Wskaźniki i stawki
Kwota bazowa to ustalona wartość odniesienia, wykorzystywana do obliczania świadczeń, opłat lub innych należności, często określana corocznie przez odpowiednie organy. Wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, w poprzednim roku kalendarzowym, i służy m.in. do ustalania
Wskaźnik przedstawia średnioroczną dynamikę cen towarów i usług konsumpcyjnych, które są istotne dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów. Służy ocenie zmian kosztów utrzymania tej grupy społecznej w danym roku.
Zwiększenie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent oznacza podwyższenie świadczeń emerytalno-rentowych, dostosowując ich wartość do poziomu inflacji oraz wzrostu wynagrodzeń, co ma na celu utrzymanie siły nabywczej świadczeń.
To wskaźnik określający procentową zmianę podstawy wymiaru świadczenia, uwzględniającą waloryzację w celu dostosowania do aktualnych warunków ekonomicznych.
Dodatki do zasiłku rodzinnego to formy wsparcia finansowego dla rodzin wychowujących dzieci, przyznawane na podstawie spełnienia określonych warunków, takich jak urodzenie dziecka, opieka w czasie urlopu wychowawczego, samotne wychowywanie, edukacja w rodzinach wielodzietnych, kształcenie dzieci niepełnosprawnych, czy rozpoczęcie roku szkolnego.
Granice dochodu uprawniające do świadczeń rodzinnych to ustalone progi dochodowe, których nieprzekroczenie pozwala na uzyskanie prawa do wsparcia finansowego w postaci świadczeń rodzinnych, mających na celu pomoc rodzinom w trudniejszej sytuacji materialnej.
Wskaźnik określa podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla pracowników przebywających na urlopach wychowawczych. Podstawą jest kwota specjalnego zasiłku opiekuńczego ustalana zgodnie z przepisami o świadczeniach rodzinnych.
Składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców obejmują obowiązkowe opłaty na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, które przedsiębiorcy muszą odprowadzać na rzecz ZUS, zależne od minimalnej podstawy wymiaru składek.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców to obowiązkowa opłata na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia, której wysokość jest ustalana na podstawie dochodu lub przychodów przedsiębiorcy, zapewniając dostęp do publicznej opieki zdrowotnej.
Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych są obowiązkowymi opłatami finansującymi świadczenia pracownicze oraz działania na rzecz przeciwdziałania bezrobociu.
Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi limit, powyżej którego nie nalicza się tych składek w danym roku kalendarzowym. Limit ten jest równy 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok.
Wskaźnik określa wysokość świadczeń opiekuńczych przysługujących osobom sprawującym opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami. Świadczenia te obejmują zasiłki, świadczenia pielęgnacyjne oraz inne formy wsparcia finansowego, uzależnione od stopnia niepełnosprawności opiekuna i osoby podopiecznej.
Wskaźnik określa wysokość składek ZUS, które mogą podlegać zwolnieniu w ramach wakacji składkowych w 2024 r., oraz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców. Dodatkowo wskazuje wysokość składek finansowanych przez budżet państwa oraz podstawę, od której są naliczane.
Składki na ubezpieczenia społeczne dla rozpoczynających działalność gospodarczą to preferencyjne składki ZUS, które przedsiębiorcy rozpoczynający działalność mogą opłacać przez określony czas, obliczane od niższej podstawy wymiaru w celu wsparcia rozwoju nowego biznesu.
Przeciętne wynagrodzenie służące do wyliczenia podstawy emerytury to średnia płaca w gospodarce, publikowana przez GUS. Stanowi jeden z kluczowych parametrów przy ustalaniu wysokości emerytury, wpływając na podstawę jej wymiaru.