Wyrok SN z dnia 8 lipca 2025 r., sygn. II CSKP 362/25
Postanowienia umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej (JPY), odwołujące się do bankowej tabeli kursów ustalanej jednostronnie przez bank bez wskazania obiektywnych i sprawdzalnych kryteriów, stanowią niedozwolone klauzule umowne w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c.; wyeliminowanie takich klauzul prowadzi do nieważności całej umowy, jeżeli konsument – mający pełną świadomość konsekwencji – domaga się takiego rozstrzygnięcia jako zgodnego z jego interesem, zwłaszcza gdy spłacił już kwotę kapitału.
Teza AI
Istota problemu
Spór dotyczył ważności umowy kredytu indeksowanego do jena japońskiego (JPY) z uwagi na abuzywność klauzul kursowych opartych na tabeli kursów ustalanych jednostronnie przez bank. Kluczowe zagadnienia obejmowały: (1) czy postanowienia umowne odwołujące się do bankowej tabeli kursów bez wskazania obiektywnych kryteriów ich ustalania stanowią niedozwolone klauzule umowne, (2) czy bank spełnił obowiązek informacyjny wobec konsumenta w zakresie ryzyka kursowego, (3) czy po wyeliminowaniu abuzywnych klauzul indeksacyjnych umowa może nadal obowiązywać, oraz (4) czy konsument może żądać stwierdzenia nieważności całej umowy.
Rozstrzygnięcie
SN potwierdził stanowisko sądów niższych instancji, uznając postanowienia umowne dotyczące tabel kursowych za abuzywne z uwagi na: (1) brak wskazania obiektywnych, sprawdzalnych kryteriów ustalania kursów, (2) pozostawienie bankowi jednostronnej i arbitralnej możliwości kształtowania wysokości zobowiązania konsumenta, (3) nietransparentność mechanizmu przeliczeniowego, oraz (4) niewystarczające spełnienie obowiązku informacyjnego o ryzyku kursowym (prezentacja symulacji dla CHF zamiast JPY). SN stwierdził, że wyeliminowanie klauzul indeksacyjnych uniemożliwia wykonywanie umowy bez zmiany jej istoty, co prowadzi do nieważności całej umowy. Ponieważ konsument od początku domagał się stwierdzenia nieważności umowy i w pełni spłacił kwotę kredytu, sąd uznał to rozwiązanie za zgodne z jego interesem.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
