Wyrok SN z dnia 10 maja 2000 r. sygn. I PKN 630/99
Odmowa podporządkowania się poleceniom pracodawcy dotyczącym organizacji i sposobu wykonywania umówionego rodzaju pracy stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera (sprawozdawca), Józef Iwulski
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2000 r. sprawy z powództwa Stanisławy H. i Jerzego H. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „P.” w S. o przywrócenie do pracy i zapłatę, na skutek kasacji powodów od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z dnia 1 czerwca 1999 r. [...]
oddalił kasację i nie obciążył powodów kosztami postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Gdańsku wyrokiem z 17 grudnia 1998 r. [...] oddalił w całości powództwo Jerzego H. i Stanisławy H. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „P.” w S. o przywrócenie do pracy i zapłatę. Powodowie domagali się zasądzenia na ich rzecz od pozwanej Spółdzielni wyrównania z tytułu zaniżonych wynagrodzeń za 1998 r., w tym wynagrodzeń urlopowych, ekwiwalentu za odzież roboczą i jej pranie, wyrównania premii za okres od stycznia do maja 1998 r., a ponadto powód Jerzy H. domagał się zasądzenia na jego rzecz wynagrodzenia za pracę i z tytułu umów zleceń za cały 1996 r.
Sąd Pracy ustalił, że powód był zatrudniony w pozwanej Spółdzielni od 1 lutego 1994 r. w wymiarze 0,625 etatu na stanowisku gospodarza domu (sprzątacza) budynku nr 91A przy ul. M. w S., powódka zaś była zatrudniona od 11 lutego 1991 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku gospodarza domu (sprzątacza) budynków 91 i przy ul. M. w S. Do podstawowych obowiązków powodów należał codzienny przegląd budynków pozostających pod ich opieką oraz przyległych do nich terenów pod kątem naruszeń porządku domowego lub ewentualnych usterek i zgłaszanie ich w Spółdzielni poprzez codzienne składanie zeszytu usterek w administracji. Należało do nich także sprzątanie i mycie klatek schodowych oraz śmietników, usuwanie nieczystości z przydzielonych terenów wokół budynku, odśnieżanie i posypywanie piaskiem chodników i przejść, a także wykonywanie innych obowiązków zleconych przez przełożonego. Sposób wykonywania przez powodów obowiązków pracowniczych - przede wszystkim brak staranności - był wielokrotnie przedmiotem skarg ze strony mieszkańców. Za nienależyte wykonywanie obowiązków w odśnieżania i posypywania chodników oraz przejść dla pieszych, powód został w grudniu 1996 r. ukarany karą porządkową. Powodowie wielokrotnie dawali do zrozumienia przełożonym, że nie zamierzają podporządkować się zarządzeniom pracodawcy odnośnie do czasu pracy i innych obowiązków. Zagubili zeszyty usterek, do których były wpisane między innymi polecenia przełożonych nakazujące oczyszczenie krawężników. Powód zachowywał się w sposób arogancki i agresywny w stosunku do przełożonych, członków organów Spółdzielni oraz mieszkańców budynku oddanego mu pod opiekę. Zachowanie powódki było spokojne, jednak zdominowana przez powoda prezentowała wobec pracodawcy identyczną postawę jak jej mąż, co przejawiało się głównie w braku podporządkowania poleceniom przełożonych. Zgodnie z regulaminem pracy obowiązującym u pozwanego pracodawcy czas pracy powódki wynosił 8 godzin dziennie, zaś powoda 4 godziny dziennie. Powodowie obowiązani byli wykonywać swoje obowiązki pomiędzy godzinami 5(rano) a 17(po południu). Postanowienia regulaminu uzupełnione zostały zarządzeniem prezesa Spółdzielni z 29 maja 1998 r., którego odpis doręczono każdemu pracownikowi. Zgodnie z tym zarządzeniem, w odniesieniu do gospodarzy domów godziny pomiędzy 12 dla pracowników zatrudnionych na pełnym etacie oraz pomiędzy 9dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy stanowiły obowiązkowe godziny pracy, co oznaczało, że w tym czasie gospodarze domów (także powodowie) obowiązani byli przebywać w wyznaczonym im rejonie budynków, a pozostałe godziny pracy mogli wykorzystywać w sposób elastyczny, stosownie do potrzeb i zadań. Ponadto gospodarze zostali zobowiązani zarządzeniem prezesa do podpisywania codziennie, o wskazanej stałej godzinie, listy obecności wyłożonej w budynku administracji Spółdzielni. W styczniu 1998 r. zostały podwyższone wynagrodzenia zasadnicze pracowników Spółdzielni, w tym także gospodarzy domów. Nowe warunki płacy przewidywały także premię uznaniową do 30% wynagrodzenia zasadniczego. Wraz z informacją o podwyższeniu im wynagrodzeń, wszyscy gospodarze domów, w tym powodowie, otrzymali karty obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pracowników, precyzujące warunki pracy (przede wszystkim co do zakresu powierzonych im czynności). Powodowie uznając, że zapisy zawarte w tych kartach stanowią zmianę dotychczasowych warunków pracy, odmówili ich przyjęcia i podpisania, oświadczając jednocześnie, że nie wyrażają zgody na zmianę warunków pracy i płacy. Stwierdzili, że jeżeli pracodawca zamierza dokonać zmiany warunków ich zatrudnienia, domagają się złożenia im wypowiedzenia zmieniającego. W dniach 28 i 29 stycznia 1998 r. przedstawiciele pozwanej próbowali doręczyć powodom osobiście pisma zawierające oświadczenia o wypowiedzeniu im dotychczasowych warunków płacy, jednak powodowie odmówili ich przyjęcia i zażądali przesłania listami poleconymi, co pozwany pracodawca uczynił. Po otrzymaniu (za pośrednictwem poczty) oświadczeń o wypowiedzeniu im warunków płacy powodowie zdecydowali się na ich przyjęcie, uznając je za korzystne (takie w istocie były). W dniu 28 kwietnia 1998 r. powodowie ponownie odmówili przyjęcia i podpisania kart obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pracowników (tych samych, co w styczniu 1998 r.). Powód oświadczył ponadto 29 kwietnia 1998 r., że nie wyraża zgody na wykonywanie pracy w godzinach wyznaczonych przez pracodawcę, a określonych we wspomnianej karcie i poprosił o wypowiedzenie mu umowy o pracę. W dniu 4 maja 1998 r. doręczono powodom pisma (z datą 30 kwietnia 1998 r.) zawierające oświadczenie pozwanego pracodawcy o wypowiedzeniu im umów o pracę. W uzasadnieniu obu oświadczeń pozwana wskazała, że przyczyną dokonanych wypowiedzeń jest odmowa przyjęcia karty obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pracownika, brak woli współpracy z pracodawcą oraz wyrażona przez powodów wola, aby pracodawca wprowadzając zakres obowiązków wypowiedział im umowę o pracę, a także aby byli rozliczani z wykonanej pracy, a nie z czasu pracy.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty