Wyrok NSA z dnia 2 października 2018 r., sygn. II OSK 1804/18
Samorząd terytorialny
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędzia del. WSA Piotr Korzeniowski Protokolant asystent sędziego Aneta Kolarz-Kucięba po rozpoznaniu w dniu 2 października 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Wojewody K.-P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 19 grudnia 2017 r. sygn. akt II SA/Bd 1076/17 w sprawie ze skargi Powiatu W. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody K.-P. z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...] w przedmiocie nieważności uchwały w sprawie przyjęcia Karty Samorządności 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Wojewody K.-P. na rzecz Powiatu W. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wyrokiem z 19 grudnia 2017 r. sygn. akt II SA/Bd 1076/17 w sprawie ze skargi Powiatu W. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody K.-P. z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...] w przedmiocie nieważności uchwały w sprawie przyjęcia Karty Samorządności, uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie.
Wyrok zapadł w następującym stanie sprawy:
Rada Powiatu w W. w dniu [...] maja 2017 r. podjęła uchwałę nr XXIV/121/2017 w sprawie przyjęcia Karty samorządności.
Wojewoda K.-P. rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...], znak [...] stwierdził nieważność ww. uchwały Rady Powiatu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wskazał, że przedmiotem sporu pomiędzy organem nadzoru - Wojewodą, który wydał zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze, a Powiatem jest kwestia oceny, czy Rada Powiatu podejmując uchwałę w sprawie przyjęcia Karty Samorządności działała na podstawie przepisów prawa i w granicach określonej prawem kompetencji. Kryteria sprawowania nadzoru i przesłanki wydawania rozstrzygnięć nadzorczych określone zostały w ustawie o samorządzie powiatowym i akcie normatywnym wyższej rangi tj. w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Zgodnie z art. 171 ust. 1 Konstytucji RP działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności. Ustawa o samorządzie powiatowym w art. 77 stanowi zaś, że nadzór nad wykonywaniem zadań powiatu sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem. Organami nadzoru są Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa (art. 76 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym). Ponadto, jak określa art. 76 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym organy nadzoru mogą wkraczać w działalność powiatu tylko w przypadkach określonych ustawami. Regulacje te są analogiczne jak w ustawie o samorządzie gminnym (art. 85 - 87 ustawy o samorządzie gminnym). Z brzmienia przytoczonego wyżej przepisu art. 77 ustawy o samorządzie powiatowym wynika, że ocena działalności jednostki samorządu terytorialnego została nakazana Wojewodzie wyłącznie z punktu widzenia kryterium zgodności z prawem. Organ nadzoru nie może więc dokonywać tej oceny z innych punktów widzenia tj. sprawności, celowości działania, gospodarności. Nadzór sprawowany nad działalnością powiatu przez Wojewodę obejmuje wszystkie aspekty funkcjonowania samorządu terytorialnego, ale równocześnie organ nadzoru może wkraczać w działalność gminy tylko w przypadkach określonych w ustawie. W doktrynie zwraca się uwagę, że pojęcie "prawo" jest pojęciem szerszym od pojęcia "ustawa" i, że ingerencja nadzorcza nie może opierać się na wykładni rozszerzającej, a organ nadzoru zawsze powinien wskazać konkretny przepis prawa, który został przez organ powiatu naruszony. Powołując się na art. 7 Konstytucji RP, zgodnie z którym organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, organ nadzoru stwierdził, że rada powiatu może wypowiadać się tylko w zakresie spraw pozostających w jej kompetencjach tj. w sprawach lokalnych o charakterze ponadgminnym, a brak jest przepisu, który upoważniałby ten organ do wypowiadania się w sprawach o zasięgu ogólnokrajowym. Zdaniem Wojewody przepis mogący być podstawą do wydania takiej uchwały jak zakwestionowana jego rozstrzygnięciem nadzorczym, musiałby w sposób wyraźny przewidywać taką możliwość. Za taki przepis nie można uznać ani art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, ani § 15 ust. 2 Statutu Powiatu W. Dodatkowo w odpowiedzi na skargę Wojewoda podkreślił, że przedmiotowa uchwała Rady Powiatu nie może być kwalifikowana jako akt o charakterze niewładczym, a na rozprawie uznał, że Rada Powiatu bezpodstawnie dopuściła się kreowania prawa. Skarżący Powiat wskazuje natomiast na nieuwzględniony przez Wojewodę charakter podjętej uchwały (uchwała niewładcza) oraz związany z tym brak wymogu wyraźnego upoważnienia ustawowego do jej podjęcia - możliwość uznania za podstawę prawną uchwały przepisu ogólnokompetencyjnego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
