Jak ustalić termin przedawnienia zobowiązań podatkowych

Lp.

W przypadku zobowiązań podatkowych powstających z mocy prawa:

1.

zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku

2.

zobowiązanie podatkowe podatnika CIT powstałe w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. estoński CIT) przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca:

1) roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności tego ryczałtu od dochodu z tytułu ukrytych zysków, od dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, od dochodu z tytułu zmiany wartości składników majątku lub od dochodu z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych;

2) roku kalendarzowego, w którym:

a) zysk został wypłacony na rzecz udziałowców, akcjonariuszy lub wspólników albo

b) zysk został uchwałą o podziale wyniku finansowego netto przeznaczony do wypłaty udziałowcom, akcjonariuszom lub wspólnikom – w przypadku gdy zysk w całości albo w części został wypłacony w formie zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy, albo

c) zysk został przeznaczony na pokrycie straty z lat ubiegłych;

3) roku kalendarzowego:

a) w którym upłynął termin płatności tego ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto albo

b) następującego po roku podatkowym, w którym podatnik zakończył opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek – w przypadku gdy ten ryczałt od dochodu z tytułu zysku netto został zapłacony jednorazowo w sposób, o którym mowa w art. 28t ust. 2 ustawy o CIT, albo

c) następującego po roku podatkowym, w którym upłynął termin płatności tego ryczałtu – w przypadku, o którym mowa w art. 28t ust. 3 ustawy o CIT

Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się, a po zawieszeniu biegnie dalej:

od dnia wydania decyzji, o udzieleniu ulgi w spłacie zobowiązania

od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej, ostatniej raty podatku lub ostatniej raty zaległości podatkowej

od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych

od następnego dnia po dniu upływu przedłużonego terminu

z dniem:

od dnia następującego po dniu:

1) wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania,

1) prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe

2) wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania

2) orzeczenia sądu administracyjnego, ze stwierdzeniem jego prawomocności

3) wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa

3) uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego w sprawie ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa

4) doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2 lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

4) wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu

5) doręczenia zawiadomienia o przystąpieniu do zabezpieczenia w przypadkach określonych w art. 32a § 3 i art. 35 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

5) zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

6) wystąpienia przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2, o opinię Rady do spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, zwanej dalej Radą, co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści

6) doręczenia stronie opinii Rady wydanej po wystąpieniu przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2 O.p., co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści, lub po dniu upływu terminu na wydanie tej opinii

Lp.

Bieg terminu przedawnienia przerywa:

1.

ogłoszenie upadłości

Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego.

2.

zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony

Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.

Lp.

Tezy wyroków NSA

1.

Za nieakceptowalną praktykę w demokratycznym państwie prawnym uznawane jest działanie organów podatkowych, które tuż przed upływem 5-letniego terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego wszczynają postępowania karnoskarbowe w sprawie deliktu skarbowego, wyłącznie celem zawieszenia biegu terminu przedawnienia tego zobowiązania, gdyż pozostały do upływu podstawowego terminu przedawnienia deliktu skarbowego i zobowiązania podatkowego czasookres jest zbyt krótki, by postępowanie karnoskarbowe wyszło poza fazę in rem (wyrok NSA z 1 sierpnia 2024 r., sygn. akt II FSK 1319/21)

2.

Niezasadnie jest twierdzenie, że w każdej sprawie podatkowej konieczne jest wyjaśnienie, czy wszczęcie postępowania karnoskarbowego miało charakter instrumentalny (wyrok NSA z 19 lipca 2024 r., sygn. akt I FSK 1171/22)

3.

Czynność przedstawienia zarzutów świadczy o tym, że postępowanie zostało wszczęte w celu wykrycia i ukarania sprawcy przestępstwa, a nie służyło wyłącznie zawieszeniu biegu terminu zobowiązania podatkowego (wyrok NSA z 19 lipca 2024 r., sygn. akt I FSK 1178/22)

4.

Okolicznością, która może świadczyć o intencjonalnym wszczęciu postępowania karnoskarbowego, jest brak realnej aktywności organów postępowania przygotowawczego po wszczęciu takiego postępowania (wyrok NSA z 16 lipca 2024 r., sygn. akt II FSK 1282/21)

5.

Nadużycie prawa przez organ podatkowy, w kontekście zastosowania art. 70 § 6 pkt 1 O.p., wyraża się wszczęciem postępowania w sprawie karnej skarbowej motywowanym nie względami prawa karnego skarbowego, ale celem doprowadzenia do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego na podstawie tej normy (wyrok NSA z 11 lipca 2024 r., sygn. akt II FSK 1264/21)