Wyrok NSA z dnia 21 lipca 2017 r., sygn. II GSK 3084/15
Drogi publiczne
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Anna Stec Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz (spr.) Sędzia del. WSA Sylwester Miziołek Protokolant Beata Cisek - Chojnacka po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Głównego Inspektora Transportu Drogowego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 maja 2015 r. sygn. akt VI SA/Wa 3206/14 w sprawie ze skargi S. B. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za przejazd po drodze krajowej bez uiszczenia opłaty elektronicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. oddala skargę; 3. zasądza od S. B. na rzecz Głównego Inspektora Transportu Drogowego 350 (trzysta pięćdziesiąt) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 maja 2015 r. sygn. akt VI SA/Wa 3206/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu skargi S. B. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za przejazd po drodze krajowej bez uiszczenia opłaty elektronicznej, uchylił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu.
Ze stanu faktycznego sprawy przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że w dniu [...] kwietnia 2014 r. na odcinku autostrady [...] w Z., inspektor Inspekcji Transportu Drogowego zatrzymał do kontroli mobilnej zespół pojazdów, składający się z samochodu marki [...] o numerze rejestracyjnym [...] oraz przyczepy ciężarowej marki [...] o numerze rejestracyjnym [...]. Pojazdem kierował S. B. W trakcie kontroli ustalono, że kontrolowany zespół pojazdów nie był wyposażony w urządzenie służące uiszczeniu opłaty elektronicznej - viabox.
W związku z powyższym Główny Inspektor Transportu Drogowego decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] nałożył na S. B. karę pieniężną w wysokości 3000 zł za wykonywanie przejazdu w dniu [...] kwietnia 2014 r. po autostradzie [...], na odcinku węzeł [...] - węzeł [...], bez uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 260 ze zm., dalej: u.d.p.).
Po rozpoznaniu wniosku strony o ponowne rozpatrzenie sprawy, Główny Inspektor Transportu Drogowego decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] kwietnia 2014 r. Organ stwierdził m.in., że przyczyny, z powodu których opłata nie została uiszczona, nie są okolicznościami istotnymi dla rozpoznania sprawy administracyjnej. Nie miało zatem znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy to, że skarżący nie wiedział o obowiązku uiszczania opłaty elektronicznej za przejazd płatnym odcinkiem drogi, którym się poruszał.
S. B. wniósł na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z dnia 13 maja 2015 r., działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), powoływanej dalej jako p.p.s.a., uchylił zaskarżoną decyzję.
W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji stwierdził, że organ nie zebrał i nie rozpatrzył w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego, do czego jest zobowiązany na podstawie art. 7 i 77 k.p.a., nie wykazując należytej dbałości o dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy. Zebrane w sprawie dowody ocenił zaś z naruszeniem zasady zawartej w art. 80 k.p.a., tj. swobodnej oceny dowodów. W konsekwencji uzasadnienie decyzji nie spełnia wymogów określonych w art. 107 § 3 k.p.a.
W ocenie Sądu I instancji, odpowiednie oznakowanie drogi jest przesłanką wymierzenia kary pieniężnej, a jego brak to uniemożliwia. Zarządcy dróg są zobowiązani do oznakowania dróg, na których pobierana jest opłata elektroniczna, tabliczkami T-34. Umieszczona pod znakiem drogowym tabliczka T-34 konkretyzuje obowiązek uiszczenia opłaty elektronicznej za przejazd odcinkiem drogi publicznej tak oznaczonym. Brak odpowiedniej informacji o płatnym odcinku drogi, uniemożliwia użytkownikowi drogi zorientowanie się, na jakiej drodze się znajduje i dokonanie odpowiedniego wyboru pomiędzy drogą płatną a alternatywną drogą bezpłatną.
Sąd I instancji zauważył, że organ w zaskarżonej decyzji stwierdził, iż na podstawie informacji uzyskanych z pisma Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddziału w K. dotyczącego oznakowania autostrady [...] na odcinku węzeł [...] - węzeł [...] i na odcinku węzeł [...] - węzeł [...] droga krajowa, na odcinku po którym poruszał się skarżący, była oznakowana w sposób zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Nie odniósł się jednak do prawidłowości oznakowania w dniu [...] kwietnia 2014 r., autostrady [...], na odcinku węzeł [...] - węzeł [...], tj. miejsca wykonywania przejazdu przez skarżącego. Tymczasem, obowiązkiem organu było ustalenie, czy odcinek drogi, po której poruszał się kierowany przez skarżącego pojazd (w tym wjazd na ten odcinek), był w dniu kontroli należycie oznakowany jako droga płatna.
Główny Inspektor Transportu Drogowego złożył od wyroku WSA w Warszawie z dnia 13 maja 2015 r., sygn. akt VI SA/Wa 3206/14 skargę kasacyjną, zaskarżając wyrok w całości. Organ wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi, ewentualnie przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a ponadto o zasądzenie kosztów postępowania.
Organ zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a., które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, przejawiające się w niczym nieuzasadnionym przyjęciu przez Sąd I instancji, że organ nie wyjaśnił kwestii prawidłowości oznakowania w dniu [...] kwietnia 2014 r. (tj. w dniu odnotowania naruszenia obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej za przejazd po drogach krajowych) odcinka autostrady [...] węzeł [...] - węzeł [...] (miejsca wykonywania przez S. B. przejazdu) podczas, gdy okoliczność ta została w uchylonej decyzji w pełni wyjaśniona, w oparciu o treść znajdującego się w aktach sprawy pisma Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Odział w K. z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...], z którego jednoznacznie wynika, że autostrada [...] w dniu spornego przejazdu była prawidłowo oznakowana (znakami: T-34, D-39a) na całym odcinku od węzła [...] do Węzła [...], który to odcinek obejmuje także wskazany w protokole kontroli oraz uchylonej decyzji odcinek węzeł [...] - węzeł [...].
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej organ przytoczył argumenty na poparcie postawionych zarzutów.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną skarżący wniósł o jej oddalenie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zarzuty skargi kasacyjnej są uzasadnione i dlatego skarga kasacyjna została uwzględniona.
Nie jest sporne w rozpoznawanej sprawie, że skarżący w dniu [...] kwietnia
2014 r. kierował zespołem pojazdów, który nie był wyposażony w urządzenie służące uiszczeniu opłaty elektronicznej - viabox. W konsekwencji, poruszając się autostradą [...] na odcinku węzeł [...] - węzeł [...], czyli po drodze wymienionej w załączniku nr 1 pkt 3 lit. c) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie dróg krajowych lub ich odcinków, na których pobiera się opłatę elektroniczną, oraz wysokości stawek opłaty elektronicznej (Dz. U. Nr 80, poz. 433), naruszył określony w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy o drogach publicznych obowiązek uiszczenia opłaty elektronicznej za przejazd po drodze publicznej.
Sąd I instancji uchylił jednak decyzję nakładającą na skarżącego karę pieniężną za powyższe naruszenie, gdyż stwierdził, że organ niedostatecznie wyjaśnił, czy odcinek drogi, po którym poruszał się kontrolowany pojazd, był odpowiednio oznaczony jako droga płatna.
Z powyższym stanowiskiem Sądu I instancji nie można się zgodzić. Jak zasadnie zauważył organ w skardze kasacyjnej, w znajdującym się w aktach administracyjnych piśmie z dnia [...] stycznia 2014 r. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w K. potwierdziła, że autostrada [...] w dniu spornego przejazdu była prawidłowo oznakowana (znakami: T-34, D-39a) na całym odcinku od węzła [...] do węzła [...]. Należy wyjaśnić, że odcinek węzeł [...] - węzeł [...] jest fragmentem opisanego w piśmie GDDKiA odcinka węzeł [...] - węzeł [...], co umknęło uwadze Sądu I instancji.
Wbrew twierdzeniu Sądu I instancji, organ ustalił zatem w sposób niebudzący wątpliwości okoliczność oznakowania drogi znakiem T-34 i zasadnie uznał, że droga, po której poruszał się skarżący była prawidłowo oznakowana.
Z tych wszystkim powodów Naczelny Sąd Administracyjny potraktował zarzuty skargi kasacyjnej jako uzasadnione. Uznał jednocześnie, że istota sprawy jest dostatecznie wyjaśniona i na podstawie art. 188 p.p.s.a. rozpoznał skargę, orzekając o jej oddaleniu na podstawie art. 151 p.p.s.a.
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 203 pkt 2 p.p.s.a. w związku z § 14 ust. 2 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.). Ponadto w oparciu o art. 207 § 2 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny dokonał miarkowania kosztów postępowania kasacyjnego w zakresie wynagrodzenia pełnomocnika organu.
Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
