19.12.2023 Ubezpieczenia

Wyrok NSA z dnia 19 grudnia 2023 r., sygn. I OSK 2276/22

Funkcję art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. należy rozumieć jako sposób uniknięcia kumulacji pobieranych świadczeń, nie zaś jako wykluczenie możliwości ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o to świadczenie spełnia przesłanki do uzyskania innego świadczenia określonego w tym przepisie.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Piotr Niczyporuk (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Karol Kiczka Sędzia del. WSA Dariusz Chaciński po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej D. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 6 września 2022 r., sygn. II SA/Ke 299/22 w sprawie ze skargi D. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 8 kwietnia 2022 r. znak: SKO.PS-80/1432/580/2022 w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 6 września 2022 r., sygn. akt II SA/Ke 299/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach oddalił skargę D. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z 8 kwietnia 2022 r. nr SKO.PS-80/1432/580/2022 przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego.

Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Decyzją z 8 kwietnia 2022 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach (dalej: Kolegium), po rozpatrzeniu odwołania D. R. (dalej: Skarżąca) utrzymało w mocy decyzję wydaną przez Burmistrza Miasta i Gminy [...] (dalej: Burmistrz) z 9 lutego 2022 r. nr ŚR.8252.223.ŚP.2022 o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad matką W. R. (dalej: matka/matka Skarżącej).

W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia Kolegium wskazało, że matka Skarżącej jest wdową i legitymuje się orzeczeniem Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w [...] z 24 listopada 2021 r. o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym do 30 listopada 2024 r., przy czym niepełnosprawność istnieje od 54 roku życia, a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 7 października 2021 r. Skarżąca sprawuje stałą opiekę nad matką. Odmowę przyznania wnioskowanego świadczenia Burmistrz oparł na art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2022 r., poz. 615, dalej: "u.ś.r."). W tym zakresie Kolegium, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. o sygn. akt K 38/13, stwierdziło że organ I instancji, odmawiając zaskarżoną decyzją przyznania stronie prawa do wnioskowanego świadczenia ze względu na fakt, że niepełnosprawność osoby wymagającej opieki istnieje od 54 roku życia, dopuścił się uchybienia prawa materialnego, wydając decyzję w oparciu o niekonstytucyjną normę prawną. Natomiast z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że decyzją z 22 listopada 2021 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał Skarżącej prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, z której - pomimo prawidłowego pouczenia zawartego w piśmie z 24 stycznia 2022 r. - do dnia wydania decyzji Kolegium nie zrezygnowała. Dalej Kolegium, powołując się na art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., wskazało na konieczność umożliwienia osobie uprawnionej wyboru jednego ze świadczeń: pielęgnacyjnego lub emerytalno-rentowego przez rezygnację z pobierania świadczenia niższego, tj. w niniejszej sprawie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Biorąc pod uwagę zasady konstytucyjne Kolegium stwierdziło, że osoba, która spełnia warunki do przyznania wyższego świadczenia pielęgnacyjnego i chce je otrzymać, a pobiera rentę, winna móc dokonać wyboru jednego z tych świadczeń przez rezygnację z pobierania świadczenia niższego, tj. w niniejszej sprawie renty. Wybór może zrealizować przez złożenie do organu rentowego wniosku o zawieszenie prawa do renty na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 266 z późn. zm., dalej "u.u.s.r."). Tymczasem z materiału dowodowego wynika, że Skarżąca nie zrezygnowała z przysługującego jej prawa do renty rolniczej na rzecz świadczenia pielęgnacyjnego - zatem w tak ustalonym stanie faktycznym brak jest podstaw do przyznania stronie świadczenia pielęgnacyjnego.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach (dalej: Sąd I instancji) wniosła Skarżąca.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne