Wyrok SN z dnia 26 lutego 2020 r., sygn. I UK 374/18
Ktoś, kto twierdzi, że prowadzi działalność gospodarczą tylko po to, aby uzyskać świadczenia z ubezpieczenia społecznego, w istocie stwarza pozory tej działalności, bowiem nie zmierza do pozyskania zarobku z działalności, co wypacza sens ustawowy tej instytucji prawa.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt (przewodniczący)
SSN Jolanta Frańczak
SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)
w sprawie z odwołania M. C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O. o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 26 lutego 2020 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 21 maja 2018 r., sygn. akt III AUa (…),
oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
W wyroku z dnia 21 maja 2018 r., sygn. akt III AUa (…), Sąd Apelacyjny w (…) – w sprawie z odwołania M. C., przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O. – oddalił apelację M. C. od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 21 lutego 2017 r., sygn. akt V U (…), w którym Sąd Okręgowy oddalił odwołanie wnioskodawczyni od decyzji organu rentowego z dnia 30 lipca 2015 r., w której stwierdzono, że M. C. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą nie podlega ubezpieczeniu społecznemu od dnia 19 marca 2015 r., a dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 8 kwietnia 2015 r.
Sąd ustalił, że M. C. (ur. 17 października 1978 r.) z zawodu jest technikiem handlowcem; kwalifikacje uzyskała w 2005 r. Przed spornym ubezpieczeniem odwołująca wykazała okres podlegania ubezpieczeniom od 2005 r. do grudnia 2014 r. w firmie meblowej S. w K.. Odwołująca pracowała jako szwaczka-krawcowa za najniższym wynagrodzeniem. Umowa o pracę została rozwiązana za porozumieniem stron po tym, jak M. C. wykorzystała urlop macierzyński na pierwsze dziecko urodzone w dniu 14 września 2013 r. W okresie od 4 grudnia 2014 r. do 20 marca 2015 r. skarżąca była zgłoszona do ubezpieczenia społecznego z tytułu zatrudnienia u T. C. z podstawą wymiaru składek w grudniu 2014 r. - 4.285,71 zł, w styczniu i lutym 2015 r. - 5.000 zł, a w marcu 2015 r. - 3.409,09 zł. Odwołująca się była zatrudniona na stanowisku menager - sprzedaż hurtowa materiałów budowlanych. T. C., przed sporządzeniem umowy o pracę z odwołującą, która już wtedy była w ciąży, nie zatrudniał żadnego pracownika. Umowa o pracę została zawarta początkowo na okres próbny do 31 grudnia 2014 r., a następnie na czas określony do dnia 31 marca 2015 r. Do zakresu obowiązków ubezpieczonej należało pozyskiwanie klientów, wysyłanie oferty dla firm, wprowadzanie faktur. Umowa trwała do 20 marca 2015 r. W dniu 19 marca 2015 r. M. C. zgłosiła w organie ewidencyjnym działalność gospodarczą: sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego. Przedmiotem działalności miała być sprzedaż surowców. Jako miejsce wykonywania działalności wskazano: O. ul. P.. Na tej nieruchomości nie ma jakichkolwiek urządzeń związanych z działalnością gospodarczą, nie ma też miejsca na takie urządzenia. Jest to lokal biurowy. Lokal nie jest oznaczony żadnym szyldem czy reklamą. Faktury z tytułu wynajmu lokalu dotyczą kwietnia, maja i czerwca 2015 r. - po 300 zł miesięcznie. Po tej dacie odwołująca zaprzestała wynajmowania lokalu. Nie reklamowała swojej firmy. Zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego nastąpiło w dniu 26 marca 2015 r. W deklaracjach rozliczeniowych odwołująca zadeklarowała podstawę wymiaru za marzec 2015 