19.05.2016 Obrót gospodarczy

Wyrok SN z dnia 19 maja 2016 r., sygn. IV CSK 495/15

W wypadku błędu co do istnienia długu przysporzenie może być uznane za dokonane sine causa. Z powodu niewyjaśnienia podstaw przysporzenia sytuacji takiej nie można wykluczyć. Błąd co do treści czynności prawnej, rozumiany jako niezgodne z rzeczywistością wyobrażenie o treści czynności prawnej i jej skutkach, obejmuje także sferę motywacyjną. Z tego względu ustalenie wystąpienia błędu, o którym mowa w art. 84 k.c., wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności związanych z jego złożeniem, ze szczególnym uwzględnieniem celu gospodarczego, jaki chciała osiągnąć strona składająca oświadczenie. Przesłanki powołania się na błąd zależą nie tylko od tego, czy oświadczenie było złożone innej osobie, ale też od odpłatnego lub nieodpłatnego charakteru czynności.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Anna Owczarek

SSN Krzysztof Pietrzykowski

w sprawie z powództwa J. F. przeciwko L. M. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 19 maja 2016 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 27 listopada 2014 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w G. wyrokiem z dnia 8 lipca 2013 r. oddalił powództwo J. F. o zasądzenie od L. M. kwoty 109 557,69 zł, którego podstawę stanowiło własnoręczne oświadczenie ("zobowiązanie") pozwanego sporządzone w S. w dniu 21 kwietnia 2011 r. o treści "Zobowiązuję się do spłaty umówionej kwoty 150 000 zł (sto pięćdziesiąt tysięcy złotych) na rzecz o.[...]pl do dnia 1.09.2011 r.". Nazwy o.[...] pozwana używała prowadząc działalność gospodarczą. Strony podjęły w listopadzie 2010 r. współpracę polegającą na prowadzeniu klubu muzycznego w podnajętym lokalu pod nazwą "S. w S., w ramach której powódka miała być odpowiedzialna za kwestie organizacyjno-techniczne związane z prowadzeniem klubu, a pozwany miał planować i realizować program artystyczny. Zakończenie współpracy nastąpiło w kwietniu 2011 r. w związku z wypowiedzeniem umowy podnajmu lokalu przez wynajmującego. Sąd oddalił powództwo z tej przyczyny, że powódka nie wykazała roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości; nie była nawet w stanie jednoznacznie określić, z jakiego tytułu należała jej się od pozwanego kwota 150 tysięcy zł, podając że stanowi ona odszkodowanie lub zadośćuczynienie albo zwrot nakładów i częściowe wynagrodzenie za prowadzenie klubu dla niej i jej męża. Sąd pierwszej instancji ocenił też, że pozwany skutecznie uchylił się od skutków oświadczenia z dnia 21 kwietnia 2011 r., które złożył działając pod wpływem błędu w rozumieniu art. 84 k.c.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty