15.05.2024 Obrót gospodarczy

Aktualizacja opłaty za użytkowanie wieczyste - Wyrok NSA z dnia 15 maja 2024 r., sygn. I OSK 52/24

Postępowanie w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego umarza się na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy zmieniającej w sytuacji, gdy po dniu 5 października 2018 r. nie zostało skutecznie doręczone wypowiedzenie dotychczasowej wysokości opłaty wszystkim współużytkownikom wieczystym przed dniem 1 stycznia 2019 r.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marian Wolanin (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędzia del. WSA Dariusz Chaciński po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 lipca 2023 r., sygn. akt I SA/Wa 2598/22 w sprawie ze skargi Miasta W. na orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z 16 grudnia 2019 r., nr KOX/1315/Po/19 w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 12 lipca 2023 r., sygn. akt I SA/Wa 2598/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi Miasta W. na orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z 16 grudnia 2019 r., nr KOX/1315/Po/19, w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, uchylił zaskarżone orzeczenie.

W skardze kasacyjnej od przywołanego wyroku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. - reprezentowane przez Prezesa Kolegium, będącego radcą prawnym - zarzuciło naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) w zw. z art. 153 i art. 141 § 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 1634; dalej: ppsa) poprzez nakazanie Kolegium, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w zakresie skutecznego doręczenia przed dniem 1.01.2019 r. wypowiedzeń opłaty rocznej wszystkim współużytkownikom wieczystym, ponownego wydania orzeczenia, w sytuacji, gdy w świetle przepisów ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344, dalej: ugn) oraz ustawy z 31 stycznia 2019 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2019 r. poz. 270, dalej: ustawa zmieniająca) nie istnieją podstawy prawne do wydania przez Kolegium merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie z wniosku M. E. przeciwko Miastu W. o uznanie bezskuteczności aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w W. przy ul. [...] ozn. jako dz. Nr [...] z obr. [...], wobec niezakończenia postępowania aktualizacyjnego przed dniem wejścia w życie przepisów ustawy zmieniającej; art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ppsa w zw. z art. 7 i 77 § 1 oraz 80 kpa poprzez wadliwe zarzucenie Kolegium naruszenia zasady prawidłowego zebrania materiału dowodowego na skutek braku ustalenia, czy spełnione zostały wszystkie przesłanki umorzenia postępowania w trybie art. 4 ust. 2 ustawy zmieniającej (w postaci ustalenia, czy wypowiedzenie dotychczasowej wysokości opłaty rocznej zostało skutecznie doręczone wszystkim współużytkownikom wieczystym przed dniem 1.01.2019 r.), podczas gdy wobec treści art. 4 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy zmieniającej i ustalenia, że postępowanie aktualizacyjne nie zostało zakończone do dnia 13 lutego, brak było przesłanek do przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego, a postępowanie przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w W. podlegało umorzeniu w trybie art. 4 ust. 2 ustawy zmieniającej. W skardze sformułowano także zarzuty naruszenia prawa materialnego, tj.: art. 4 ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej, poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż umorzenie postępowania w sprawie rozpatrzenia wniosku o uznanie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za nieuzasadnione wymaga spełnienia przesłanek wskazanych w art. 4 ust. 1 ustawy zmieniającej, podczas gdy prawidłowa wykładnia treści art. 4 ust. 2 w zw. z ust. 1 ustawy zmieniającej prowadzi do wniosku, iż spełnienie warunków określonych w art. 4 ust. 1 ustawy zmieniającej skutkuje ustaleniem z mocy prawa rocznej opłaty przekształceniowej w wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywała przed aktualizacją, zaś postępowanie w sprawie rozpatrzenia wniosku o uznanie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za nieuzasadnioną lub uzasadnioną w innej wysokości - niezakończone do dnia 13.02.2019 r. - podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe, niezależnie od spełnienia przesłanek wskazanych w art. 4 ust. 1 ustawy zmieniającej; art. 4 ust. 2 ustawy zmieniającej oraz art. 80 ust. 1 i ust. 3 ugn, poprzez wadliwą wykładnię polegającą na przyjęciu, iż pomimo ustawowego obowiązku wydania przez Kolegium orzeczenia o umorzeniu postępowania, co skutkowało przeniesieniem sporu na grunt postępowania przed sądem cywilnym, Kolegium winno przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w przedmiocie ustalenia, czy wypowiedzenie opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości zostało doręczone wszystkim współużytkownikom wieczystym przed dniem 1.01.2019 r. do dnia i zależnie od jego wyników wydać prawidłowe orzeczenie w sprawie, podczas gdy już samo stwierdzenie braku zakończenia postępowania aktualizacyjnego do dnia 13.02.2019 r. stanowiło samoistną przesłankę wydania orzeczenia o umorzeniu postępowania.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne