Wyrok SN z dnia 16 grudnia 2014 r., sygn. III CSK 56/14
Regulacja zawarta w art. 559 k.c. nie zezwala na stworzenie ogólnej reguły rozkładu ciężaru dowodu w odniesieniu do chwili powstania wad rzeczy i konieczne jest uwzględnienie każdorazowo okoliczności konkretnej sprawy.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z powództwa J. K. przeciwko T. A. P. D. i T. A. sp.j. w C. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 grudnia 2014 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 11 września 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Powód J. K. domagał się zasądzenia od pozwanej T. A. P. D. i T. A. sp.j. w C. kwoty 163.724,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 marca 2012 r., z tytułu niezapłaconej części należności z faktur nr [...] i nr [...]. Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa; przyznała, że nie zapłaciła powodowi kwoty dochodzonej pozwem, albowiem kupiony groch był wadliwy, bowiem nie spełniał wymagań klasy II określonych przez Polską Normę. W związku z tym strona pozwana zażądała obniżenia przez powoda ceny grochu o kwotę 38 000 Euro, która w przeliczeniu na złotówki daje sumę wskazaną w pozwie. Podniosła, że zachowała terminy do złożenia reklamacji. Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 15 marca 2013 r. uwzględnił powództwo na kwotę 163 728,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 31 marca 2012 r., a w pozostałej części powództwo oddalił i orzekł o kosztach postępowania. Sąd Okręgowy ustalił, że strony zawarły umowę sprzedaży, której przedmiotem był groszek mrożony w workach klasy 2. Towar był sprzedany na warunkach "lokomagazyn" producenta. Pozwana odbierała towar bezpośrednio od producenta i wynajmowanym transportem przewoziła go do swojej siedziby. Po wyrywkowym, jednokrotnym sprawdzeniu towaru, nie wnosiła żadnych zastrzeżeń co do jakości i ilości kupionego grochu. Następnie pozwana we własnym zakresie dokonywała załadunku grochu do kontenerów morskich i transportowała ładunek do Portu w G. Towar był drogą morską przewożony do Egiptu. Dochodzone pozwem należności miały być zapłacone przez pozwaną przelewem do dnia 30 marca 2012 r. Pozwana uregulowała jedynie kwotę 28.000 zł. Kontrahent egipski O. A. Co. (B.) zgłosił reklamacje dostarczonego towaru. Pismem z dnia 16 maja 2012 r. pozwana poinformowała powoda o wadliwości dostarczonego groszku i zażądała obniżenia ceny towaru o kwotę 38.000 euro. Na zlecenie producenta dokonano niezależnej inspekcji towaru, którą przeprowadzono w dniu 21 czerwca 2012 r. Z treści sporządzonej wówczas opinii SGS wynikało, że wina za powstanie wad leży po stronie egipskiego odbiorcy. W czerwcu 2012 r., w trakcie spotkania stron z udziałem przedstawiciela producenta, strony ustaliły, że wady są skutkiem niewłaściwego przechowywania grochu w Egipcie. Producent nie uznał reklamacji, a następnie strony zgodnie uznały reklamację odbiorcy egipskiego za bezzasadną. Egipski odbiorca ostatecznie wystawił na rzecz pozwanej notę obciążeniową w wysokości 30.000 euro, potrącając powyższą kwotę z należności pozwanej spółki za dostarczony przez nią towar. Sąd Okręgowy uznał, że roszczenie powoda zostało udowodnione dołączonymi do pozwu dokumentami i powództwo uwzględnił. W ocenie Sądu Okręgowego pozwany nie wykazał, by przysługiwały mu uprawnienia zagwarantowane w art. 560 § 1 i 2 k.c. Podkreślił, że ewentualna zasadność roszczeń egipskiego kontrahenta nie czyni automatycznie zasadnymi roszczeń pozwanego względem powoda. Tym samym bez znaczenia dla rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy jest to, że pozwana została obciążona przez egipskiego odbiorcę nota obciążeniową z tytułu wad sprzedanego grochu. Strona pozwana nie zgłaszała natomiast powodowi żadnych zastrzeżeń co do jakości zakupionego towaru. Wyrokiem z dnia 11 września 2013 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację strony pozwanej jako bezzasadną. Uznał ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy za prawidłowe. Podkreślił, że w niniejszej sprawie dowód, iż przyczyna wad grochu stwierdzonych przez kontrahenta egipskiego, tkwiła w rzeczy sprzedanej obciążał pozwaną. Podniesione przez pozwaną zarzuty naruszenia prawa procesowego uznał za nietrafne. Uwzględniając poczynione dodatkowo ustalenia faktyczne, uznał, że strona pozwana nie wykazała istnienia wad rzeczy sprzedanej. Skarga kasacyjna strony pozwanej została oparta na obu podstawach określonych w art. 398 § 1 k.p.c. W ramach podstawy naruszenia przepisów postępowania skarżący zarzucił obrazę art. 378 § 1 i art. 328 § 2 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz art. 227 i art. 278 § 1 k.p.c., a w ramach podstawy naruszenia prawa materialnego podniósł obrazę art. 559 w zw. z art. 6 k.c. W oparciu o te zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty