18.10.2023 Obrót gospodarczy

Wyrok SN z dnia 18 października 2023 r., sygn. II CSKP 1722/22

W przypadku umowy kredytu denominowanego kursem CHF, po wyeliminowaniu z niej klauzul przeliczeniowych, nie jest możliwe utrzymanie takiej umowy w mocy ani jako umowy kredytu walutowego w CHF, ani jako umowy, w której kwota kredytu wyrażona byłaby w złotych polskich. Eliminacja klauzuli przeliczeniowej sprawia, iż nie wiadomo, jaką kwotę powinien wypłacić bank, co oznacza, że brakuje niezbędnego elementu konstrukcyjnego stosunku prawnego i niemożliwe jest jego uzupełnienie.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Mariusz Łodko (przewodniczący)

‎SSN Marcin Łochowski (sprawozdawca)

‎SSN Marcin Krajewski

po rozpoznaniu na rozprawie 18 października 2023 r. w Warszawie
‎skargi kasacyjnej Banku spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie
‎z 17 sierpnia 2021 r., I ACa 145/21,
‎w sprawie z powództwa R. B. i M. B.
‎przeciwko Bankowi spółce akcyjnej w W.
‎o ustalenie, ewentualnie o zapłatę,

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zasądza od Banku spółki akcyjnej w W. na rzecz R. B. i M. B. po 4050 złotych zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od 18 października 2023 r. do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 17 sierpnia 2021 r. Sąd Apelacyjny w Szczecinie oddalił apelację pozwanego banku P. S.A. w W. od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z 19 października 2020 r., którym ustalono, że umowa kredytu mieszkaniowego zawarta przez pozwanego z powodami – R.B. i M.B. jest nieważna.

Sąd Apelacyjny oparł rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

Dnia 21 września 2006 r. strony zawarły umowę, na podstawie której pozwany bank udzielił powodom kredytu mieszkaniowego […]. Kredyt został udzielony w kwocie 111 960,00 franków szwajcarskich (CHF). Kredyt miał być wypłacony w złotych i zostać przeznaczony na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych powodów – budowę domu. W umowie przewidziany został mechanizm przeliczenia kredytu do franka szwajcarskiego, zgodnie z którym (1) w przypadku wypłaty kredytu w walucie polskiej zastosowanie miał kurs kupna dla dewiz (aktualna tabela kursów) obowiązujący w P. S.A. w dniu realizacji zlecenia płatniczego, (2) w przypadku wypłaty kredytu albo transzy w walucie wymienialnej zastosowanie miały kursy kupna/sprzedaży dla dewiz (aktualna tabela kursów), obowiązujące w P. S.A. w dniu zlecenia płatniczego. Potrącanie środków z rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego powodów w walucie polskiej na spłatę kredytu miało następować w wysokości stanowiącej równowartość kwoty kredytu lub raty w walucie wymienialnej, w której udzielony był kredyt, według obowiązującego w P. S.A. w dniu wymagalności kursu sprzedaży dla dewiz (aktualna tabela kursów). W dniu 30 sierpnia 2007 r. strony zawarły aneks nr 1 do umowy, zwiększający kwotę kredytu do 154 752,42 CHF.

Sąd Apelacyjny przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego. Wskazał na wady uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, polegające na pominięciu przez Sąd Okręgowy wyjaśnienia, na czym miał polegać interes prawny powodów w żądaniu ustalenia nieważności umowy na podstawie art. 189 k.p.c. Zebrany w sprawie materiał procesowy oraz ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd pierwszej instancji pozwalały jednak Sądowi Apelacyjnemu na przyjęcie, że po stronie powodów istnieje interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. w ustaleniu nieważności umowy.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty