Wyrok SN z dnia 29 listopada 2000 r. sygn. I PKN 119/00
Przepis art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234 ze zm.; obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854) nie reguluje skutków wynikających z jego naruszenia; są one określone w innych przepisach prawa pracy - w szczególności w art. 45 KP i art. 56 KP.
Przewodniczący SSN Jadwiga Skibińska-Adamowicz
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera (sprawozdawca), Walerian Sanetra.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2000 r. sprawy z powództwa Mariana C. przeciwko Spółdzielni Handlowo - Usługowej „S.Ch.” w Ł. o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 15 marca 1999 r. [...]
oddalił kasację.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi - Sąd Pracy wyrokiem z 3 listopada 1998 r. zasądził od pozwanej Spółdzielni Handlowo-Usługowej „S.Ch.” w Ł. na rzecz powoda Mariana C: wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy w okresie od 27 stycznia 1991 r. do 8 lipca 1991 r., premię za październik i listopad 1991 r. oraz wyrównanie nagrody z zakładowego funduszu nagród za 1991 r. Ponadto Sąd umorzył postępowanie w części dotyczącej: wynagrodzenia za okresy od 9 do 31 lipca 1991 r. i od 1 do 30 kwietnia 1992 r., ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy za 1991 r., nagrody z zakładowego funduszu nagród za 1991 r., wydania świadectwa pracy i opinii - w związku z cofnięciem pozwu w tej części. W pozostałym zakresie - dotyczącym przywrócenia powoda do pracy i zasądzenia na jego rzecz wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy - powództwo zostało oddalone.
Sąd Rejonowy ustalił, że powód był zatrudniony w W. Rejonowej Spółdzielni„S.Ch.” w W. od 1976 r. na stanowisku kierownika sklepu branży metalowej, a miejscem wykonywania przez niego pracy był od 1988 r. sklep [...] w Ł. Od 21 września 1990 r. powód pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Zakładowej [...] NSZZ „Solidarność” przy tej Spółdzielni. Z dniem 30 marca 1990 r. pracodawca wypowiedział powodowi umowę o pracę (ze skutkiem na dzień 30 czerwca 1990 r.). Wyrokiem Sądu Pracy z 31 stycznia 1991 r. [...] powód został przywrócony do pracy w W. Rejonowej Spółdzielni „S.Ch.” w W. Przywracając powoda do pracy Sąd stwierdził, że jako działacz związkowy pozostawał on pod ochroną przed rozwiązaniem stosunku pracy poczynając od 21 września 1990 r., kiedy wybrano go na przewodniczącego Komisji Zakładowej. Wyrok ten uprawomocnił się 24 czerwca 1991 r. Tego samego dnia powód zgłosił się do pracy w pozwanej Ł. Spółdzielni Handlowo-Usługowej „S.Ch.” w Ł., która powstała w wyniku podziału W. Rejonowej Spółdzielni „S.Ch.” w W. i przejęła (na podstawie art. 23 § 1 KP) sklep, którego kierownikiem był powód. Do pracy powód został dopuszczony dopiero 9 lipca 1991 r. Komisja Zakładowa, której był przewodniczącym, została wykreślona z rejestru prowadzonego przez Zarząd Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność” uchwałą z 24 września 1994 r. [...], rok po upływie kadencji. Powód jako działacz związkowy nie podejmował w czasie tej kadencji żadnych działań w obronie interesów innych pracowników-członków związku. W dniu 21 sierpnia 1991 r. przy pozwanej Spółdzielni powstał z inicjatywy powoda Komitet Organizacyjny NSZZ „Solidarność”, którego przewodniczącym został powód. Komitet ten zarejestrowano w Zarządzie Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność” [...], jednak nie przekazał on następnie informacji o przeprowadzeniu wyborów do władz statutowych. W1992 r. Zarząd i Prezydium Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni podjęły decyzję o reorganizacji bazy magazynowej, w wyniku czego doszło do włączenia prowadzonego przez powoda sklepu do bazy. Przekształcenia te stanowiły przyczynę wypowiedzenia powodowi warunków pracy, gdyż pracownicy bazy nie wyrazili zgody na przyjęcie wspólnej z powodem odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone. Pismem z 25 kwietnia 1992 r. powodowi wypowiedziano warunki pracy i zaproponowano nowe - równorzędne - stanowisko kierownika stoiska branży metalowej i budowlanej w Domu Handlowym w Ł., warunki finansowe miały nie ulec zmianie. Powód nie przyjął propozycji nowych warunków pracy, w związku z czym umowa o pracę uległa rozwiązaniu. Po zapoznaniu się z pismem wypowiadającym warunki pracy powód odmówił jego przyjęcia i od 27 kwietnia do 10 października 1992 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. Sąd Rejonowy przyjął, że powód pozostawał pod ochroną art. 32 ustawy o związkach zawodowych od 21 września 1990 r., kiedy został wybrany przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”, aż do 20 września 1994 r., czyli do upływu roku po zakończeniu trzyletniej kadencji organów związku. Komisja Zakładowa nie uchwaliła co prawda własnego statutu, ale działała na podstawie Statutu NSZZ „Solidarność”, który przewiduje trzyletnią kadencję dla organów tego związku zawodowego. Po 1990 r. nie przeprowadzono ponownych wyborów, co oznacza, że kadencja, na którą wybrano powoda, upłynęła 20 września 1993 r. Zaniechanie przeprowadzenia wyborów po upływie kadencji może świadczyć o braku działalności zakładowej organizacji związkowej. Z przedstawionych ustaleń wynika, że w chwili wypowiadania powodowi warunków pracy (pismem z 25 kwietnia 1992 r.) pozostawał on nadal pod ochroną jako działacz związkowy. Przed wypowiedzeniem powodowi warunków pracy pozwana Spółdzielnia nie uzyskała na to zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej. Mimo stwierdzenia naruszenia przez pracodawcę art. 32 ustawy o związkach zawodowych, Sąd Rejonowy oddalił powództwo o przywrócenie do pracy stwierdzając, że w ustalonym stanie faktycznym żądanie powoda jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Brak jest bowiem dowodów na faktyczne prowadzenie przez powoda działalności związkowej, a jego postępowanie zmierzało do stworzenia sytuacji, w której pełniona przezeń funkcja związkowa będzie wykorzystana wyłącznie dla zapewnienia sobie trwałości stosunku pracy. Stanowisko pracy powoda nie zostało zlikwidowane, a reorganizacja bazy magazynowej nie doprowadziła do zmniejszenia zatrudnienia. Pracownicy magazynu nie wyrazili zgody na wspólną z powodem odpowiedzialność materialną. Chcąc zatrzymać powoda, pozwana Spółdzielnia musiałaby wymienić cały zespół pracowników magazynu. Powodowi zaproponowano równorzędne stanowisko kierownika stoiska branży metalowej i budowlanej z takim samym wynagrodzeniem, a powód nie wskazał żadnej przyczyny, dla której odmówił przyjęcia oferowanego mu nowego stanowiska. Z tych względów Sąd Rejonowy uznał, że nawet zasądzenie na rzecz powoda jedynie odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie mu warunków pracy, które doprowadziło do rozwiązania umowy o pracę, byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
