Wyrok SN z dnia 28 października 2020 r., sygn. I PK 76/19
Prawidłowa wykładnia art. 170 ust. 4 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej nakazuje w zakresie odprawy z tytułu wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie art. 170 ust. 1 tej ustawy przysługującej pracownikom KAS (niebędącymi funkcjonariuszami ani urzędnikami Służby Cywilnej zatrudnionymi na podstawie mianowania) stosować odpowiednio art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych, na podstawie odesłania zawartego w art. 9 ust. 1 ustawy o Służbie Cywilnej.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Maciej Pacuda (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Rączka
w sprawie z powództwa P. P. przeciwko Izbie Administracji Skarbowej w [...]. o odprawę pieniężną, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 28 października 2020 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ł. z dnia 12 grudnia 2018 r., sygn. akt VIII Pa (...),
1) uchyla zaskarżony wyrok oraz zmienia poprzedzający go wyrok Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 22 sierpnia 2018 r., XP (...) i oddala powództwo,
2) odrzuca skargę kasacyjną w zakresie wniosku o zwrot spełnionego świadczenia,
3) nie obciąża powoda kosztami postępowania strony pozwanej.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy w Ł. wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2018 r. zasądził od pozwanej Izby Administracji Skarbowej w [...]. na rzecz powoda P. P. kwotę 10.187,57 zł. netto tytułem niewypłaconej części odprawy pieniężnej związanej z wygaśnięciem stosunku pracy wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2017 r. do dnia zapłaty.
Sąd Rejonowy ustalił, że powód był zatrudnionym w wymiarze pełnego etatu pracownikiem [...] Urzędu Skarbowego w Ł . oraz Urzędu Skarbowego w Ł. nieprzerwanie od dnia 18 stycznia 1993 r. do dnia 31 sierpnia 2017 r., czyli łącznie przez ponad 24 lata i 7 miesięcy. Stosunek pracy powoda wygasł z dniem 31 sierpnia 2017 r. na podstawie art. 170 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (dalej jako ustawa wprowadzająca) w związku z nieotrzymaniem przez niego pisemnej propozycji, określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby w jednostkach Krajowej Administracji Skarbowej (dalej jako KAS). W związku z wygaśnięciem stosunku pracy pozwana wypłaciła powodowi odprawę pieniężną w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia, to jest w kwocie 10.187,57 zł, przy czym wynagrodzenie powoda liczone jak ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiło 4.141,19 zł.
Powołując się na tak ustalony stan faktyczny sprawy, Sąd Rejonowy stwierdził, że powołana przez pozwaną ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (dalej jako ustawa o zwolnieniach grupowych) nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, albowiem ustawa wprowadzająca zawiera w tym zakresie odpowiednie uregulowania i odsyła do ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (dalej jako ustawa o Służbie Celnej), która zawiera pełną i szczególną regulację w kwestii odpraw pieniężnych. Art. 170 ust. 4 ustawy wprowadzającej stanowi bowiem, że "W przypadku, o którym mowa w ust. 1, pracownikom oraz funkcjonariuszom przysługują świadczenia należne odpowiednio w związku z likwidacją urzędu albo zniesieniem jednostki organizacyjnej w rozumieniu ustawy o Służbie Celnej". Zdaniem Sądu Rejonowego, użyte w powołanym przepisie określenie "odpowiednio" należy w istocie rozumieć tak, jak na to wskazuje pozwana, to jest pracownikom przysługują świadczenia związane z likwidacją urzędu, funkcjonariuszom zaś uprawnienia związane ze zniesieniem jednostki organizacyjnej w rozumieniu ustawy o Służbie Celnej. Jednakże przyjmując słuszne założenie co do racjonalności ustawodawcy, nie sposób odnieść uprawnień pracowników związanych z likwidacją urzędu do innego aktu prawnego niż per analogiam do sytuacji likwidacji jednostki organizacyjnej, w rozumieniu ustawy o Służbie Celnej. Obecnie nie istnieją obowiązujące akty prawne przyznające pracownikom jakiekolwiek uprawnienia związane z likwidacją urzędu. Przytoczony przepis zawiera zaś odwołanie jedynie do uchylonej również ustawy o Służbie Celnej. Dlatego też, w przypadkach określonych w art. 170 ust. 4 ustawy wprowadzającej, mają zastosowanie regulacje ustanowione w poprzednio obowiązującej ustawie o Służbie Celnej, odsyłając wprost do przepisów tej ustawy. Z kolei art. 163 ust. 1 i 2 ustawy o Służbie Celnej, do którego odwołuje się wymieniony wcześniej art. 170 ust. 4, stanowi, że funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości trzymiesięcznego uposażenia, przy czym odprawa ulega zwiększeniu o 20% miesięcznego uposażenia za każdy pełny rok pełnienia służby ponad 5 lat nieprzerwanej służby, nie więcej niż do wysokości sześciomiesięcznego uposażenia, a do okresu służby, o którym mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie zakończone okresy służby lub zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Natomiast art. 163 ust. 4. ustawy o Służbie Celnej stanowi, że funkcjonariuszowi służby stałej, zwolnionemu ze służby w związku ze zniesieniem lub reorganizacją jednostki organizacyjnej, przysługuje odprawa na zasadach i w wysokości określonych w ust. 1-3. Przepisy te mają więc zastosowanie również w stosunku do powoda jako pracownika, którego stosunek pracy wygasł z dniem 31 sierpnia 2017 r. na skutek nieotrzymania pisemnej propozycji, określającej nowe warunki zatrudnienia w terminie do dnia 31 maja 2017 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
