Sporządzanie sprawozdania finansowego za rok 2009 - wybrane problemy na przykładach (część 2)

1. Wycena i rozliczenie rozrachunków w walucie obcej

Ustawa o rachunkowości po nowelizacji wprowadziła m.in. zmiany w zakresie wyceny operacji wyrażonych w walutach obcych. Zmiany te dostosowały przepisy ustawy o rachunkowości do przepisów ustaw podatkowych. Spowodowały, że do celów księgowych, rozliczeń podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług (w większości przypadków) jednostka gospodarcza może stosować ten sam kurs waluty do wyceny operacji. Zmiany te obowiązują od 1 stycznia 2009 r.

Wycena operacji gospodarczych wyrażonych w walutach obcych

Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze (art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości) należy ujmować w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio:

1) po kursie faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań,

2) po kursie średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w punkcie powyższym, a także w przypadku pozostałych operacji.

Uwaga!

Wyjątkiem od stosowania ww. zasad są sytuacje, gdy odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych, stanowią inaczej.

Z kolei przepisy ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 2, art. 15 ust. 1, art. 15a) i od osób fizycznych (art. 14 ust. 1a, art. 22 ust. 1, art. 24c) określają zasady przeliczania przychodów i kosztów wyrażonych w walutach obcych, polegające na tym, że: