Wyrok NSA z dnia 18 maja 2006 r., sygn. II FSK 761/05
Autor skargi kasacyjnej nie sformułował żadnego zarzutu na podstawie art. 174 ust. 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skoro zatem nie został zakwestionowany skutecznie stan faktyczny sprawy, nie zarzucono wyrokowi, że został wydany z naruszeniem przepisów o postępowaniu, to nie można było wywodzić, iż zostały naruszone normy prawa materialnego dotyczące określonej ulgi podatkowej. Naczelny Sąd Administracyjny związany jest granicami skargi kasacyjnej. Granice te zakreśla autor skargi. Sąd nie może z urzędu" ponownie badać sprawy administracyjnej w jej całokształcie".
Wyrokiem z 16 lutego 2005 r. Sygn. akt I SA/Lu 472/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę Anny Ś. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie z 27 sierpnia 2004 r. Nr PD.2 4117-163/04 w sprawie określenia jej wysokości podatku dochodowego od osób fizycznych za 2000 r.Z uzasadnienia wyroku wynikało, że przedmiotem sporu między podatniczką a organami podatkowymi było odliczenie od dochodu przed opodatkowaniem, kwoty 22.000 zł określonej jako renty. Zdaniem organów obu instancji zadeklarowane świadczenia nie miały przymiotu renty w rozumieniu art. 903 kc. Zgodnie bowiem z treścią zawartych - na okres 31 grudnia 1998 r. - 31 grudnia 1999 r. - umów, określone z góry świadczenie miało być wypłacone w dwóch ratach. W ostatnim dniu obowiązywania umowy sporządzone zostały aneksy zmieniające czas ich trwania. Zdaniem organów nie wystąpiła istotna dla renty okresowość świadczeń wynikających z umów.W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie stanowisko organów podatkowych odpowiadało prawu.Organy prawidłowo wskazały, iż dla uznania tych umów za umowy renty niezbędna była ich ocena w świetle art. 903 kc.
Ze swej istoty umowa renty ustanowionej bez wynagrodzenia trwa dłuższy czas i nie może mieć za przedmiot jednorazowego przysporzenia. Świadczenie jednorazowe zachodzi wówczas, gdy można je spełnić jedną czynnością lub wieloma, ale składającymi się na jeden wynik. Jeżeli całość świadczenia jest z góry określona, ale spełniana częściami, to nie można uznać go za świadczenie okresowe. Świadczeń okresowych nie zalicza się na poczet jednego świadczenia, zaś świadczenie spełniane częściami zaliczane jest na poczet jednego, z góry określonego świadczenia. Świadczenie, które następuje w określonych odstępach czasu, lecz każde z nich jest świadczeniem odrębnym (samoistnym), nie podlegającym sumowaniu z innymi świadczeniami jest świadczeniem okresowym. Dla umowy renty charakterystyczny jest przedmiot i sposób świadczenia jednej tylko strony. Spełnianie świadczenia okresowo oznacza, że w jakichś powtarzających się okresach uprawniony ma uzyskiwać oznaczone w umowie kwoty pieniężne lub pewną ilość rzeczy oznaczonych co do gatunku. Konieczne jest stwierdzenie, że w ramach jednego i tego samego stosunku obligacyjnego dłużnik ma spełnić kilka lub wiele świadczeń jednorazowych. Istotne jest powtarzanie się kolejnych świadczeń w regularnych odstępach czasu. Każde ze świadczeń jest traktowane jako samodzielne świadczenie.Taka sytuacja w sprawie nie zachodziła, wynikało to niezbicie ze sformułowania spornych umów. Umowa renty, będąca umową zobowiązującą, odpowiada warunkom przewidzianym w art. 903 kc tylko wówczas, gdy kreuje zobowiązanie trwałe i stanowi samoistne źródło powstania prawa do renty w znaczeniu uprawnienia do oznaczonych świadczeń rentowych jako świadczeń periodycznych. Niewątpliwie umowy z dnia 31 grudnia 1998 r. cech takich nie nosiły. Strona skarżąca w skardze nawiązując do treści zawartych w dniu 31 grudnia 1999 r. umów nazwanych zmiana umowy renty" podkreśla, iż winny być one oceniane łącznie z umowami z dnia 31 grudnia 1998 r. jako aneksy do tych umów. Charakter tych umów (aneks), wynikający niespornie z ich treści (por. § 1 umowy z dnia 31 grudnia 1999 r.), nie pozwalał jednak, w ocenie Sądu, na inną niż zaprezentowana przez organy podatkowe ocenę. Trafne było stwierdzenie zawarte w skardze, iż każda zmiana umowy renty jest częścią integralną całego stosunku prawnego i musi być powiązana z umową pierwotną Skoro jednak zgodna wola stron co do esentialia negotii umowy z dnia 31 grudnia 1998 r. nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 903 kc to aneks do niej nie zmieniał charakteru prawnego tej umowy (stosunku obligacyjnego łączącego strony). Przedmiotowe umowy nazwane umowa renty" zawarte zostały w formie aktu notarialnego przez stronę biegłą w prawie, stąd, jak to zauważył organ II instancji w odpowiedzi na skargę, brak było podstaw do przyjęcia, że zgodny zamiar stron zawartej umowy był inny, niż ujawniony wprost w jej treści.Skoro oceniane umowy, nazwane umowa renty" nie spełniały przesłanek art. 903 kc, pozwalało to na wskazanie, że wydatkowane przez skarżącą kwoty nie mogły być odliczone na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
