Postanowienie SN z dnia 25 stycznia 2019 r., sygn. IV CSK 543/17
1. Zwrot "wzajemne roszczenia współwłaścicieli" jest jednoznaczny i oznacza, że w postępowaniu o zniesienie współwłasności niedopuszczalne jest dokonywanie rozliczeń z udziałem osób trzecich lub dotyczących roszczeń takich osób. Za osobę trzecią w rozumieniu art. 618 k.c musi być więc uznana zarówno wnioskodawczyni, w zakresie roszczeń z tytułu nakładów powstałych przed nabyciem przez nią udziału w nieruchomości, jak i matka uczestnika w odniesieniu od roszczeń wynikających z zaspokojenia przez nią wierzytelności Banku wynikających z umowy kredytu. Jako osoba, która spłaciła wierzyciela wprawdzie nabyła spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty i wstąpiła w prawa zaspokojonego wierzyciela (art. 518 § 1 k.c), ale mogłaby dochodzić rozliczeń z tego tytułu tylko wobec dłużnika w postępowaniu procesowym. Dalsze przeniesienie tej wierzytelności na rzecz uczestnika (dłużnika) skutkowałoby wygaśnięciem zobowiązania w następstwie konfuzji.
2. Skoro udział we współwłasności nieruchomości należał do majątków osobistych stron to dokonanie rozliczeń z tytułu wydatków, nakładów lub innych świadczeń poniesionych z majątku wspólnego na majątki osobiste mogłoby nastąpić jedynie w następstwie skutecznego zgłoszenia wniosku o podział majątku wspólnego (art. 567 § 1 k.p.c.) w toku postępowania o zniesienie współwłasności lub samodzielnie i następnie połączenia tych spraw do wspólnego rozpoznania.
3. Art. 618 k.p.c. przewiduje wyraźne ograniczenia terminowe dochodzenia roszczeń ubocznych. Przyjęto, że zgłoszenie roszczeń, objętych dyspozycją art. 618 § 1 k.p.c, jest dopuszczalne do daty zamknięcia rozprawy przed sądem pierwszej instancji, a przed sądem drugiej instancji wtedy, gdy powstały albo stały się wymagalne w trakcie postępowania międzyinstancyjnego lub później.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Karol Weitz (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z wniosku K. D. przy uczestnictwie D. D. o zniesienie współwłasności, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 stycznia 2019 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od postanowienia Sądu Okręgowego w B. z dnia 27 kwietnia 2017 r., sygn. akt II Ca (...),
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty