Wyrok NSA z dnia 15 czerwca 2023 r., sygn. I OSK 1430/22
Zgodnie z art. 17 ust.1a ustawy oświadczeniach rodzinnych, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w sytuacji, gdy obowiązek alimentacyjny wynika z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego., przysługuje wyłącznie pod warunkami ściśle określonymi w tym przepisie, które muszą być spełnione łącznie, niezależnie od relacji rodzinnych między osobami zobowiązanymi do alimentacji, a osobą wymagającą opieki.
Dnia 15 czerwca 2023 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Mariola Kowalska Sędziowie: sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2023 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 30 marca 2022 r., sygn. akt II SA/Lu 70/22 w sprawie ze skargi E. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z dnia 30 marca 2022 r., II SA/Lu 70/22 oddalił skargę E. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego.
Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach sprawy:
W dniu [...] października 2021 r. E. Z. wystąpiła do Wójta Gminy C. z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawnym pasierbem M. Z. urodzonym w dniu [...] czerwca 2007 r., który na podstawie orzeczenia Powiatowego Zespołu d/s Orzekania o Niepełnosprawności w C. z dnia [...] października 2021 r. został zaliczony do osób niepełnosprawnych na okres do dnia 21 czerwca 2023 r., przy czym wskazano, że jego niepełnosprawność datuje się od urodzenia. W orzeczeniu stwierdzono, że M. Z. wymaga konieczność stałej i długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. W oświadczeniu z dnia [...] października 2021 r. wnioskodawczyni stwierdziła, ze opiekuje się pasierbem od dnia 1 sierpnia 2019 r., a ojciec niepełnosprawnego G. Z. pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy. Wskazano także, że matka M. Z. nie jest pozbawiona władzy rodzicielskiej, mieszka w L. i również pracuje. Ustalono także, że wnioskodawczyni nie występowała do sądu o przysposobienie syna męża. W toku postępowania przeprowadzono wywiad środowiskowy z którego wynika, że wnioskodawczyni nie pracuje i opiekuje się M. Z. podczas nieobecności w domu jego ojca. M. Z. ma ograniczone możliwości poruszania się ze względu na dystrofię mięśniową, chłopiec nie jest samodzielny w zakresie samoobsługi, poruszania się i przemieszczania się, wymaga leczenia i rehabilitacji. Jego ojciec jest przedstawicielem handlowym, pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy i ze względu na obowiązki zawodowe nie jest w stanie zająć się synem w wymaganym zakresie. M. jest uczniem Niepublicznej Szkoły Podstawowej [...] w C. Do szkoły zawozi go ojciec, zaś do domu jest przywożony samochodem, który jest w dyspozycji szkoły. M. systematycznie korzysta z rehabilitacji, na którą wozi go ojciec. Rehabilitowany jest także w domu przy pomocy masażera, a cały zabieg nadzoruje E. Z. Zakres opieki sprawowanej przez wnioskodawczynię nad pasierbem polega na pomocy w załatwianiu potrzeb fizjologicznych, pomocy przy myciu, sadzaniu na wózek inwalidzki, podawaniu posiłków, pomocy w ubieraniu się i podawaniu leków. Pracownik socjalny ocenił, że strona nie podejmuje zatrudnienia z powodu opieki na 3-letnią córką oraz z powodu opieki nad pasierbem.
Wójt Gminy C. decyzją z dnia [...] listopada 2021 r. odmówił przyznania wnioskodawczyni prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wskazując na jej brak obowiązku alimentacyjnego wobec pasierba. W wyniku rozpatrzeniu odwołania E. Z., ww. decyzją z dnia [...] grudnia 2021 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie Kolegium przytoczyło treść art. 17 ust.1 pkt 4 oraz art. 17 ust.1a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.2020.111 ze zm.), dalej jako "u.ś.r.", i stwierdziło, że wymagający opieki M. Z. ma biologicznych rodziców, którzy nie legitymują się orzeczeniami o znacznym stopniu niepełnosprawności, a także nie zostali pozbawieni praw rodzicielskich. Zarówno matka, jak i ojciec są osobami zatrudnionymi w pełnym wymiarze czasu pracy. Posiadanie zatrudnienia przez rodziców, czy też niezamieszkiwanie razem z synem, co ma miejsce w przypadku matki, nie zwalnia ich z obowiązku alimentacyjnego. Organ odwoławczy wskazał, że W. G. – matka M. Z. wywiązuje się ze swojego obowiązku alimentacyjnego wobec syna łożąc dobrowolne kwoty na utrzymanie dziecka. Ponadto ma z synem systematyczny kontakt. W ocenie Kolegium skoro E. Z. jest macochą osoby wymagającej opieki, a rodzice tej osoby żyją, to wnioskodawczyni nie należy do kręgu osób obciążonych obowiązkiem alimentacyjnym, o którym stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 128 i nast. ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.2020.1359 ze zm.), dalej jako "k.r.o". Na wnioskodawczyni nie ciąży zatem obowiązek alimentacyjny wobec pasierba, zaś obowiązek ten niewątpliwie spoczywa na ojcu G. Z. i matce W. G.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
