Wyrok SN z dnia 1 kwietnia 2025 r., sygn. II PSKP 54/23

Istota problemu

Problem prawny w niniejszej sprawie polegał na ustaleniu, czy w przypadku wadliwego rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem sąd może odmówić uwzględnienia żądania przywrócenia do pracy na podstawie art. 45 § 2 w związku z art. 56 § 2 k.p., powołując się na niecelowość takiego przywrócenia z uwagi na konflikt personalny między pracownikiem a pracodawcą, jeżeli źródłem tego konfliktu nie jest naganna postawa pracownika w ramach stosunku pracy, lecz spór o charakterze korporacyjnym między wspólnikami spółki, a pracodawca zastosował instrumenty prawa pracy (wypowiedzenie warunków pracy i płacy, a następnie rozwiązanie umowy o pracę) w celu wyeliminowania pracownika będącego jednocześnie wspólnikiem z grona udziałowców, podając przy tym nieprawdziwe przyczyny rozwiązania stosunku pracy.

Rozstrzygnięcie

Sąd Najwyższy uznał skargę kasacyjną za uzasadnioną i uchylił zaskarżony wyrok w zakresie odmowy przywrócenia do pracy, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania. Sąd stwierdził, że ocena niecelowości przywrócenia do pracy dokonana przez Sąd Okręgowy była przedwczesna i niewystarczająco uzasadniona. Sąd podkreślił, że konflikt personalny jako przesłanka odmowy przywrócenia do pracy musi być zawiniony przez pracownika, dotyczyć stosunku pracy, a jego charakter i natężenie muszą być takie, że reaktywowanie stosunku pracy czyniłoby go dysfunkcjonalnym. Nie można obciążać wyłącznie pracownika skutkami nieporozumień wywołanych przez pracodawcę lub z jego aktywnym udziałem. W sprawie ustalono, że konflikt miał podłoże korporacyjne związane z kolizją interesów wspólników, a nie z realizacją stosunku pracy. Pracodawca podał nieprawdziwe przyczyny rozwiązania stosunku pracy, a zwolnienie zmierzało do wyeliminowania pracownika z grona wspólników. Sąd uznał, że spory korporacyjne nie mogą być rozstrzygane za pomocą instrumentów prawa pracy, a okoliczność związania pracownika umową o zakazie konkurencji po zakończeniu stosunku pracy dodatkowo przemawia przeciwko odmowie przywrócenia do pracy.