Uchwała SN z dnia 19 kwietnia 1995 r., sygn. I KZP 8/95
Stosowanie represji przez radzieckie organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości lub organy pozasądowe wobec osób określonych w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych. działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz.U. nr 34, poz. 149 ze zmianą z dnia 20 lutego 1993 r., Dz.U. nr 36, poz. 159) uzasadnia zasądzenie na ich rzecz odszkodowania za poniesioną szkodę i zadośćuczynienia za doznaną krzywdą także wówczas, gdy represje te, mające in concreto charakter represji, karno-sądowych, nie były poprzedzone przeprowadzeniem postępowania karnego, jeżeli spełnione zostały pozostałe przesłanki, wynikające z tej ustawy.
Sąd Najwyższy w sprawie Anny B., po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Apelacyjny w K., postanowieniem z dnia 26 stycznia 1995 r., zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni:
„Czy przepis art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. (Dz.U. nr 34, poz. 149 ze zmianą z dnia 20 lutego 1993 r., Dz.U. nr 36, poz. 159) upoważnia do zasądzenia odszkodowania osobie represjonowanej przez organy radzieckie za działania będące następstwem przekroczenia uprawnień w porozumieniu z dnia 26 lipca 1944 r. zawartym pomiędzy Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o stosunkach między radzieckim wodzem naczelnym a polską administracją po wkroczeniu wojsk radzieckich 17 na terytorium Polski i bez zachowania obowiązku przeprowadzenia postępowania karnego?”
– uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.
Uzasadnienie
Wnioskodawczyni wystąpiła do Sądu Wojewódzkiego w W. z wnioskiem o zasądzenie na jej rzecz kwoty 600.398.000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z 23.II.1991 r. (w brzmieniu ustawy z 20.II.1993 r. Dz.U. nr 36, poz. 159) o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego na tej podstawie, że jej nie żyjący już mąż był represjonowany przez radzieckie organy ścigania (NKWD) od 1945 r. do 1948 r. z powodu przynależności do Armii Krajowej. Sprawa ta została następnie przez Sąd Apelacyjny w W. przekazana do rozpoznania Sądowi Wojewódzkiemu w B., który postanowieniem z 28.IX.1994 r. uwzględnił tylko częściowo żądanie zawarte we wniosku, zasądzając łącznie na rzecz wnioskodawczyni kwotę 65.500.000 zł i oddalając żądanie w pozostałej części. Rozstrzygnięcie to związane było z ustaleniem, iż wnioskodawczyni nie była wyłącznie uprawniona do uzyskania odszkodowania, gdyż są jeszcze dwie inne osoby, a więc że należy jej przyznać tylko jedną trzecią kwoty, która przysługiwałaby represjonowanemu.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
