Wyrok SN z dnia 11 marca 2025 r., sygn. II CSKP 1043/23

Istota problemu

Główny problem prawny dotyczył skutków prawnych zmiany definicji ścieków w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków z dniem 24 sierpnia 2017 r., w wyniku której wody opadowe i roztopowe zostały wyłączone z pojęcia ścieków. Kluczową kwestią było ustalenie, czy właściciel urządzeń kanalizacji deszczowej zachował uprawnienie do żądania zapłaty za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych po tej dacie, mimo utraty mocy obowiązującej przez taryfę ustaloną na podstawie poprzednich przepisów, oraz na jakiej podstawie prawnej można ustalić wysokość należnego wynagrodzenia w sytuacji braku umowy między stronami.

Rozstrzygnięcie

Sąd Najwyższy stwierdził, że zmiana definicji ścieków nie oznaczała utraty przez właściciela urządzeń kanalizacji deszczowej uprawnienia do żądania zapłaty za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych. Sąd wyjaśnił, że brak przepisów zobowiązujących do bezpłatnego świadczenia takich usług, a zadania związane z kanalizacją (bez ograniczenia wyłącznie do ścieków) nadal należą do zadań własnych gminy na gruncie ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o gospodarce komunalnej. W sytuacji gdy strona pozwana korzystała faktycznie z urządzeń kanalizacyjnych powoda bez podstawy umownej, uzyskując tym samym korzyść majątkową, należało zastosować przepisy kodeksu cywilnego o wynagrodzeniu za korzystanie z cudzej rzeczy (art. 224-226, 230 k.c.), a nie przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.