23.10.2019 Obrót gospodarczy

Wyrok SN z dnia 23 października 2019 r., sygn. III CSK 279/17

1. Wartość majątkowa nie musi wyjść z majątku zubożonego - wystarczy, że zostaje uzyskana jego kosztem, czyli gdy sfera jego praw jest źródłem wzbogacenia. Formuła zubożenia z art. 405 k.c. jest pojemna, a w orzecznictwie pojęcie to jest rozumiane elastycznie. Wprawdzie zubożenia nie należy identyfikować z pojęciem szkody w postaci damnum emergens albo lucrum cessans, ale każda szkoda jest zubożeniem. Skoro skorzystanie z gwarancji skutkuje tym, że wykonawca musi zwrócić gwarantowi wypłaconą inwestorowi kwotę, korzyść jest uzyskana przez inwestora kosztem wykonawcy zwiększa bowiem jego pasywa.

2. Uzyskanie nienależnego świadczenia jest szczególnym przypadkiem bezpodstawnego wzbogacenia, który charakteryzuje się brakiem podstawy prawnej świadczenia i zawężeniem stanów wzbogacenia do uzyskania świadczenia. Stosowanie art. 410 k.c. do roszczeń wykonawcy wobec inwestora o zwrot kwoty pobranej z gwarancji jest wyłączone, przejście korzyści (świadczenia) odbywa się bowiem w wyniku działania inwestora i ubezpieczyciela, bez udziału dłużnika ze stosunku podstawowego (wykonawcy), którego rola ogranicza się do udzielenia zlecenia wystawienia gwarancji. Nie może być ono identyfikowane ze świadczeniem w ramach zrealizowania gwarancji, skoro stanowi zapłatę długu gwaranta w ramach stosunku gwarancji, a nie świadczenie przekazane mu przez dłużnika ze stosunku podstawowego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący)

SSN Monika Koba (sprawozdawca)

SSN Paweł Grzegorczyk

w sprawie z powództwa C. sp. z o.o. w W. przeciwko Miastu i Gminie M. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 23 października 2019 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 10 marca 2017 r., sygn. akt I ACa (...),

1) odrzuca skargę kasacyjną w części dotyczącej umorzenia postępowania apelacyjnego (punkt 1),

2) uchyla zaskarżony wyrok w części oddalającej apelację co do kwoty 2.271.435,96 (dwa miliony dwieście siedemdziesiąt jeden tysięcy czterysta trzydzieści pięć złotych i dziewięćdziesiąt sześć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 30 stycznia 2015 r. (punkt 2) oraz rozstrzygającej o kosztach postępowania apelacyjnego (punkt 3) i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (...) do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego, 3) oddala skargę kasacyjną w pozostałej części.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty