Wyrok SN z dnia 17 grudnia 2015 r., sygn. V CSK 620/15
Nie ma przeszkód dla przyjęcia w drodze analogii, że powód, w sytuacji gdy sąd w wyroku nie oznaczy terminu, oświadczenie niezbędne dla wywołania skutku zawarcia umowy powinien złożyć przed upływem roku od dnia, który został oznaczony w wezwaniu do złożenia takiego oświadczenia woli skierowanym do niego przez dotychczasowego pozwanego, a jeżeli wezwania nie było - przed upływem roku od dnia, w którym wyrok stwierdzający obowiązek pozwanego do złożenia oświadczenia woli stał się prawomocny (art. 390 § 3 k.c.). Oświadczenie złożone po tym terminie nie wywołuje skutków prawnych (art. 389 § 2 in fine k.c.).
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa A. M. przeciwko K. J., S. P. i Syndykowi masy upadłości "O." Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej we W. o usunięcie niezgodności między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 grudnia 2015 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego we W. z dnia 3 grudnia 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu we W. do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
W sprawie z powództwa A. M. przeciwko K. J., S. P. i O. sp. z o.o. we W. o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym, Sąd Rejonowy we W. wyrokiem z dnia 26 września 2012 r. uzgodnił treść księgi wieczystej nr [...] prowadzonej przez Sąd Rejonowy we W. dla nieruchomości położonej we W. przy ul. T. nr [...] z rzeczywistym stanem prawnym w ten sposób, że w dziale II tej księgi w miejsce O. sp. z o.o. wpisał prawo własności na rzecz powoda A. M. W motywach rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 9 marca 2007 r. T. M. oraz pozwani K. J. i S. P. zawarli przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości, o której mowa na wstępie. Pozwani zobowiązali się kupić tę nieruchomość na współwłasność, w udziałach po %, za cenę 9.281.400 zł, z czego kwota 300.000 zł została wręczona tytułem zadatku. Kwotę 2,5 mln zł nabywcy mieli zapłacić w dniu zwarcia umowy przyrzeczonej, kwotę 3.240.700 zł - w ciągu roku od dnia podpisania umowy przyrzeczonej i kwotę kolejną - 3.240.700 zł w ciągu dwóch lat od dnia podpisania umowy przyrzeczonej. Umowę przyrzeczoną strony miały zawrzeć w ciągu siedmiu dni od uprawomocnienia się miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie później niż do 31 grudnia 1007 r.; za ich zgodą termin ten mógł być przesunięty. W § 7 umowy pozwani zobowiązali się ustanowić w umowie przyrzeczonej, na nieruchomości hipotekę zabezpieczającą pozostałą do uiszczenia część ceny. W dniu 17 kwietnia 2007 r. T. M. złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, pozwani poinformowali go, że oświadczenie to jest bezskuteczne. Kolejny raz T. M. złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy w dniu 30 lipca 2007 r. z uwagi na uprawomocnienie planu zagospodarowania przestrzennego i niezachowanie przez pozwanych terminu do zawarcia umowy definitywnej. W dniu 5 października 2007 r. K. J. i S. P., powołując się na przysługujące im z umowy przedwstępnej roszczenie, wnieśli przeciwko T. M. pozew o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli. Wyrokiem z dnia 26 marca 2008 r. w sprawie oznaczonej sygn. I C .../07, Sąd Okręgowy zobowiązał T. M. do złożenia oświadczenia, że sprzedaje K. J. i Sł. P. udziały po % części w opisanej nieruchomości, za cenę 9.284.400 zł, płatną w terminach wyżej wskazanych; w pozostałej części powództwo zostało oddalone. Apelacja T. M. od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 28 stycznia 2009 r. W dniu 30 stycznia 2009 r. wyrokowi temu została nadana klauzula wykonalności w zakresie kosztów procesu w obu instancjach. Strony korespondowały ze sobą celem ustalenia warunków sfinalizowania umowy. W dniu 17 lipca 2009 r. T. M. oświadczył, że w związku z niewykonaniem przez pozwanych zobowiązań zaciągniętych w umowie przedwstępnej, pomimo wezwania do jej wykonania, na podstawie art. 394 § 1 k.c. odstąpił od umowy; pozwani oświadczenie to uznali za bezskuteczne. T. M. podtrzymał swoje oświadczenie, czego pozwani również nie zaaprobowali. W dniu 7 września 2009 r. pełnomocnik T. M. przesłał pozwanym jego kolejne oświadczenie o odstąpieniu od umowy na podstawie art. 491 § 1 k.c. W piśmie z dnia 21 września 2009 r. T. M. wezwał pozwanych do zapłaty 2,5 mln zł. Następnie, 1 października 2009 r. oświadczył, że od umowy odstąpił na podstawie art. 491 § 1 k.c.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