r. - 9.300 zł. Odwołująca nie ustanowiła pełnomocnika do spraw związanych z działalnością. Nie zatrudniała pracowników. Nie ma urządzeń do gromadzenia, załadunku czy rozładunku, nie ma środków transportu, nie ma miejsca na składowanie materiałów budowlanych. Nie dysponuje też żadną nieruchomością, gdzie byłyby jakiekolwiek urządzenia związane z działalnością gospodarczą ani miejscem na takie urządzenia. Sąd pierwszej instancji ustalił na podstawie dokumentów (szczegółowo przedstawionych faktur Vat) transakcje, które dotyczyły obrotu między innymi pomiędzy firmą M. C. i T. C. - męża oraz teścia odwołującej się. Transakcje te dotyczyły zakupu między innymi blachy od firmy D. - sprzedaż tej blachy firmie P. w P. , zakupu okien od firmy D. w W. - odsprzedane firmie D. zakupu gwoździarki pneumatycznej od firmy F. odsprzedanej H. , zakupu materiału budowlanego od firmy H. - odsprzedany firmie B. . Firma B. należy do znajomej odwołującej S. N., której zostały odsprzedane wszystkie towary kupione w spornym okresie, poza tymi stanowiącymi przedmiot transakcji z mężem i teściem. Odwołująca nie opracowała biznesplanu, uznając to za zbędne. Do dnia orzeczenia niezdolności do pracy z powodu przebiegu ciąży nie dokonała jakichkolwiek transakcji z innym podmiotem niż mąż i teść oraz ich kontrahent. Nie organizowała transportu. W niektórych fakturach wskazano: odbiór własny, czego nie mogła robić, gdyż nie dysponowała transportem. Skarżąca figuruje jako podatnik VAT. Składane były deklaracje VAT. Za marzec 2015 r. wykazano dostawę towarów oraz usług na kwotę 38.222 zł, za kwiecień 2015 r. 18.994 zł, za maj 2015 r. 42.275 zł. Odwołująca dołączyła dowody wpłaty podatków do Urzędu Skarbowego w O.: za marzec 2015 r. - 485,00 zł, za kwiecień 2015 r. - 1.210,00 zł, za maj 2015 r. - 1.302,00 zł. Wykazane przychody firmy w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 maja 2015 r. to 99.491, 45 zł, i dochód - 13027,34 zł. Za styczeń 2016 r. wykazano wartość sprzedaży 2.325,03zł. W marcu 2015 r. wykazano wartość sprzedanych towarów na kwotę 38.222,45 zł, w kwietniu 2015 r. - 189.994 zł, w maju 2015 r. - 42.274,71 zł. Z informacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. z dnia 9 listopada 2016 r. wynika, że M. C. w 2015 r. wykazała dochód z działalności gospodarczej - 15.188,27 zł. Fizycznie działalność ubezpieczonej polegała na wystawieniu faktury kupna towaru od firmy męża lub teścia lub sprzedaży towaru tym podmiotom. Sąd Okręgowy ustalił również, że dla firmy B. wykazano sprzedaż wszystkich towarów zakupionych przez ubezpieczoną w okresie do czasu niezdolności do pracy tj. do 22 maja 2015 r., poza fakturami wskazującymi na obroty z firmami T. C. i M. C. . Odwołująca się w związku z ciążą pozostawała pod opieką lekarza. Ciąża została potwierdzona przez lekarza w dniu 20 stycznia 2015 r. Była to ciąża bliźniacza. Od dnia 22 maja 2015 r. wykazano niezdolność do pracy w związku z ciążą. Dzieci urodziły się w dniu 13 lipca 2015 r. w 34 tygodniu ciąży. Według opinii biegłego ginekologa, odwołująca w styczniu 2015 r. była świadoma co do istnienia stanu ciąży i w tym okresie mogła wykonywać pracę polegającą na poszukiwaniu klientów na sprzedaż i kupno materiałów budowlanych. Biegły nie znalazł podstaw w dokumentacji, aby niezdolność odwołującej do pracy powstała wcześniej niż od 22 maja 2015 r. Odwołująca nie prowadziła działalności gospodarczej od 19 marca 2015 r. do listopada 2015 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
