Wyrok NSA z dnia 18 marca 2025 r., sygn. II OSK 424/24
1. W zakresie warunków ochrony konserwatorskiej nieruchomości, pozwolenie konserwatorskie wydane na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2022 r. poz. 840 ze zm.) po uzyskaniu niezrealizowanego pozwolenia na budowę, uzyskuje walor pierwszeństwa wykonania względem ustaleń wynikających z decyzji o pozwoleniu na budowę.
2. Jeżeli zatwierdzony projekt budowlany będzie wymagał zmiany w zakresie uwzględnienia wymogów ochrony konserwatorskiej wynikających z pozwolenia konserwatorskiego, zaktualizuje się wówczas zakaz realizacji pozwolenia na budowę sprzecznie z pozwoleniem konserwatorskim, co może powodować powstanie obowiązku zmiany pozwolenia na budowę albo dokumentacji budowy w trybie przewidzianym w art. 36a lub 36b ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.).
Istota problemu
Kluczowy problem prawny dotyczył możliwości uzyskania pozwolenia na budowę w trakcie postępowania o wpis nieruchomości do rejestru zabytków. WSA w Gliwicach uznał, że wszczęcie takiego postępowania stanowi przeszkodę w wydaniu pozwolenia. NSA skorygował tę wykładnię, analizując konstytutywny charakter decyzji o wpisie, wskazując, że konstytutywność decyzji nie wpływa na prowadzenie postępowania administracyjnego w sprawie pozwolenia na budowę do momentu jej ostateczności.
Rozstrzygnięcie
NSA stwierdził, że samo wszczęcie postępowania o wpis do rejestru zabytków nie jest przeszkodą dla uzyskania pozwolenia na budowę. Podkreślił konstytutywny charakter decyzji o wpisie, która zmienia sytuację prawną dopiero po jej ostateczności. Był to kluczowy argument, że art. 10a u.o.z. nie blokuje postępowań administracyjnych dotyczących pozwolenia, stanowiąc jedynie zakaz na wykonywanie robót. NSA odrzucił stanowisko WSA, że wszczęcie postępowania o wpis stanowi bezpośrednią przesłankę do wstrzymania postępowania administracyjnego w sprawie pozwolenia na budowę, dokonując szczegółowej analizy przepisów art. 10a u.o.z., 36 ust. 1 i 39 ust. 1 Pr. bud.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
