Wyrok NSA z dnia 13 października 2021 r., sygn. I GSK 418/21
Norma prawna wykreowana na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, w drodze uchwały gminy, jest normą o charakterze ogólnym, abstrakcyjnym i powszechnym na terenie gminy, nie jest to norma indywidualna rozstrzygająca pewną kwestię (wysokość stawki opłaty za zatrzymanie na przystanku komunikacyjnym) w stosunku do konkretnych adresatów, z góry oznaczonych. Ten ogólny i abstrakcyjny charakter tej normy przekonuje, że uchwała w sprawie ustalenia stawki za korzystanie z przystanków komunikacyjnych winna uwzględniać również potencjalnych przewoźników, którzy mogą realizować regularny przewóz osób na terenie gminy w przyszłości. Zatem organ gminy winien w sposób na tyle elastyczny kształtować wysokość opłat, aby uwzględnić możliwość pojawienia się nowych przewoźników na rynku lokalnym.
Teza urzędowa
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Piotr Pietrasz Sędzia NSA Dariusz Dudra (spr.) Sędzia del. WSA Tomasz Smoleń po rozpoznaniu w dniu 13 października 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Rady Gminy (...) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 5 listopada 2020 r. sygn. akt III SA/Kr 426/20 w sprawie ze skargi Prokuratora Okręgowego w Krakowie na uchwałę Rady Gminy (..) z dnia (...) nr X/83/11 w przedmiocie zmiany uchwały w sprawie ustalenia stawki za korzystanie z przystanków komunikacyjnych oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 5 listopada 2020 r. sygn. akt III SA/Kr 426/20 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w sprawie ze skargi Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Krakowie na uchwałę Rady Gminy (...) z dnia (...) nr (...) w sprawie zmiany uchwały nr (...) z dnia (...) r. w sprawie ustalenia stawki za korzystanie z przystanków komunikacyjnych stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w całości.
Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym sprawy.
Rada Gminy (...), działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 40 ust. 2 pkt 3 i 4, art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 142. poz. 1591 z późn. zm., dalej: "u.s.g.") oraz art. 16 ust. 1 i art. 16 ust. 4-7 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o transporcie publicznym, podjęła w dniu (...) r. uchwałę nr (...) w sprawie zmiany uchwały Nr (...) z dnia (...) r. w sprawie ustalenia stawki za korzystanie z przystanków komunikacyjnych. Na mocy § 1 tej uchwały zmieniony został zapis § 1 Uchwały Rady Gminy (...) Nr (...) z dnia (...) r. w sprawie ustalenia stawki za korzystanie z przystanków komunikacyjnych, w ten sposób, że zmieniany przepis otrzymał brzmienie: "§ 1. Ustala się stawkę opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina (...), w wysokości 0,04 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym."
Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na powyższą uchwałę nr (...) z dnia (...) wniósł Prokurator Okręgowy w Krakowie, zarzucając jej istotne naruszenie prawa, a to art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 2475; dalej powoływanej jako "u.p.t.z."), przez niewłaściwe zastosowanie i wprowadzenie w § 1 uchwały stawek w postaci jednej stawki opłat dla wszystkich przewoźników za korzystanie z przystanków komunikacyjnych w wysokości 0,04 złotych za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym, a więc zastosowanie stawek o dyskryminującym charakterze wbrew treści art. 16 ust. 4 u.p.t.z., który pozwala na pobieranie opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad. Mimo, że u.p.t.z. w art. 16 ust. 4 jednoznacznie wymaga zastosowania przy ustalaniu wysokości stawki według niedyskryminujących zasad, w przedmiotowej uchwale w żaden sposób nie uwzględniono odmiennych sytuacji operatorów i różnych przewoźników, co w efekcie doprowadziło do nierównego traktowania niektórych z nich. Zdaniem Prokuratora Okręgowego w Krakowie, przyjęte uchwałą rozwiązanie jest całkowicie sprzeczne z założeniami u.p.t.z., co - zdaniem skarżącego - wprost wynika z uzasadnienia projektu wspomnianej ustawy, gdzie wskazano, że niedyskryminujące zasady odnoszą się w szczególności do takich kwestii, jak np. "uwzględnienie wielkości taboru, jakim jest przewóz". Prokurator w swojej argumentacji powołał się na stanowisko Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrażone w uzasadnieniu do projektu ustawy o transporcie zbiorowym, a także powołał się na stanowiska wyrażane w wyrokach sądów administracyjnych. Prokurator podał także, że w transporcie publicznym na terenie gminy występują minimum dwa rodzaje autobusów - małe i duże. Małe autobusy to pojazdy o liczbie miejsc 22 włącznie, a duże - powyżej tej liczby. Rozgraniczenie takie zostało przyjęte przez samorządy przy wnoszeniu opłaty od środków transportu - deklaracja DT-1. Zatem w przypadku podatku od środków transportu gmina dostrzega rozgraniczenie, natomiast w odniesieniu do przystanków już nie. Potwierdzeniem tego stanowiska jest odgórnie wprowadzony formularz deklaracji od środków transportu DT-1, zawierający ów podział. Na tym tle brak podziału przy opłatach za przystanki ma na celu uzyskanie większych, nienależnych gminie dochodów, co w praktyce jest dyskryminacją części przewoźników. Istotna jest też długość pojazdu "małego" na poziomie 5-7 metrów, co stanowi średnio połowę długości "dużego autobusu" wynosząca 12-14 metrów.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
