Wyrok SN z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. II PK 344/12
Ciężar udowodnienia istnienia związku przyczynowego między nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanego a powstałą szkodą w świetle art. 6 k.c. spoczywa na wierzycielu, jako na osobie, która z tychże faktów wywodzi skutki prawne. Wierzyciela nie obciąża natomiast obowiązek udowodnienia winy dłużnika w niewykonaniu bądź nienależytym wykonaniu zobowiązania, gdyż konstrukcja odszkodowawczej odpowiedzialności kontraktowej oparta jest na zasadzie winy domniemanej i to dłużnika obciąża ciężar udowodnienia, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Przyjęcie odpowiedzialności dłużnika na podstawie art. 471 k.c. nie jest uzależnione od udowodnienia przez wierzyciela, że nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. To na dłużniku - żeby skutecznie uwolnić się od odpowiedzialności - spoczywa udowodnienie, że nienależyte wykonanie przez niego zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący)
SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z powództwa F. P. przeciwko Skarbowi Państwa Ministrowi [...] w Warszawie o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 24 czerwca 2013 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. z dnia 21 czerwca 2012 r.,
I. oddala skargę kasacyjną;
II. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda F. P. kwotę 1350 (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy w sprawie z powództwa F. P. przeciwko Skarbowi Państwa- Ministrowi [...] o zapłatę oddalił apelację strony pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 lutego 2012 r., którym Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda od strony pozwanej kwotę 63.087 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 22 kwietnia 2011 r., (pkt I); oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt II) zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt III); zaliczył na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe (pkt IV). Sąd pierwszej instancji ustalił, że powód pracował u poprzedników prawnych E. przez 14 lat, 4 miesiące i 24 dni - w związku z tym przysługiwało mu prawo do 20 akcji prywatyzowanego zakładu. W okresie od 7 listopada 1996 r. do 29 stycznia 1998 r. powód odbywał zasadniczą służbę wojskową w jednostce wojskowej w W. W 1997 r. w Polsce była powódź i w związku z tym żołnierze odbywający służbę wojskową m. in. w W., w tym powód, mieli ograniczone wyjścia i przepustki. W tym okresie powód nie miał w ogóle informacji o tym, że są umieszczane ogłoszenia w prasie odnośnie składania oświadczeń o prawie do nabycia akcji. Powód we wskazanym okresie był zameldowany w W. przy ul. K. 3. Ten adres był znany jego pracodawcy. W czasie, gdy powód odbywał zasadniczą służbę wojskową w jego mieszkaniu mieszkała jego matka i brat. Nikt z rodziny nie informował powoda o prawach do akcji, nikt się tym nie interesował, nikt nie słyszał o nich. W 1997 r. ówczesny pracodawca powoda - przedsiębiorstwo państwowe został przekształcony w spółkę prawa handlowego na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 ze zm.). Stosownie do regulacji zawartych w tej ustawie uprawnieni pracownicy mogli skorzystać z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji Zakładu Energetycznego [...] S.A., jeżeli mieli wymagany staż pracy, a także złożyli stosowne oświadczenia w okresie od 8 kwietnia 1997 r. do 8 października 1997 r. We wskazanym okresie pracownicy Zakładu Energetycznego składali oświadczenia o woli nabycia akcji. Powód nie został poinformowany ani przez stronę pozwaną, ani przez swojego pracodawcę w żaden sposób o możliwości złożenia oświadczenia o zamiarze nabycia akcji pracowniczych na podstawie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. O swoim prawie powód dowiedział się dopiero, gdy zostały wywieszone u pracodawcy listy osób uprawnionych do uzyskania tych akcji (pod koniec sierpnia 2007 r.). Powód kiedy dowiedział się, że nie został umieszczony na liście pracowników uprawnionych do nieodpłatnego nabycia akcji, złożył w listopadzie 2007 r. reklamację do E. S.A. Oddział w W. Pismem z dnia 28 listopada 2007 r. powód został poinformowany, że oświadczenia o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji pracowniczych składane były w 1997 r. Złożenie takiego oświadczenia było jednym z warunków - oprócz wymaganego zatrudnienia w dniu komercjalizacji lub posiadania minimum 10 - letniego stażu pracy po rozwiązaniu umowy o pracę z powodu przejścia na emeryturę, umieszczenia pracownika na liście uprawnionych. Z uwagi na to, że powód nie złożył oświadczenia o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji, komisja rozpatrująca reklamacje dotyczące nieodpłatnego zbywania akcji E. S.A. uchwałą z dnia 22 listopada 2007 r. negatywnie rozpatrzyła złożoną przez powoda reklamację. Następnie powód zwrócił się do Ministerstwa z reklamacją dotyczącą nieodpłatnego nabycia akcji. Ministerstwo- Departament Ewidencji, Reprywatyzacji, Rekompensat i Udostępniania Akcji w piśmie z dnia 9 stycznia 2008 r. wyjaśniło, że w okresie na składanie oświadczeń przeprowadziło kampanię informacyjną skierowaną do wszystkich potencjalnych uprawnionych, w której informowano o terminie składania przedmiotowych oświadczeń. Z uwagi na skalę zjawiska obejmującą swoim zasiągiem ponad tysiąc spółek zlokalizowanych na terenie całego kraju (w tym Zakład Energetyczny W. S.A.) były to ogłoszenia zamieszczane w takich dziennikach jak: Gazeta Wyborcza, Rzeczpospolita i Super Express. O terminie składania oświadczeń o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji informowano również przez emitowanie spotów reklamowych w ogólnopolskich rozgłośniach radiowych (np. radio ZET, Program 1), publikację komunikatu w Internecie, konferencje prasowe oraz dyżury telefoniczne ekspertów w mediach. Ponadto TVP 1, TVP 2, POLSAT, w specjalnych programach bardzo szczegółowo informowały o tej kwestii. Z przepisów nie wynikał obowiązek indywidualnego informowania uprawnionych o terminie składania oświadczeń. W procesie połączeń Spółek E. S.A. i T. S.A., wycena wartości rynkowej akcji E. S.A. - aportu wniesionego do T. S.A. w przeliczeniu na jedną akcję wynosiła 3.154,35 zł.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
