12.10.2023

Wyrok NSA z dnia 12 października 2023 r., sygn. III OSK 2204/22

Uchwała samorządu terytorialnego, która wykracza poza zakres ustawowo przekazanych zadań publicznych i narusza prawa oraz wolności jednostek, w tym na podstawie orientacji seksualnej i tożsamości płciowej, stanowi niedopuszczalną ingerencję w prawa i wolności osobiste, naruszając zasadę równości i zakaz dyskryminacji.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk (spr.) Sędziowie sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz sędzia del. WSA Mariusz Kotulski Protokolant asystent sędziego Przemysław Iżycki po rozpoznaniu w dniu 12 października 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej przy udziale Prokuratora Prokuratury Krajowej Przemysława Ostojskiego skarg kasacyjnych Fundacji I. oraz Prokuratora Krajowego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 9 maja 2022 r. sygn. akt III SA/Lu 751/21 w sprawie ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Powiatu Ryckiego z dnia 30 kwietnia 2019 r. nr X/40/2019 w przedmiocie powstrzymania ideologii gender i LGBT oddala skargi kasacyjne.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z 9 maja 2022 r. sygn. akt III SA/Lu 751/21, wydanym po rozpoznaniu sprawy ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Powiatu Ryckiego z 30 kwietnia 2019 r. nr X/40/19 w przedmiocie powstrzymania ideologii gender i "LGBT", na podstawie art. 147 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej zwanej p.p.s.a.) stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w całości.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, że przedmiotem sprawy jest uchwała Rady Powiatu Ryckiego z 30 kwietnia 2019 r. nr X/40/19 pt. Stanowisko Rady Powiatu Ryckiego ws. powstrzymania ideologii gender i "LGBT", którą uchwalono na podstawie art. 12 pkt 4 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2019 r. poz. 511, dalej: "u.s.p.") oraz § 18 ust. 2 statutu Powiatu Ryckiego, stanowiącego złącznik do uchwały Rady Powiatu w Rykach nr XLII/23 8/2002 z 4 października 2002 r. (dalej: "statut Powiatu Ryckiego"). W uchwale tej wskazano, że w związku "agresywną propagandą homoseksualną" i wojną ideologiczną prowadzoną przez "lewicowo-liberalne środowiska polityczne i organizacje LGBT" Rada przyjmuje deklarację: "Powiat Rycki wolny od ideologii gender i »LGBT«". Rada zadeklarowała determinację "do zatrzymania homoterroru i seksualizacji życia społecznego", brak zgody na narzucanie "przez marginalne i mniejszościowe środowiska importowanej z zachodu ideologii gender i LGBT". Rada zadeklarowała również, że będzie bronić prawa do wychowania dzieci i młodzieży zgodnie z przekonaniami rodziców.

Stwierdzając nieważność zaskarżonej uchwały Sąd pierwszej instancji uznał, że uchwała ta wykracza poza zakres zadań powiatu i właściwości rady powiatu, podjęta została bez podstawy prawnej do wydania aktu o charakterze władczym, ingeruje w sposób bezprawny w prawa i wolności jednostek, ma charakter dyskryminujący osoby LGBT – wyklucza ze wspólnoty samorządowej osoby LGBT, określone w uchwale jako "ideologia LGBT", a ponadto narusza godność, prawo do życia prywatnego i wolność wypowiedzi ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, oraz ogranicza prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami, prawo do nauki oraz prawo do nauczania. W związku z powyższym Sąd uznał, że uchwała przede wszystkim narusza art. 30, art. 47, art. 48, art. 54, art. 70 ust. 1 i art. 73 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 ze zm.), art. 8 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (Dz.U. z 1993 r. nr 61 poz. 284 ze zm.; dalej "EKPC"), art. 21 ust. 1 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz art. 45 Karty Praw Podstawowych. Z powodu tych naruszeń Sąd orzekł, że uchwała istotnie narusza prawo, co na mocy art. 79 ust. 1 u.s.p. w związku z art. 147 § 1 p.p.s.a. skutkowało stwierdzeniem jej nieważności.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne