Wyrok NSA z dnia 20 grudnia 2013 r., sygn. II FSK 2954/11
Jeżeli zobowiązanie podatkowe nie przedawniło się do dnia wejścia w życie nowelizacji (1 września 2005 r.), to w świetle obowiązującego po tej dacie art. 70 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa należy również ustalać, od kiedy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczął biec na nowo i to także w przypadku jego przerwania przed dniem 1 września 2005 r.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Tomasz Kolanowski, Sędzia NSA Jerzy Płusa, Protokolant Paweł Kowalczyk, po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skarg kasacyjnych Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi i A. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 6 lipca 2011 r. sygn. akt I SA/Łd 1165/09 w sprawie ze skargi A. K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 20 października 2009 r. nr [...] w przedmiocie określenia zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1996 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i oddala skargę, 2) oddala skargę kasacyjną A. K., 3) zasądza od A. K. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi kwotę 7.253 (słownie: siedem tysięcy dwieście pięćdziesiąt trzy) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
1.1. Wyrokiem z dnia 6 lipca 2011 r., sygn. akt: I SA/Łd 1165/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w sprawie ze skargi A. K. uchylił decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 20 października 2009 r. w przedmiocie określenia zaległości w podatku dochodowym za 1996 r. oraz zasądził od Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi na rzecz A. K. kwotę 11.022,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
1.2. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że wyrokiem z dnia 10 grudnia 2008 r. (sygn. akt I SA/Łd 1037/08) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 czerwca 2005 r. określającą podatnikowi zaległość w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1996 r. w wysokości 380.638,80 zł. Podając motywy uchylenia decyzji Sąd wskazał w tym wyroku, że organy podatkowe nie rozstrzygnęły w sposób jednoznaczny kwestii przedawnienia, a konkretnie przerwy biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego. W ocenie organów podatkowych, bieg terminu przedawnienia został przerwany na skutek : zajęcia wynagrodzenia z dnia 4 kwietnia 2000 r., zajęcia wynagrodzenia z dnia 8 listopada 2000 r. oraz zajęcie wynagrodzenia z dnia 4 stycznia 2006 r. WSA jednak zauważył, iż zgodnie z art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa zobowiązanie podatkowe za 1996 rok w podatku dochodowym od osób fizycznych wygasało w dniu 31 grudnia 2002 r. WSA wskazał, że zgodnie z art. 70 § 4 tej ustawy bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu przedawnienia biegnie na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zakończono postępowanie egzekucyjne. Dalej Sąd ten podkreślił, iż zasadniczą przesłanką powodującą przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest zastosowanie środka egzekucyjnego. Podstawą zastosowania środka egzekucyjnego, dotyczącego należności pieniężnych, jest natomiast, m.in. zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności. Z przepisu art. 70 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa jednoznacznie wynika, że zastosowanie środka egzekucyjnego będzie skutkowało przerwaniem biegu terminu przedawnienia, jeżeli podatnik został zawiadomiony o jego zastosowaniu. Zawiadomienie podatnika o zastosowaniu środka egzekucyjnego odbywa się poprzez doręczenie jednego z dokumentów wymienionych w art. 67 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.; zwana dalej: "u.p.e.a."). Doręczenie odbywa się natomiast zgodnie z regulacją zawartą w art. 39 i nast. ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.; zwana dalej : "K.p.a.") odpowiednio stosowaną na podstawie art. 18 u.p.e.a. W świetle omawianego unormowania art. 70 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, dopiero łączne spełnienie dwóch warunków (zastosowanie środka egzekucyjnego oraz zawiadomienie podatnika o tej czynności) sprawia, że bieg terminu przedawnienia ulega przerwaniu. Zarówno zastosowanie środka egzekucyjnego, jak i zawiadomienie o tym podatnika muszą nastąpić przed upływem terminu przedawnienia. Skoro ustawodawca wskazał na konieczność zawiadomienia podatnika o zastosowaniu środka egzekucyjnego, to znaczy, że czynności tej przypisał określone znaczenie prawne. Z zawiadomieniem o zastosowaniu środka egzekucyjnego art. 70 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa wiąże doniosłe skutki prawne, a mianowicie przerwanie przedawnienia. Następnie WSA podkreślił, iż z art. 70 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa wynika również to, że po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny. Zarówno zastosowanie środka egzekucyjnego, jak i zawiadomienie o tym podatnika muszą nastąpić przed upływem terminu przedawnienia. Odnośnie przerwania biegu terminu przedawnienia w dniu 8 listopada 2000 r. Sąd stwierdził, że kwestia ta nie została w sposób jednoznaczny przez organy podatkowe wyjaśniona i wskazał, iż ustawodawca używając pojęcia zawiadomienie, miał na myśli pewien stan faktyczny wskazujący na rzeczywistą wiedzę zobowiązanego o podjętych czynnościach egzekucyjnych, czy też zawiadomienie w trybie art. 42 § 1 K.p.a., jak to sądzą organy podatkowe. Zatem nie ma znaczenia, czy zobowiązany dowiedział się o tych czynnościach w sposób bezpośredni, czy też wystąpiło domniemanie doręczenia. W tym kontekście WSA zauważył, iż zwrotne potwierdzenie odbioru zawiadomienia o zajęciu wynagrodzenia z dnia 8 listopada 2000 r. (skierowanego do pracodawcy "G.") nie zawiera daty w miejscu przeznaczonym dla tej informacji. Natomiast w miejscu przeznaczonym na podpis doręczającego jest podpis przypominający podpis osoby wskazanej przez organy podatkowe. Wobec tego osoba wskazana jako T. K. nie była osobą doręczającą przesyłkę. Zatem, nie zostało ono prawidłowo sporządzone, w związku z czym nie można w ocenie Sądu z tego dowodu wyciągać skutków w postaci zawiadomienia o podjętych czynnościach egzekucyjnych. W tych okolicznościach za przedwczesne do rozpatrzenia przed Sądem pozostały kwestie związane z zajęciem wynagrodzenia w dniu 4 stycznia 2006 r., na które powoływał się Dyrektor Izby Skarbowej z uwagi na upływ 5 letniego terminu przedawnienia zobowiązań powstałych w 1996 roku z dniem 31 grudnia 2002 r. oraz nie wyjaśnieniu kwestii przerwy biegu przedawnienia zobowiązania i kwestie związane z zawieszeniem biegu terminu przedawnienia wskutek wniesienia przez skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, bowiem przepis art. 70 § 6 pkt 2 i § 7 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa obowiązywał od 1 stycznia 2003 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty