Ubezpieczenie chorobowe stanowi formę zabezpieczenia finansowego w razie braku możliwości wykonywania pracy z powodu choroby lub macierzyństwa. Niektóre tytuły rodzą obowiązek ubezpieczenia chorobowego, inne natomiast dają taką możliwość. W zależności od rodzaju ubezpieczenia, poza pewnymi wyjątkami, w różny sposób kształtują się zasady nabycia prawa do świadczeń.
Prawo europejskie przewiduje, że rodzice w przypadku narodzenia się lub adopcji dziecka mają prawo do co najmniej 3-miesięcznego urlopu wychowawczego, maksymalnie do czasu osiągnięcia przez dziecko 8 lat. W sprawie Komisja Europejska przeciwko władzom Luksemburga (C-519/03) Trybunał badał, czy prawo krajowe dotyczące tego urlopu jest zgodne z prawem europejskim.
Stosunek pracy powstaje najczęściej na podstawie umowy o pracę. Jest to podstawowy dokument zawierany między pracodawcą a pracownikiem. Jego wadliwe sporządzenie może spowodować nieważność zawartego stosunku pracy.
Zakładowe pakiety socjalne służą zagwarantowaniu pracownikom świadczeń, które uzupełniają lub zastępują świadczenia przysługujące na mocy przepisów powszechnie obowiązujących. Przy zawieraniu tego typu umów społecznych ich strony mają obowiązek przestrzegania zasady równouprawnienia w zatrudnieniu. Europejski Trybunał Sprawiedliwości rozstrzygał w sprawie Viktor Hlozek przeciwko Roche Austria sp. z
W Niemczech obowiązują przepisy, zgodnie z którymi pracownik po ukończeniu 55. roku życia może zawrzeć z pracodawcą umowę obniżającą wymiar czasu pracy, jeśli grozi mu bezrobocie. Wynagrodzenie takiego pracownika musi wtedy wynosić co najmniej 70% płacy otrzymywanej przez osobę zatrudnioną w pełnym wymiarze czasu pracy. Urząd pracy zwraca pracodawcy nakłady poniesione na wynagrodzenie pracownika i
Przepisy prawa pracy nie ustalają maksymalnego czasu trwania umowy o pracę na czas określony. Dlatego powstają wątpliwości dotyczące długości takich umów, często zawieranych między zakładem a pracownikami.
Pracownica, która początkowo nie kwestionowała wypowiedzenia jej umowy o pracę, może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną, gdy po dokonaniu wypowiedzenia okazało się, że jest w ciąży lub gdy w okresie wypowiedzenia zaszła w ciążę (wyrok Sądu Najwyższego z 29 marca 2001 r., I PKN 330/00, OSNP 2003/1/11).
Prawo pracy w szczególny sposób reguluje zasady zwolnień grupowych. Wiele postanowień dotyczących tych zwolnień ma zastosowanie także do indywidualnych zwolnień z przyczyn nieleżących po stronie pracownika.
Prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem przysługuje w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, który może zostać udzielony wyłącznie pracownikowi i tylko w czasie trwania stosunku pracy. Jeśli data ustania stosunku pracy określona w świadectwie pracy jest późniejsza od wykreślenia prowadzonej przez pracodawcę działalności z ewidencji działalności gospodarczej, zdania są podzielone, czy stosunek
Pracodawca może zobowiązać pracownika do pełnienia dyżuru po godzinach pracy. Może się on odbywać w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Przestrzeganie reguł dotyczących dyżurów pracowniczych pozwala pracodawcom uniknąć niepotrzebnych problemów związanych z ustalaniem czasu pełnienia dyżuru i rozliczaniem się z pracownikiem za pracę wykonywaną podczas dyżuru.
Przepisy unijne wymagają równego traktowania pracowników nie tylko w zatrudnieniu, ale także w dziedzinie zabezpieczenia społecznego. Mimo zakazu dyskryminacji m.in. ze względu na płeć, normy wspólnotowe dopuszczają w określonych przypadkach zróżnicowanie wieku kobiet i mężczyzn w przypadku określania wieku emerytalnego i skutków wywieranych przez te przepisy na inne świadczenia. W sprawie C-303/02
Pracownik powinien świadczyć pracę przeciętnie 40 godzin tygodniowo. Godziny pracy przekraczające tę normę stanowią pracę w godzinach nadliczbowych, za którą pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia powiększonego o dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.
Szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy powinny być wyrównywane przez usuwanie rzeczywiście istniejących przejawów nierównego traktowania ze względu na płeć. W sprawie C-476/99 H. Lommers zaskarżył holenderskie ministerstwo rolnictwa, które odmówiło przyznania miejsca w przedszkolu dla jego dziecka. To świadczenie pracodawca przewidział dla pracownic, a tylko w wyjątkowych przypadkach dla pracowników
Przy podjęciu dodatkowej działalności zarobkowej może dojść do zbiegu tytułów do objęcia ubezpieczeniami społecznymi. Zwykle wybór tytułu, z którego składki muszą być w takiej sytuacji płacone obowiązkowo, nie należy do ubezpieczonego. Istnieją jednak sytuacje, gdy taka możliwość istnieje i pozwala na uniknięcie zbyt dużych obciążeń składkowych.
Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek dostarczenia pracownikom nieodpłatnie odzieży i obuwia roboczego, jeżeli jest to konieczne ze względu na warunki wykonywania pracy. Wypełnianie tego obowiązku podlega kontroli Państwowej Inspekcji Pracy.
W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca ma obowiązek niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Praktyka wykazuje, że pracodawcy niejednokrotnie popełniają błędy przy jego wypełnianiu. Wskażemy więc, jak się ich ustrzec.
Spór w sprawie pani Vasiliki Nikoloudi przeciwko greckiemu pracodawcy OTE AE (sprawa C-196/02) dotyczył wyłączenia w układzie zbiorowym możliwości przeniesienia pracownicy do tzw. stałego personelu. Trybunał rozstrzygnął, czy taki zapis układu stanowi dyskryminację ze względu na płeć.
Inspektorzy pracy przeprowadzając kontrolę w zakresie czasu pracy często zwracają uwagę na to, czy pracodawca nie naruszył przepisów dotyczących pracy w godzinach nadliczbowych. Sprawdzeniu podlega głównie prawidłowość prowadzonej ewidencji czasu pracy.
Od sierpnia 2004 r. zmieniły się zasady przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych. Organem właściwym w tym zakresie stał się ZUS, który przejął również wypłatę świadczeń przyznanych na „starych” zasadach przez powiatowe urzędy pracy.
Polscy pracodawcy coraz częściej oddelegowują pracowników do pracy w innych państwach lub wysyłają ich za granicę w podróż służbową. Również wielu obcokrajowców świadczy pracę w Polsce na rzecz polskich pracodawców. Sytuacje te rodzą problemy co do możliwości określenia i wypłacenia pracownikom wynagrodzenia w walucie obcej.
Przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy w przypadku zmiennych składników wynagrodzenia bierze się pod uwagę ich średnią z miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Oblicza się ją z okresu od 3 do 12 miesięcy, w zależności od wystąpienia „znacznych wahań” wysokości wynagrodzenia. Powstają jednak wątpliwości, kiedy mamy do czynienia ze znacznymi wahaniami wynagradzania oraz z jakiego
Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i - co za tym idzie - świadczenia urlopowe wypłacane przez pracodawców niezobowiązanych do tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych są uzależnione od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli stanowiło ono kwotę wyższą.
Wykonywanie pracy u innego pracodawcy nie wyklucza skutecznego zgłoszenia przez pracownika gotowości niezwłocznego podjęcia pracy w rozumieniu art. 48 § 1 Kodeksu pracy, ani pozostawania w gotowości do jej wykonywania w rozumieniu art. 81 § 1 Kodeksu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 4 grudnia 2003 r., I PK 109/03, OSNP 2004/21/367).
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w sprawie toczącej się między miastem Kilonią a Norbertem Jaegerem (C-151/02) badał, co należy rozumieć przez pojęcie „dyżur pracowniczy” i czy czas dyżuru można uznać za okres odpoczynku.