Wyrok SN z dnia 5 października 2006 r., sygn. I UK 120/06

Pozorność umowy o pracę (art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p.) ma miej­sce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podsta­wie niż umowa o pracę.

Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera (sprawozdawca),

Sędziowie SN: Zbigniew Hajn, Zbigniew Myszka.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 października 2006 r. sprawy z odwołania Krystyny B. i Justyny K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w C. o objęcie pracowniczym ubezpieczeniem społecznym, na skutek skargi kasacyjnej ubezpieczonych od wyroku Sądu Apelacyj­nego w Katowicach z dnia 17 listopada 2005 r. [...]

oddalił skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Decyzją z 23 czerwca 2003 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w C. stwierdził, że Krystyna B. nie podlega od 1 października 2001 r. ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia przez Justynę K. w FHU „M.”, podlega natomiast tym ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność - Artykuły Przemysłowo-Spożywcze, Salon Fryzjerski „M. II”.

Decyzją z tej samej daty Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w C. stwierdził, że Justyna K. nie podlega od 1 września 2001 r. ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia przez Krystynę B. - Artykuły Przemysłowo-Spożywcze, Sa­lon Fryzjerski „M. II”, podlega natomiast tym ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność - FHU „M.”.

W odwołaniu od tych decyzji ubezpieczone domagały się ich zmiany i objęcia ich pracowniczym ubezpieczeniem społecznym od dat wskazanych w decyzjach.

Sprawy z odwołań od obydwu decyzji zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach wyrokiem z 26 listopada 2003 r. [....] oddalił obydwa odwołania. Sąd Okręgowy ustalił, że Kry­styna B. prowadziła od 28 grudnia 1996 r. działalność gospodarczą w zakresie Artykuły Przemysłowo-Spożywcze w R.Ś. przy ul. S.P. oraz od 1 października 2001 r. Salon Fryzjerski „M. II” w R.Ś. przy ul. W. Jej córka Justyna K. prowadziła natomiast od 31 sierpnia 2000 r. Salon Fryzjerski „M.”, znajdujący się w tym samym budynku i na tym samym piętrze, co zakład fryzjerski jej matki. Krystyna B. od 1 października 2001 r. została zatrudniona przez córkę jako fryzjerka na pełnym etacie na czas określony do 31 grudnia 2001 r., następnie na kolejny rok, zaś od stycznia 2003 r. na czas nieokreślony. Justyna K. zawarła natomiast z matką umowę o pracę na stano­wisku sprzedawcy od 1 września 2001 r. do 31 grudnia 2001 r., a następnie do 31 grudnia 2002 r. Z kolei od 1 stycznia 2003 r. zatrudniona została na pełnym etacie jako fryzjerka na czas nieokreślony. Justyna K. nigdy nie wykonywała pracy na sta­nowisku sprzedawcy.

Według ustaleń Sądu, akta osobowe odwołujących się nie zawierają - poza umowami o pracę - jakiejkolwiek dokumentacji przewidzianej przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 25 sierpnia 1996 r., a w szczególności wypełnionego kwestionariusza z fotografiami, świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy, świadectw szkolnych, orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy, a nawet zwykłego życiorysu i podania o przyjęcie do pracy. Umowy o pracę nie precyzują zakresu obowiązków pracowniczych odwołujących się i nie zawierają ustalonych stałych godzin wykony­wania pracy na stanowisku fryzjerek. Obydwie ubezpieczone jako pracodawczynie nie prowadziły jakiejkolwiek ewidencji czasu pracy przewidzianej w § 8 wskazanego rozporządzenia. Sąd ustalił ponadto, że obydwa salony fryzjerskie (sąsiadujące ze sobą) czynne były w tych samych godzinach - od 8 do 20. Wykonywanie pracy przez Krystynę B. w swoim własnym zakładzie fryzjerskim i zakładzie fryzjerskim córki odbywało się więc w tych samych godzinach na przemian, w zależności od liczby klientów oczekujących na usługi fryzjerskie. Jeśli było wolne stanowisko pracy w salonie córki, to Krystyna B. przechodziła do jej salonu. Po wykonaniu usługi wracała do własnego zakładu. Podobnie przebiegało wykonywanie pracy przez Justynę K.

Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

• Codzienne aktualności prawne
• Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
• Bogatą bibliotekę materiałów wideo
• Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty

Zamów teraz Masz już konto? Zaloguj się