kwietnia 2003 r. pracodawca zwrócił się do związków zawodowych z zapytaniem, czy powódka będzie korzystać w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy z ich obrony. Pismem z dnia 18 kwietnia 2003 r. NSZZ Pracowników Przemysłu Lekkiego poinformował pracodawcę, że będzie reprezentował interesy powódki. W dniu 23 kwietnia 2003 r. strona pozwana zawiadomiła ten związek o zamiarze wypowiedzenia powódce umowy o pracę. Związek zawodowy nie wyraził na to zgody, wskazując, że powódka jest zatrudniona 26 lat i pracowała na różnych stanowiskach, wobec czego należy ją uznać za pracownicę wykwalifikowaną, która mogłaby pracować „na ciągu elanowym”. Związek zawodowy podniósł, że absencja powódki została wywołana wypadkiem przy pracy i koniecznością rehabilitacji, co pozwala ocenić wypowiedzenie jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Pismem z dnia 25 maja 2003 r. powódka zwróciła się do dyrekcji z prośbą o ponowne przeanalizowanie wypowiedzenia jej umowy o pracę. W uzasadnieniu podała, że z uwagi na wiek (45 lat) i obecną sytuacją na rynku pracy nie znajdzie pracy, a ma na utrzymaniu troje dzieci, w tym jedno dziecko specjalnej troski. Jej małżonek zarabia 1.000 zł, z czego nie będą w stanie utrzymać pięcioosobowej rodziny. Powódka podniosła też, że w ostatnich trzech latach uległa trzykrotnie wypadkom w drodze do i z pracy, wskutek czego miała założony gips na rękach i była zmuszona przebywać na zwolnieniu lekarskim. Pismem z dnia 22 maja 2003 r. strona pozwana rozwiązała z powódką umowę o pracę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 980 ze zm.), wskazując jako jego przyczynę konieczność zmniejszenia zatrudnienia w związku ze zmianą planowanej wielkości produkcji, a ponadto dezorganizowanie pracy wydziału przędzalni wywołane częstą i długotrwałą absencją. W czerwcu 2003 r. do pracy powróciły dwie pracownice, a w lipcu kolejne dwie po urlopach wychowawczych i dodatkowo przyjęto siedem osób do pracy na przewijarkach, przy czym dotyczyło to byłych pracownic. W sierpniu 2003 r. powróciły do pracy dwie pracownice, a we wrześniu przyjęto osiem nowych osób do działu transportu. We wrześniu 2003 r. pozwany pracodawca zwolnił dwie osoby. Na stanowisku powódki nie zatrudniono nowego pracownika, choć nie uległo ono likwidacji. W związku z reorganizacją procesu pracy prowadzącą do zwiększenia wydajności, przy jednoczesnej minimalizacji zatrudnienia, praca wykonywana dotychczas przez powódkę została rozdzielona między pozostałych pracowników działu. Strona pozwana zakłada pozostawienie w zatrudnieniu pracowników posiadających umiejętność obsługi kilku maszyn, co pozwala dokonywać elastycznych przesunięć między poszczególnymi stanowiskami pracy zależnie od rodzaju zamówień. Powódka nie potrafi pracować na przewijarkach. Nie obsługuje żadnej konkretnej maszyny, bowiem była jedynie skręcaczem i pracownikiem pomocniczym. W dziale jest zatrudnionych 7 pracowników o takich kwalifikacjach. Powódka ma na utrzymaniu dwoje dzieci w wieku 15 i 12 lat. Starsze dziecko uczęszcza do liceum, a młodsze do szkoły podstawowej i wymaga specjalnej troski jako dziecko opóźnione w rozwoju. Małżonek powódki jest zatrudniony w Przedsiębiorstwie Wodociągów w A. i zarabia 1.100 zł netto. Powódka mieszka z rodziną we własnym domu, od 3 lat spłaca kredyt samochodowy w kwocie 300 zł miesięcznie, przy ośmioletnim okresie kredytowania. Do kwietnia 2004 r. powódce przysługuje zasiłek dla bezrobotnych w kwocie 603 zł miesięcznie.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
