25.03.2019 Obrót gospodarczy

Wyrok SN z dnia 25 marca 2019 r., sygn. I CSK 51/18

Jeżeli nawet małżonek nie wiedział w dacie zawarcia małżeństwa o chorobie psychicznej lub niedorozwoju umysłowym drugiego z małżonków, w sprawie o unieważnienie małżeństwa z powodu choroby psychicznej albo niedorozwoju umysłowego jednego z małżonków sąd jest zobligowany ustalić istnienie okoliczności wymienionych w art. 12 § 1 zd. 2 k.r.o. Tylko jeżeli stan zdrowia lub umysłu takiej osoby (która nie została ubezwłasnowolniona całkowicie) zagraża małżeństwu lub zdrowiu przyszłego potomstwa, sąd powinien uwzględnić powództwo. Samo powołanie się przez współmałżonka na brak wiedzy o tych okolicznościach nie jest wystarczające dla takiego rozstrzygnięcia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Tomasz Szanciło (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Joanna Misztal-Konecka

SSN Kamil Zaradkiewicz

w sprawie z powództwa K. K. przeciwko K. K. przy udziale Prokuratora Regionalnego w R. o unieważnienie małżeństwa, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 marca 2019 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 5 października 2017 r., sygn. akt I ACa (...),

I odrzuca skargę kasacyjną co do punktu drugiego (II) zaskarżonego wyroku;

II oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 30 czerwca 2016 r., w sprawie z powództwa K. K. przeciwko K. K., przy udziale Prokuratora Okręgowego w T., o unieważnienie małżeństwa, Sąd Okręgowy w T. unieważnił małżeństwo stron zawarte w dniu 21 lipca 2012 r.wP, zarejestrowane w USC w P. za nr (...)/2012, z powodu złej wiary pozwanej i nie obciążył jej kosztami procesu.

Sąd ten ustalił, że pozwana, będąc uczennicą gimnazjum, w 2001 r. straciła matkę, która zginęła w wypadku komunikacyjnym. Z powodu złego stanu psychicznego, związanego z tym tragicznym wydarzeniem, pozwana przebywała w Klinice Psychiatrii Szpitala Klinicznego w L. w okresie 27 sierpnia 2001 r. - 19 listopada 2001 r., gdzie rozpoznano u niej ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne. Dalsze leczenie pozwana kontynuowała w Poradni Zdrowia Psychicznego w T., ze wstępnym rozpoznaniem ostrego zespołu paranoidalnego. W 2006 r. pozwana nawiązała znajomość z powodem. Po dwóch latach znajomości poinformowała powoda, że pozostawała na leczeniu w szpitalu psychiatrycznym i leczeniu ambulatoryjnym po śmierci matki. Lekarstwa pozwana stosowała od 2001 r. do 2008 r., po czym przerwała leczenie. W 2010 r. jej stan zdrowia uległ pogorszeniu i ponownie była hospitalizowana na oddziale psychiatrycznym Szpitala w N., gdzie rozpoznano u niej reakcję paranoidalną. W szpitalu odwiedził ją powód, którego poinformowała, że zasłabła najprawdopodobniej z powodu odchudzania. Po opuszczeniu szpitala pozwana kontynuowała leczenie ambulatoryjne. Ostatecznie, w dniu 21 lipca 2012 r. strony zawarły związek małżeński. Na podstawie oświadczeń stron kierownik USC sporządził zaświadczenie, że nie zachodzą okoliczności, które wyłączałyby zawarcie małżeństwa w świetle polskiego prawa. W protokole kanonicznym badania narzeczonych, sporządzonym przez proboszcza Parafii Rzymsko-Katolickiej w P., zawarto wpis, że narzeczony wie o stanie zdrowia psychicznego narzeczonej oraz, iż po śmierci matki narzeczona doznała załamania psychicznego w wieku 15 lat, a także, że aktualnie korzysta z konsultacji w poradni zdrowia psychicznego.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp