Skutki śmierci podatnika - przedsiębiorcy i pracodawcy

Jeżeli zmarły był przedsiębiorcą, wykonywał działalność gospodarczą, płacił podatki, zatrudniał pracowników - należy albo zakończyć działalność przedsiębiorstwa, albo kontynuować jego prowadzenie.

W opracowaniu wskazano, jakie skutki podatkowe i w prawie pracy niesie ze sobą śmierć przedsiębiorcy. Wskazano także, jakie działania muszą podjąć członkowie rodziny, gdy nie zamierzają kontynuować działalności zmarłego, a jakie, gdy zdecydują się na kontynuację tego, co zmarły rozpoczął.

Należy także wyjaśnić, że niezależnie od tego, jakie będą dalsze losy przedsiębiorstwa zmarłego, część obowiązków względem fiskusa i pracowników dziedziczą spadkobiercy, a część przejmują na siebie organy podatkowe. Istnieją również obowiązki, które wystąpiłyby w przypadku zakończenia wykonywania działalności gospodarczej, a które w przypadku śmierci podatnika w ogóle nie występują.

Śmierć przedsiębiorcy - co dalej z majątkiem

W przypadku śmierci przedsiębiorcy bardzo często pojawia się problem dziedziczenia jego przedsiębiorstwa. W polskim systemie prawnym funkcjonują dwa sposoby dziedziczenia: ustawowe i testamentowe.

Dziedziczenie ustawowe lub testamentowe

Z pierwszym przypadkiem mamy do czynienia, gdy spadkodawca (zmarły) nie sporządził skutecznie testamentu. Wówczas kolejność dziedziczenia i podział majątku zmarłego dokonywany jest wprost na podstawie przepisów prawa. Inaczej jest, gdy zmarły rozporządził swoim majątkiem na wypadek śmierci. Rozporządzenie takie jest dokonywane za pomocą testamentu. Spadkodawca wskazuje w nim podmioty, którym chce po swojej śmierci przekazać całość lub część majątku. Mogą to być osoby fizyczne, ale nie tylko. Możliwe jest też wskazanie jako spadkobiercy - osoby prawnej.

Należy podkreślić, że w ramach testamentu nie można przekazać konkretnych rzeczy (np. domu). Takie „przydzielenie” rzeczy lub praw może być dokonane poprzez zapis, a nie przez powołanie do dziedziczenia.