Wyrok SN z dnia 2 sierpnia 2000 r. sygn. I PKN 755/99

Roszczenie o przywrócenie do pracy może być uznane za sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa (art. 8 KP) wówczas, gdy zgłasza je pracownik niewłaściwie wykonujący obowiązki na stanowisku dyrek­tora w spółce prawa handlowego, który ponadto jest przewodniczącym zarządu zakładowej organizacji związkowej.

Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca)

Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Józef Iwulski

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2000 r. sprawy z powódz­twa Dariusza M. przeciwko Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K.G. o przywrócenie do pracy, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 14 września 1999 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze wyrokiem z dnia 13 kwietnia 1999 r. zasądził od strony pozwanej Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.G. na rzecz powoda Dariusza M. kwotę 8.637,72 zł z odsetkami i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Sąd ten ustalił, że powód był zatrudniony w pozwanej Spółce od 1 sierpnia 1997 r. na pods­tawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku dyrektora do spraw techniczno-eksploatacyjnych. Był także prokurentem samoistnym. Współpraca powoda z prezesem Spółki - Januszem D. od początku nie układała się dobrze. Do pierwszych nieporozumień doszło w październiku 1997 r., kiedy to powód zaproponował podległym sobie pracownikom premię w wyższej wysokości niż wcześniej ustalili z głównym księgowym i informację o proponowanej wysokości premii wywiesił na tabli­cy ogłoszeń. W takiej sytuacji prezes i główny księgowy musieli zaakceptować wysokość premii proponowaną przez powoda, aby nie stwarzać sytuacji konfliktowej między kierownictwem Spółki a załogą. Podobna sytuacja z rozdziałem premii miała miejsce w lutym 1998 r. W październiku 1998 r. powód, działając jako prokurent, zakupił 7 sztuk okien do biur. Zakupu tego nie skonsultował z głównym księgowym, który jest jednocześnie dyrektorem do spraw ekonomicznych. Powód zaprzeczał temu, że zlecił zakup okien. W styczniu 1998 r., również bez uzgodnienia z głównym księgowym, dokonał zakupu narzędzi na kwotę 3.200 zł, w lutym 1998 r. kupił fax i kserokopiarkę, która kosztowała 8.500 zł. W tym samym czasie, za wiedzą innych osób z kierownictwa Spółki, kupił urządzenie CB radio dla zapewnienia łączności na terenie oczyszczalni ścieków. Okazało się, że Spółka nie może korzystać z tego urządzenia. Następny konflikt między prezesem a powodem pojawił się w związku z odbiorem oczyszczalni ścieków. Powód, prezes i inni pracownicy uczestniczyli w nim wraz z przedstawicielami Urzędu Miasta K.G. i wykonawcy - firmy „B.”. Powód zaproponował, by spośród pracowników Spółki utworzyć zespół, który dokona przeglądu przedodbiorowego. Uzyskał zgodę prezesa na pracę pracowników w godzi­nach nadliczbowych i upoważnienie do zatwierdzania liczby tych godzin. Po podpi­saniu protokołu odbioru oczyszczalni członkowie zespołu nadal pracowali i sporządzili „sprawozdanie komisji końcowego odbioru”, otrzymując wynagrodzenie i doda­tek za pracę w godzinach nadliczbowych. Z treści „sprawozdania” wynikało, że oczyszczalnia jest niemalże niezdolna do pracy. Powód przedstawił je władzom miasta i gminy. Wobec rozbieżności między sprawozdaniem a protokołem odbioru prezes Spółki i dyrektor do spraw technicznych zostali wezwani przez władze miasta do zajęcia jednoznacznego stanowiska co do