Dokumentowanie wydatków do celów VAT

Podatnik musi sam przedstawić dokumenty uprawniające go do odliczenia VAT

Podatnik, który chce odliczyć VAT, powinien sam przedstawić dokumenty, które go do tego uprawniają. To nabywca powinien posiadać dowody uprawniające go do odliczenia VAT naliczonego. Organy podatkowe nie mają obowiązku uwzględnienia wniosku strony o zobowiązanie jej kontrahentów do przedłożenia faktur ani powinności występowania do organów zagranicznych o udzielenie pomocy w uzyskaniu dokumentów (czy przesłuchaniu świadków) w spółkach zagranicznych. Potwierdza to wyrok NSA, którego fragment przytaczamy.

(...) Należy zauważyć, że nie jest znany powód utraty przez skarżącego faktur zakupowych (mimo ciążącego na nim ustawowego obowiązku przechowywania dokumentacji źródłowej mogącej mieć znaczenie dla rozliczeń podatkowych - por. np. art. 86 O.p., art. 112 u.p.t.u.), nie zostało wskazane, by strona podjęła jakiekolwiek czynności w celu odtworzenia brakujących dokumentów, tj. uzyskania duplikatów faktur od kontrahentów niemieckich (ogólnikowe wskazanie na niemożność uzyskania faktur nie zostało w żaden sposób uprawdopodobnione, np. przez odwołanie się do bezskutecznego wzywania spółek niemieckich do wystawienia duplikatów faktur zakupowych skarżącego), a wskazanie dopiero na etapie postępowania sądowo-administracyjnego na adresy kontrahentów, pod którymi - zdaniem strony - organ powinien poszukiwać dowodów na istnienie jej prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie może być uznane za skuteczne. Skarżący w istocie, mimo ignorowania swych - określonych przepisami prawa - obowiązków co do gromadzenia i przechowywania dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, nie dość, że takich dokumentów na żądanie organów nie przedstawia, to nadto nie współdziała z organami w celu ich uzyskania, domagając się, by organy zastępowały go w podejmowaniu działań, do których przepisy zobowiązują jego jako podatnika. Działań, które - co należy podkreślić - mają doprowadzić do wykazania, że skarżący ma prawo do obniżenia swojego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług (którego wysokość, w postaci podatku należnego, została prawidłowo w toku postępowania podatkowego ustalona). Takie postępowanie skarżącego nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa materialnego, które jasno przewidują, że inicjatywa w zakresie odtworzenia dokumentacji koniecznej do udowodnienia istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego należy do nabywcy, tj. w przedmiotowej sprawie - skarżącego, a nie organów podatkowych, a w konsekwencji nie może zostać zaaprobowane.