Postanowienie SN z dnia 2 grudnia 2024 r., sygn. III CZ 287/23
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Karol Weitz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 2 grudnia 2024 r. w Warszawie
zażalenia T. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie
z 6 czerwca 2023 r., I ACa 301/22 (I WSC 354/22),
w sprawie z powództwa A. R. i M. R. w W.
przeciwko T. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.
o zapłatę,
uchyla zaskarżone postanowienie i znosi poprzedzające je postępowanie przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 6 czerwca 2023 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie w sprawie z powództwa A. R. i M. R. w W. przeciwko T. Sp. z o.o. w W. o zapłatę odrzucił skargę kasacyjną pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 23 września 2022 r.
Zażalenie na postanowienie z 6 czerwca 2023 r. złożyła pozwana. Zarzucając naruszenie art. 3271 § 1, art. 3986 § 2 i art. 357 § 3 k.p.c. wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W niniejszej sprawie orzekał w składzie jednoosobowym sędzia Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie X.Y. delegowany do Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
Zgodnie z art. 378 § 1 w związku z art. 39821 oraz z art. 3941 § 3 k.p.c., Sąd Najwyższy w postępowaniu zażaleniowym bierze z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.
W okolicznościach niniejszej sprawy ocena, czy postępowanie przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie poprzedzające wydanie zaskarżonego postanowienia było dotknięte nieważnością musi być dokonana przy uwzględnieniu wykładni przepisów prawa przyjętej w uchwale składu połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r., BSA I-4110-1/20, OSNC 2020, nr 4, poz. 34 (dalej jako „Uchwała”). Sąd Najwyższy w niniejszym składzie przyjmuje bowiem, że uchwała w pełni obowiązuje i zachowuje moc wiążącą jako zasada prawna zgodnie z art. 87 § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (jedn. tekst: Dz.U. z 2023 r., poz. 1093 ze zm., dalej – „u.S.N.”), gdyż Sąd Najwyższy nie odstąpił od niej w przepisanym trybie, w związku z czym wiąże ona wszystkie składy tego Sądu (art. 88 u.S.N). Oceny tej nie zmienia i zmienić nie może wypowiedź oznaczona jako wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia 2020 r., U 2/20 (OTK-A 2020, poz. 61), ponieważ jako podjęta z udziałem osób nieuprawnionych (niebędących sędziami Trybunału Konstytucyjnego) wypowiedź ta nie jest wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego i jako taka nie wywołuje skutków, o których mowa w art. 190 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Co więcej w judykaturze Sądu Najwyższego szczegółowo i przekonująco wyjaśniono, że Uchwała zachowuje swoją moc mimo przywołanej wypowiedzi (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z 26 maja 2020 r., III KK 75/20 i IV KK 110/20, z 22 grudnia 2020 r., IV KK 516/20, z 21 maja 2020 r., III KO 15/20, z 16 września 2021 r., I KZ 29/21, OSNK 2021, nr 10, poz. 41, z 29 września 2021 r., V KZ 47/21 i II KO 30/21, z 18 stycznia 2022 r., I KZ 61/21, z 21 stycznia 2022 r., III CO 6/22 i III CO 37/22, z 30 grudnia 2021 r., I CSK 197/20, wyrok Sądu Najwyższego z 26 lipca 2022 r., III KK 404/21, uchwałę Sądu Najwyższego z 5 kwietnia 2022 r., III PZP 1/22, OSNP 2022, nr 10, poz. 95, uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 22 czerwca 2022 r., I KZP 2/22, OSNKW 2022, nr 6, poz. 22). Zgodnie z Uchwałą, nienależyta obsada sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. albo sprzeczność składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c. zachodzi także wtedy, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego w sądzie powszechnym albo wojskowym na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 3; dalej – „Ustawa Nowelizująca”), jeżeli wadliwość procesu powoływania prowadzi, w konkretnych okolicznościach, do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Uchwała została zatem podjęta przy założeniu, że ocena, czy udział w składzie orzekającym sądu sędziego, który został powołany na swój urząd na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami Ustawy Nowelizującej, nie powoduje sprzeczności składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c. i czy wobec tego nie dochodzi wskutek tego do nieważność postępowania uwarunkowana jest tym, czy wadliwość procesu powoływania prowadzi, w konkretnych okolicznościach, do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