zdolności oczyszczalni do właściwej eksploatacji. W tych okolicznościach sporządzono aneks do sprawozdania z działalności komisji końcowego odbioru oczyszczalni ścieków, w którym niejako anulowano zgłoszone wcześniej zastrzeżenia, uznając zdolność oczyszczalni do wykonywania jej funkcji, z nielicznymi zastrzeżeniami. Gmina miejska K.G. jest jedynym wspól­nikiem pozwanej Spółki. Burmistrz miasta K.G., po powzięciu wiadomości o nieporo­zumieniach między powodem a prezesem, wezwał ich w lutym 1998 r. do pogodze­nia ię i zgodnej współpracy. Na początku marca 1998 r. w Spółce powstała zakładowa organizacja Związku Zawodowego Inżynierów i Techników. Powód był jednym z inicjatorów powołania związku i został przewodniczącym zarządu zakładowej organi­zacji związkowej. Organizacja ta została zarejestrowana w Zarządzie Okręgu J.G. tego związku. Powód korzystał 18 kwietnia 1998 r. z samochodu Spółki do celów prywatnych, bez akceptacji prezesa i wbrew regulaminowi. Na początku maja 1998 r. powód, uczęszczający na studia podyplomowe w Politechnice W., pobrał delegację na wyjazd służbowy do W. w celu uczestniczenia w konsultacjach dotyczących jego pracy dyplomowej. Tego samego dnia wziął udział w rozprawie kasacyjnej przed Sądem Najwyższym. Kolejny problem powstał, gdy Dariusz M. wypowiedział umowy na przyjmowanie ścieków od dostawców zawodowych i zaproponował im znacznie wyższe ceny w związku z tym, że ścieki zawierały zbyt dużą zawartość szkodliwych pierwiastków. Rada Nadzorcza Spółki w piśmie z 15 kwietnia 1998 r. kierowanym do prezesa, zwróciła uwagę na zbyt duże wynagrodzenia pracowników z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Prezes zabronił wykonywania planowanych prac remon­towych sieci wodociągowej w godzinach popołudniowych i nocnych, a więc w godzi­nach nadliczbowych. Mimo tego powód jeszcze dwukrotnie, w sierpniu 1998 r. zlecił wykonanie planowych prac w godzinach nadliczbowych. W czerwcu 1998 r. została uszkodzona jedna pompa na osadniku nr 2. Powód nalegał, by zakupić dwie nowe pompy, gdyż jego zdaniem naprawa pompy miałaby być zbyt droga i długotrwała. Uzyskał zgodę na zakup jednej pompy i remont zepsutej. Zostało złożone zamówie­nie na zakup pompy w fabryce w L. Powód nie wykazał dostatecznego zaangażowania w realizację tego zakupu. Popsuta pompa nie została oddana do remontu. W lipcu zaczęła się psuć druga pompa i obie pompy zostały zdemontowane, w wyniku czego osadnik został unieruchomiony. Pracował wówczas tylko jeden osadnik, a w wypadku jego awarii groziło niebezpieczeństwo szkód ekologicznych, gdyż ścieki miejskie odprowadzane byłyby bez oczyszczenia do zbiorników wodnych. „W sytuacji zagrożenia ekologicznego” prezes zdecydował się wypowiedzieć powodowi umowę o pracę. Zawiadomił 3 września 1998 r. zakładową organizację związkową o zamiarze wypowiedzenia powodowi umowy o pracę, podając szczegółowe motywy swego sta­nowiska. Następnie 7 września zwrócił się do tej organizacji o wyrażenie zgody na wypowiedzenie, powołując się na motywy przedstawione we wcześniejszym piśmie. Zakładowa organizacja związkowa nie wyraziła zgody na wypowiedzenie powodowi umowy o pracę, a prezes mimo tego złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dniem 1 października. Okres wypowiedzenia upłynął 31 października 1998 r. W uza­sadnieniu swego oświadczenia podał, że przyczyną wypowiedzenia jest działalność powoda na szkodę Spółki, utrata zaufania, rażące niedbalstwo w obowiązkach służbowych, które mogło doprowadzić do poważnych strat w firmie. W szczególności za­rząd Spółki zarzucił powodowi, że: 1) w początku października 1997 r. dokonał sa­mowolnego rozdziału premii za wrzesień 1997 r. dla podległych sobie pracowników fizycznych - znacznie ponad ustalony przez zarząd pułap (tj. 15%) - straty Spółki z tego powodu wyniosły 8.040,47 zł, 2) w październiku 1997 r. samowolnie, bez uzgodnienia z zarządem Spółki i głównym księgowym zamówił do biurowca 7 sztuk okien PCV. Straty Spółki z tego powodu wyniosły 7.423,17 zł, 3) w styczniu 1998 r. wydał polecenie zakupu narzędzi o wartości „o 3.200 zł za dużo niż uzgodniono”, 4) dokonał samowolnie rozdziału premii z początkiem marca 1998 r. za luty 1998 r. dla podległych sobie pracowników fizycznych znacznie ponad ustalony przez zarząd pułap (tj. 15%) - straty Spółki z tego powodu wyniosły 3.298,81 zł, 5) pod jego kie­rownictwem w marcu został sporządzony bez potrzeby „protokół końcowego odbioru oczyszczalni” - za pracę zespołu pracowników w godzinach nadliczbowych Spółka wypłaciła im kwotę 1.800 zł, 6) w lutym 1998 r. zakupił do użytkowanego przez siebie w swoim gabinecie komputera „urządzenie internet” - zakup ten zarząd uważa za całkowicie zbędny; straty Spółki z tego tytułu wynoszą 1.528,58 zł, 7) w lutym 1998 r. zakupił dla Spółki urządzenia „CB-Radio”, wiedząc, że zgodnie z ustawą o radiofonii i TV urządzeń tych nie można w Spółce używać; straty z tego powodu wyniosły 9.416,04 zł, 8) w lutym 1998 r. osobiście zakupił dla Spółki kserokopiarkę A3 za 8,5 tysiąca zł; na podstawie posiadanych przez Spółkę ofert handlowych, „zakup mógł wynieść 5,7 tysiąca zł” - w ocenie zarządu zakup ten był nieuzasadniony - straty Spółki z tego powodu wyniosły 2.800 zł, 9) mimo wyraźnego zakazu wyjazdu w dniu 18 kwietnia 1998 r. samowolnie, pojazdem Spółki, bez uprawnień, udał się nie wia­domo do jakiej miejscowości, przejeżdżając ; pod nieobecność prezesa zarządu, wprowadził w błąd głównego księgowego - prokurenta, że prezes zgodził się na użycie samochodu, w ten sposób uzyskał akceptację głównego księgowego na antydatowanym podaniu, 10) w dniu 7 maja 1998 r. pobrał delegację do W. argumentując, iż wyjeżdża w celach służbowych; okazało się, że w dniu 8 maja 1998 r. był w W. w celach prywatnych, 11) naruszając kompetencje Rady Miejskiej w K.G. w sprawie ustalania cen podstawowych usług statutowych Spółki, w lipcu 1998 r. wypowiedział bez wiedzy zarządu umowy na zrzuty ścieków trzem podmiotom gospo­darczym, 12) w sierpniu 1998 r. mimo wyraźnego zakazu zarządu, polecił w godzi­nach popołudniowych i nocnych wykonywać brygadom wodociągowym planowe ro­boty wodne „na sieci wodnej” w mieście; w ocenie zarządu wypłata za te roboty wynagrodzeń za pracę w godzinach nadliczbowych była bezzasadna, 13) „w okresie 15.08.98 r.” poprzez nieprzemyślane działania, rażące zaniedbanie czynności nad­zoru nad pracą podległego sobie działu technicznego, składanie fałszywych wyjaśnień, doprowadził do tego, że zaistniała bardzo realna groźba wstrzymania pracy oczyszczalni, ponownego rozruchu jej części biologicznej i co w konsekwencji naraziłoby Spółkę na bardzo poważne straty finansowe oraz niechybne sankcje karno­administracyjne i dyscyplinarne dla zarządu Spółki”.

Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

• Codzienne aktualności prawne
• Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
• Bogatą bibliotekę materiałów wideo
• Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty

Zamów teraz Masz już konto? Zaloguj się