Wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2006 r., sygn. I UK 260/05
Umowa „o dofinansowanie dokształcania zawodowego” zawarta na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz.U. Nr 103, poz. 472 ze zm.) jest czynnością prawną uzupełniającą treść stosunku pracy wówczas, gdy nałożenie na pracownika obowiązku podnoszenia kwalifikacji zawodowych wynika z jej postanowień.
Przewodniczący SSN Roman Kuczyński,
Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 kwietnia 2006 r. sprawy z odwołania Jadwigi K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w Z.W. o odszkodowanie z tytułu wypadku w drodze do pracy, na skutek skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Sieradzu z dnia 29 kwietnia 2005 r. [...]
oddalił skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2005 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Sieradzu oddalił odwołanie Jadwigi K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w Z.W. z dnia 2 lipca 2004 r., którą odmówiono wnioskodawczyni jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku w drodze do pracy. Sąd Rejonowy ustalił, iż wnioskodawczyni była zatrudniona w Urzędzie Gminy w L. Umową z dnia 16 grudnia 2002 r. pracodawca skierował ją na studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej w C. (na kierunku administracja) i zobowiązał się do częściowej refundacji kosztów wynikających z nauki i dojazdów. W dniu 26 stycznia 2003 r. pracodawca wystawił wnioskodawczyni delegację służbową na samochód prywatny w celu wyjazdu na zajęcia na uczelnię. W czasie podróży doszło do wypadku, w wyniku którego wnioskodawczyni doznała ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego kręgosłupa, powodującego niedowład kończyn górnych i paraplegią kończyn dolnych. W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Rejonowy uznał, iż wypadek, jakiemu uległa wnioskodawczyni, nie wydarzył się w czasie podróży służbowej lub w związku z wykonywaniem czynności służbowych, które służyły realizacji obowiązku świadczenia pracy i obowiązku z art. 17 k.p. Podróż odbywała się w niedzielę, zaś pracodawca nie traktował jej jako podróży służbowej, o czym świadczy pokrywanie przez niego tylko części kosztów wyjazdu.
Wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2005 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Sieradzu oddalił apelację wnioskodawczyni wskazując, iż umowa o dokształcanie nie zmodyfikowała dotychczasowego stosunku pracy poprzez rozszerzenie zakresu obowiązków stron. Nie uzupełniała ona, ani nie modyfikowała istniejącej umowy o pracę w zakresie obowiązków pracowniczych, a określiła jedynie zobowiązania stron. Zdaniem Sądu Okręgowego w ramach stosunku pracy, poza umową o pracę, do której stosuje się bezpośrednio przepisy Kodeksu pracy oraz inne przepisy prawa pracy, strony mogą zawrzeć różne umowy kształtujące stosunek pracy, ale nie będące umowami o pracę w rozumieniu Kodeksu pracy i nie podlegające jego przepisom, lecz przepisom Kodeksu cywilnego. Umowy te mają o tyle związek ze stosunkiem pracy, że są zawierane przez jego strony i gdyby taki stosunek stron nie łączył, nie zostałyby zawarte. Nie oznacza to jednak, że umowy te stanowią integralną część umowy o pracę. Przedmiotowa umowa o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych jest wprawdzie umową prawa pracy, ale nie jest umową o pracę. Stosuje się więc do niej bezpośrednio przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy. Oznacza to, iż zobowiązania z niej wynikające, takie jak zobowiązanie pracodawcy do pokrycia części kosztów przejazdów i opłat za naukę, a z drugiej strony zobowiązanie pracownika do zwrotu tych kosztów w razie niewywiązania się z warunków umowy, mają charakter cywilnoprawny. Sąd wskazał również, iż obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych nie należy do istoty stosunku pracy. Do takiego wniosku prowadzi brzmienie przepisu art. 17 k.p. w związku z art. 103 k.p., z którego wynika dla pracodawcy jedynie obowiązek ułatwiania pracownikowi podnoszenia kwalifikacji, a nie uprawnienie do ustalania takiego obowiązku. A zatem wystawienia powódce przez pracodawcę delegacji w celu uczestnictwa w zajęciach wykładowych na uczelni nie można traktować jako służbowego polecenia wyjazdu, a w konsekwencji podróży służbowej. Tym samym wypadek, jakiemu uległa wnioskodawczyni w dniu 26 stycznia 2003 r. podczas podróży na uczelnię w celu podniesienia kwalifikacji zawodowych nie ma charakteru wypadku w czasie podróży służbowej w rozumieniu art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. Nr 199, poz. 1673 ze zm.).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty