Postanowienie SN z dnia 18 lutego 2009 r., sygn. IV KK 306/08
O rażącej niesprawiedliwości orzeczenia sądu odwoławczego, wynikającej z utrzymania w mocy orzeczenia sądu pierwszej instancji, można w szczególności mówić wówczas, gdy sąd odwoławczy pominął lub nie zauważył, takich uchybień popełnionych przez sąd pierwszej instancji, niewątpliwych i bezspornych, które w sposób znaczący mogą stanowić o naruszeniu przez orzeczenie sądu zasady prawdy materialnej i sprawiedliwej represji.
Żaden przepis prawa nie zwalnia sądu z obowiązku ustalenia, czy czyn oskarżonego, który według opinii biegłych psychiatrów jest niepoczytalny w rozumieniu art. 31 § 1 k.k. popełnił zarzucany mu czyn. Użyte sformułowania w art. 31 § 1 k.k. „w czasie czynu” oraz w art. 414 § 1 k.p.k. „w chwili czynu” wskazują jednoznacznie, iż musi zachodzić zbieżność w czasie dwóch zaszłości, a więc czynu oskarżonego oraz jego niepoczytalności.
Przypisanie popełnienia przez oskarżoną czynu zabronionego oznaczałoby, iż nie tylko wyczerpała ona swoim zachowaniem znamiona określonego czynu, ale dopuściła się tego czynu w sposób zawiniony, a więc popełniła przestępstwo, co w przedmiotowej sprawie zostało wykluczone. Zarówno treść przepisu art. 94 § 1 k.k. jak i jego charakter nie wskazują na to, aby orzekając o zastosowaniu środka zabezpieczającego konieczne było odwoływanie do stanu niepoczytalności sprawcy, a tym samym również kwalifikacji prawnej z art. 31 § 1 k.k.
Zgodnie z art. 413 § 2 k.p.k. sentencja wyroku skazującego powinna być tak zredagowana, aby wszystkie istotne okoliczności czynu przypisanego oskarżonemu zostały wymienione, a więc wskazany czas, miejsce, sposób jego popełnienia oraz skutki, a także inne okoliczności istotne dla bytu i zakresu odpowiedzialności karnej za ten czyn, jego oceny karnoprawnej, czy wymiaru kary. Jedną z takich istotnych okoliczności jest ustalenie, iż oskarżony, w chwili popełnienia przypisanego mu czynu, działał w warunkach ograniczonej w stopniu znacznym poczytalności. W orzecznictwie utrwalił się już pogląd, iż stan ograniczonej poczytalności w stopniu określonym w art. 31 § 2 k.k. stanowi istotny element strony podmiotowej czynu, a tym samym zakresu i stopnia winy oskarżonego i musi znaleźć odzwierciedlenie w opisie czynu przypisanego oskarżonemu oraz jego kwalifikacji prawnej, nawet wówczas, gdy sąd nie stosuje nadzwyczajnego złagodzenia kary.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
